24-اسفند-1398, 18:47
بحث معروفی دراصول وجود دارد که اگر شرط متعدد شد و جزاء واحد، تداخل اسباب لازم میآید و یا عدم تداخل؟ مثل اذا بلت فتوضا و اذا نمت فتوضا. بعضی قائل به عدم تداخل شدند (مرحوم اخوند و نائینی..) در عین حال گفته شده است که قرینه خاصه وجود دارد که در باب وضو قائل به تداخل هستیم. صاحب منتقی الاصول میگوید: وجهش این است که مفاد روایات باب وضو، جعل طهارت نه وضو. نواقضی هم که ذکر شده برای نقض طهارت مطرح شده نه نقض وضو. با توجه به این مطلب: وقتی یکی از نواقض طهارت محقق شد، نقض طهارت دیگر قابل تکرار نیست. پس اگر چند ناقض دیگری محقق شود دیگر جزاء قابل تکرار نیست و در جایی که جزاء قابل تکرار نباشد، ناقض دوم اصلا اثر ندارد. پس تحصیل یک طهارت برای چند ناقض کفایت میکند.
وجه چنین استظهاری از روایات باب وضو این است که از روایات به دست میآید که یک امر مستمری جعل شده است و این امر مستمر نمیتواند نفس وضو باشد زیرا نفس وضو یک امر متصرم الوجود است. پس هر چند تعبیر به وضو شده است ولی مراد طهارت است و به خاطر رابطه سبب و مسبب تعبیر به وضو شده است. بله اگر وضو بود، قابلیت تکرار را داشت اما مجعول در باب وضو طهارت است.
منتقی الاصول ج 3 ص 259
