امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
نکته علمی: تفاوت قدرت شرعیه و قدرت عقلیه
#1
به عنوان مقدمه باید گفت: واجب مشروط به قدرت شرعیه (تکلیفی که در لسان شرع مشروط به قدرت شده است) سه معنا دارد:
الف) به معنای قدرت تکوینی. مثلا شارع میفرماید: اگر قدرت داشتی انقاذ غریق کن. این قدرت همان قدرت عقلی است که فعلیت تمام خطابات شارع عقلا متوقف بر آن است.
ب) به معنای عدم امتثال تکلیف دیگر. مثلا میفرماید: اگر قدرت داشتی نماز بخوان. و از سوی دیگر میفرماید أنقذ الغریق. در جایی که مکلف در حالت تزاحم گرفتار میشود و نمیتواند هر دو را امتثال کند، تکلیف به نماز فعلی نمیشود زیرا مقید به قدرت شرعی است. و در صورتی تکلیف به نماز فعلی است که انقاذ غریق نکند.
این همان مبنای «ترتّب» در علم اصول است.
ج) به معنای عدم فعلیت تکلیف دیگر. در همان مثال فوق تکلیف به نماز هرگز در فرض تزاحم فعلی نمیشود. خواه انقاذ غریق کند یا نکند.
در واجبات مشروط به قدرت شرعیه در فرض عدم قدرت، خطاب مولی در حق عاجز فعلی نیست لکن ملاک و مصلحت همواره موجود است. مثلا مولا به عبد خود میگوید فرزندم را از غرق شدن نجات بده. در حال عجز عبد این خطاب در حق او فعلیت ندارد اما ملاک و احتیاج مولی برقرار است.
بر خلاف واجبات مشروط به قدرت شرعیه به معنای دوم و سوم. در فرض امتثال امر مولی به انقاذ غریق نه تنها خطاب «صلّ» در حق مکلف فعلیت ندارد بلکه اصلا نماز ملاک ندارد. یا اگر قائل به مبنای ترتّب نباشیم معنای سوم از معانی فوق را میپذیریم و میگوییم با فعلیت خطاب أنقذ الغریق، خطاب صلّ در فرض تزاحم فعلی نیست و ملاک ندارد خواه انقاذ کنید یا نکنید.
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  تفاوت ماهوی استعمالات تفهیمی و استعمالات غیر تفهیمی مسعود عطار منش 0 35 22-دي-1402, 17:32
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تفاوت نداشتن استعمال حقیقی و مجازی در مستعمل فیه مسعود عطار منش 4 307 29-آذر-1402, 12:18
آخرین ارسال: 105767
  تفاوت وضع تعیینی با وضع تعینی بر اساس مسلک قرن اکید مسعود عطار منش 0 218 5-آبان-1402, 13:21
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  اقسام مصدر و تفاوت آن با اسم مصدر مسعود عطار منش 0 330 14-مهر-1402, 19:23
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تفاوت ماهوی اصل محرز و اصل غیر محرز از نگاه شهید صدر مسعود عطار منش 0 189 13-مرداد-1402, 14:03
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  ارشادی بودن جل خطابات شرعیه!!! مسعود عطار منش 0 132 16-دي-1401, 17:20
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تفاوت بحث تعاقب حادثین و بحث توارد حالتین مسعود عطار منش 0 158 26-آبان-1401, 15:10
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  مبنای مرحوم شیخ و مرحوم آخوند در حدیث لا ضرر و تفاوت بین این دو مبنا مسعود عطار منش 0 955 17-بهمن-1398, 08:09
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تفاوت بحث زیاده الثقه و بحث دوران امر بین زیاده و نقیصه مسعود عطار منش 0 1,191 13-آبان-1398, 06:46
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تفاوت سنت و فرض مسعود عطار منش 0 4,111 3-ارديبهشت-1398, 11:36
آخرین ارسال: مسعود عطار منش

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان