چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17) +--- انجمن: مطالب علمی (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=28) +--- موضوع: چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! (/showthread.php?tid=865)

چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! - 83068 - 1-اسفند-1395 به نام خدا یکی از مطالبی که در بررسی استنباط های فقهی با آن مواجه می شویم، عمل نکردن فقها به بعضی روایات است که در ظاهر، سند و دلالت آنها مشکلی ندارد. عناوین و عوارض مختلفی ممکن است مانع از عمل به ظاهر یک روایت صحیح السند بشود. در اینجا با ملاک قرار دادن یک روایت صحیح السند که مورد اعراض مشهور فقها می باشد، به بیان برخی از عوامل ترک روایت صحیح السند می پردازیم. روایت مورد نظر، روایت محمد بن مرازم است که به سند صحیح از امام صادق علیه السلام نقل نموده است: أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُرَازِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَال إِذَا تَطَوَّقَ‏ الْهِلَالُ فَهُوَ لِلَيْلَتَيْنِ وَ إِذَا رَأَيْتَ ظِلَّ رَأْسِكَ فِيهِ فَهُوَ لِثَلَاثِ لَيَالٍ. (کلینی، کافی (انتشارات اسلامیه)، ج4، ص78) ترجمه: از امام صادق عليه السّلام كه فرمود: «وقتى كه هلال به صورت طوق دار درآيد، پس آن، ماه دوشبه است، و چون سایه ی سرت را در آن ببينى، پس آن ماه سه شبه است» سند و آدرس این روایت در کتب اربعه را اینجا ببینید. این روایت مورد اعراض مشهور اصحاب است و کمتر کسی طبق آن فتوا داده است. در ادامه، به بررسی دلایل عدم عمل به یک روایت صحیح می پردازیم... RE: چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! - 83068 - 1-اسفند-1395 عدم مقتضی یا وجود مانع آنچه سبب می شود که یک روایت تام السند و ظاهر الدلاله از حجیت بیفتد، یا به خاطر عدم تمامیت مقتضی در حجیت این خبر واحد ثقه است و یا به خاطر مانع از تاثیر حجیت خیر واحد ثقه می باشد. مواردی که خواهد آمد، علی القاعده در یکی از این دو دسته گنجانده می شوند. RE: چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! - 83068 - 5-اسفند-1395 عدم حجیت خبر واحد بعضی از فقها، خبر واحد را -هرچند سند آن صحیح باشد- حجت نمی دانند. شیخ مفید و سید مرتضی و قاضی ابن براج و طبرسی و ابن ادریس چنین نظری دارند. (سبحانی، الموجز فی اصول الفقه، ص162) ظاهرا اشکال ایشان، به سبب عدم مقتضی است نه اینکه مانعی از حجیت باشد. RE: چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! - 83068 - 5-اسفند-1395 اعراض مشهور مشهور فقهاى اماميه اعتقاد دارند اعراض‏ مشهور از عمل به روايتى، موجب ضعف روايت صحيح مى‏ گردد. (خویی، مصباح الاصول، ج2، ص143)  و (قمی، آراؤنا في أصول الفقه، ج‏2، ص138) البته برخی از فقها، این مطلب را نپذیرفته اند و بعضی هم برای آن شرایطی قرار داده اند. RE: چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! - 83068 - 8-اسفند-1395 شاذ نبودن بعضی شرط عمل به روایت ثقه را شاذ نبودن آن قرار داده اند. شاذ نبودن در نظر ایشان، به معنی نقل متعدد روایت و شهرت در نقل است. پس اگر فقط قلیلی آن را نقل کرده باشند، شاذ است و قابل عمل نیست. (این مطلب در ادوار علم الفقه و اطواره آمده است ولی قائل اصلی آن را نیافتیم) (علی کاشف الغطاء، ادوار علم الفقه و اطواره، ص92) البته بعضی، شاذ بودن را به معنی عدم عمل به روایت گرفته اند که همان اعراض مشهور است که در قسمت قبل گذشت. RE: چگونه ممکن است به یک روایت صحیح السند، عمل نشود! - aad1416 - 5-خرداد-1396 کاش علت را از ریشه شروع می کردید مثلا می فرمودید چگونه یک حدیث صحیح السند شاذ می شود؟ گیرم این روایت مشهور نباشد. عامل شاذ بودن مثلا اشتباهات رخ داده توسط روات است. آیا درباره صحیح السند می توان چنین گفت؟ درباره عدم حجیت خبر واحد آنگونه که مشهور است درباره مرتضی و مفید درست نمی نَماید.