مباحثه، تالار علمی فقاهت
نکته علمی: آیا اجمال مفهومی در ادله لبیه وجود دارد؟ - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس سطح (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=18)
+---- انجمن: کفایه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=33)
+---- موضوع: نکته علمی: آیا اجمال مفهومی در ادله لبیه وجود دارد؟ (/showthread.php?tid=976)



آیا اجمال مفهومی در ادله لبیه وجود دارد؟ - میرزا رضا نائینی - 30-دي-1396

مرحوم آخوند در بحث سرایت اجمال خاص به عام بحثی از اجمال در ناحیه مفهوم مخصص لبی به میان نیاورده و تنها به اجمال مصداقی پرداخته است در دفاع از این روند آخوند میتوان گفت: که اجمال مفهومی به معنای نارسایی الفاظ در بیان مرادات مریداند لذا در مخصص لبیه که لفظ ندارد این اجمال رخ نمیدهد


به عنوان مثال دلیل لبی ای مانند عقل که در موضوع و مفهومش شک وجود ندارد اصلا مجال اجمال نیست چون عقل مدرک مدرکاتی است که دائر مدار وجود وعدم اند نه آنکه در مفهوم مدرکاتش شک کند و همچنین اجماع نیز اجمالش به معقد آن است که این خود نوعی دلیل لفظی است و لذا میتوان از آن اطلاق گرفت


اما به صورت اشکال میتوان به سیر عقلاییه که منتزع از مجموع رفتار های بشری است استناد نمود که عقلا زمانی که به رفتار های خود مینگرند چه بسا به شک و ابهامی بر میخورند که این سیره و مفهوم چه سعه و ضیغی دارد و از چه چیزی برخواسته است


همچنین به عنوان مثال میتوان به شک در مفهوم ابتلاء در مورد علم اجمالی اشاره کرد