+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9)
+---- انجمن: فقه استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=14)
+---- موضوع: مساله جدید: قاعده إقتضاء ولا إقتضاء (/showthread.php?tid=89)
قاعده إقتضاء ولا إقتضاء - 86131 - 13-بهمن-1391
استاد دام ظلّه در توضیح این قاعده می فرمایند: این قاعده در موردی جاری می شود که یک عنوان حلال ویک عنوان حرام داشته باشیم باین شرط که عنوان حلال عنوان أوّلی و عنوان حرام عنوان ثانوی و عرضی باشد ،در این صورت حکم حرام مقدّم می شود ؛جرا که حلّیت حکم آن عنوان است بنفسه وبا قطع نظر از جهات دیگر و نسبت به حرمت از جهت دیگر لا بشرط است. مثال: أکل الجُبُن حلال - المضِرّ بالبدن حرام و لحم الشاة حلال - لا یجوز التصرّف فی المغصوب.
RE: قاعده إقتضاء ولا إقتضاء - العبد - 15-بهمن-1391
این مبنی را آیة الله زنجانی دارند و استاد می فرمایند لا یبعد تمامیته
RE: تصحیح وتکمیل قاعده إقتضاء ولا إقتضاء از منظر استاد شهیدی - سید محمود فریمانه - 22-اسفند-1391
صور المتصورة لقاعدة الاقتضاء و اللااقتضاء:
فیما اذا کان کلا العنوانین لفعل واحد،4صورت دارد:
الف: ان یکون کلا العنوانین عنوانین اولیین، مثلا: ما اصابه المحرم فهو حلال للمحل، با: ما ذبحه المحرم فهو حرام،(اکرام العالم جائز با اکرام الفاسق حرام)
ب: ان یکون کلا العنوانین عنوانین ثانویین، مثل: هذه المیتة بما انه مضطر الیه حلال، وبما انه مضر للبدن حرام،(ان ما اضطررت الیه فهو حلال، اجتنب ما یضر ببدنک)
ج: ان یکون العنوان الاولی الزامی والعنوان الثانوی ترخیصی: مثل: اکرام العالم واجب با فعل مایضر بک مکروه، (بله !اگر عنوان دوم این بود که فعل ما یضر بک لیس بواجب، آنوقت به ملاک حکومت مقدم بود،)
د: ان یکون العنوان الاولی ترخیصی والعنوان الثانوی الزامی: مثل: اکرام العالم جائز با فعل ما یضر ببدنک فهو حرام، یا: اکل الطعام حلال با الغصب حرام.
استاذ: نحن نقبل هذه القاعدة فی القسم الرابع فقط دون الاقسام الاخر، (خلافا للتطبیقات النائینی) لکن هذا اذا لم یکن حیثیا وظاهرا فی الاقتضاء من حیث واللااقتضاء من حیث آخر، کلزوم احتساب العدة من حیث العقد الاول وان لم یکن لازما من حیث العقد الثانی.