امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
نکته علمی: حرمت بدون عقوبت؟!
#11
(14-اسفند-1396, 01:04)سید محمد صادق رضوی نوشته:
برای روشن شدن مطلب خوبست به این نکات عنایت شود:
١. استحقاق عقاب مسلما یک حکم عقلی ثابت بوده و تابع تحقق موضوعش است.
٢. گرجه نفس حکم استحقاق عقاب قابل تغییر نیست، اما می توان ادعائا برای آن موضوع اعتباری و منشأ اثر ساخت. مانند ظالمی که بدون هیچ ولایتی بر دیگران مسلط شده و برای عصیان اوامرش استحقاق عقابی اعتبار کند که در صورت عصیان، اجرایی باشد. البته این محل بحث نیست، فقط مقصود اینکه اعتبار، تأثیر دارد.
٣. این در استحقاق عقاب. اما خود عقاب نیز امریست که قابل تغییر و اعتبار است. توضیح این که: حکم عقلی به حسن عقاب عاصی، بیشتراز این را ثابت نمی کند که اولا عقوبت حسن است نه لازم، وثانیا مقدار آن نمی تواند بیش از عصیان باشد. بنابراین جزئیاتی وجود دارد که عقل حکم نکرده و مولی می تواند با توجه به مصالح در آنها عملیاتی انجام دهد.
این تغییرات می تواند به این صورت باشد:
- اصلا عقابی برای فعل در نظر نگیرد.
- در قضیه خارجیه به صورت تکوینی برای شخص عاصی عقابی نازل کند.(جعل بمعناه الأعم)
- به صورت قضیه حقیقیه برای معصیت کذا، عقوبت کذا اعتبار کند. این اعتبار میان عقلا هم وجود داشته و منشأ اثر است. مانند جریمه های معینی که برای تخلفات قرار داده شده. شارع می تواند اعلام عمومی کند که برای معصیت زنا عقاب کثرت زلازل را قرار دادم و بر اساس آن هم مشی کند. (جعل بمعناه الاخص)
در مورد ۲: این که ظالمی بگوید «جعلتک مستحقا للعقاب» باعث می‌شود که شخص مستحق عقاب شود؟ یا این که صرفا منشأ این است که شخص متوجه می‌شود که قرار است توسط ظالم مورد عذاب واقع شود؟ البته به قول شما این مسئله فعلا محل بحث ما نیست. Smile

در مورد ۳: قبلا هم اشاره کردید و حقیر پاسخ دادم. این که مولی در نوع عقاب مختار است دلالتی بر جعلی بودن عقاب ندارد. مولی اختیار دارد هر کاری بکند، چه ارتباطی با جعلی بودن آن کارها دارد؟
بله، ممکن است بگوید برای فلان معصیت فلان عقاب را انتخاب کرده‌ام. در حقیقت اخبار از این است که کسی که فلان معصیت را انجام دهد، فلان عقاب در انتظارش است. این کار اخبار از واقع است، جعل نیست. مگر این که شما مرادتان از «جعل بالمعنی الاعم» همین باشد، که خوب بله، اختلافی نداریم. همین توضیح در مورد بحث جریمه و زلازل و ... هم هست.
اما اگر چیزی بیش از این را می‌فرمایید، متوجه نمی‌شوم.

موفق باشید.
پاسخ
#12
به نظر می رسد ریشه عدم تفاهم بنده با شما به پیش فرضمان از اعتبار و اعتباریات بر می گردد.
اتفاقا اعتباریات هم بحث لازم و مهمیست. اگر در یک پست مستقل، در مورد اعتباریات و دیدتان نسبت به آن ما را مستفیض کنید استقبال می کنم.
پاسخ
 سپاس شده توسط سید محسن حائری
#13
بسم الله ‌الحمن الرحیم
به نظر بنده مبنای جناب مرحوم اصفهانی صحیح میباشد یعنی عقوبت مقوم حرمت هست یعنی هر حرامی عقوبتی دارد صرف نظر از اینکه مولا آن را اعمال بکند یا نه!
اگرچه شکل و نمونه های عقوبت و میزان آن به تناسب آن حرام یا اراده مولا مختلف میباشد لذا هر حرامی عقوبتی دارد ولو اینکه عقوبت آن تنها اخم و خشم مولا باشد
همین تعبیر " عیب و سر افکندگی" که در کلام استاد هست برای تحقق عقوبت کافی است لازم نیست عقوبت حتما چوبه دار باشد و آتش جهنم و ...
پاسخ
#14
حرام بودن یک چیز حاکی از عدم رضایت مولا به آن است و همین عدم رضایت مولا در صدق عقوبت کافی است یعنی میگوییم فلان کار را نکن چونکه در صورت انجام ان مستحق عقوبت خواهی شد و اگر بپرسد عقوبتش چیست ؟ میگوییم نارضایتی و خشم مولا !
لذا بر خلاف فرموده استاد همین استحقاق اخم و خشم مولا میتواند نازل ترین مرتبه عقوبت باشد و هیچ حرامی خالی از این مرتبه نیست!
پاسخ


پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان