29-فروردين-1399, 13:00
فرق عمده بین تقیه و ضرورات دیگر
مرحوم محقق خوئی روایت (أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنِ الْمُثَنَّى الْحَنَّاطِ عَنْ عُيَيْنَةَ بَيَّاعِ الْقَصَبِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَدْخُلُ الْمَسْجِدَ فِي الْيَوْمِ الشَّدِيدِ الْحَرِّ فَأَكْرَهُ أَنْ أُصَلِّيَ عَلَى الْحَصَى فَأَبْسُطُ ثَوْبِي فَأَسْجُدُ عَلَيْهِ فَقَالَ نَعَمْ لَيْسَ بِهِ بَأْسٌ[1]) را مربوط به فرض تقیه دانسته اند به این قرینه که به طور معمول و غالب، سائل می‌توانسته به قسمتی از مسجد که مسقّف است رفته و در آنجا بر زمین سجده کند و یا اینکه خاک و یا چوبی پیدا کرده و بر آن سجده کند و یا نماز را تأخیر انداخته و در آخر وقت بر ما یصح السجود علیه سجده کند ولو بعد از این که حرارت خورشید و گرمای زمین کم شود. با این حال سوال از سجده بر ثوب کرده است؛ فلذا ظاهر روایت این است که سائل وارد مساجد أهل سنّت شده و در مقام تقیّه بوده است و واضح است به تاخیر انداختن نماز و دنبال خاک و چوب گشتن خلاف تقیّه است. علاوه بر اینکه بین تقیّه و ضرورات دیگر فرق عمده‌ای وجود دارد به این که در تقیه عدم مندوحه معتبر نیست؛ فلذا هر چند مکلف بتواند نماز را به تأخیر اندازد یا بتواند نماز را در خانه خود اقامه و یا اعاده کند، می‌تواند به جهت تقیه در همان مکان بر چیزی که سجده بر آن صحیح نیست، سجده کند. حال آن که در اضطرار‌های دیگر وی مکلف است به این که نماز را تاخیر اندازد تا سجده بر ما یصح السجود علیه نماید[2].
[1] تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، ج2، ص306.
[2] درس خارج فقه، ۲۷ فروردین سال ۱۳۹۹.
مرحوم محقق خوئی روایت (أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنِ الْمُثَنَّى الْحَنَّاطِ عَنْ عُيَيْنَةَ بَيَّاعِ الْقَصَبِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَدْخُلُ الْمَسْجِدَ فِي الْيَوْمِ الشَّدِيدِ الْحَرِّ فَأَكْرَهُ أَنْ أُصَلِّيَ عَلَى الْحَصَى فَأَبْسُطُ ثَوْبِي فَأَسْجُدُ عَلَيْهِ فَقَالَ نَعَمْ لَيْسَ بِهِ بَأْسٌ[1]) را مربوط به فرض تقیه دانسته اند به این قرینه که به طور معمول و غالب، سائل می‌توانسته به قسمتی از مسجد که مسقّف است رفته و در آنجا بر زمین سجده کند و یا اینکه خاک و یا چوبی پیدا کرده و بر آن سجده کند و یا نماز را تأخیر انداخته و در آخر وقت بر ما یصح السجود علیه سجده کند ولو بعد از این که حرارت خورشید و گرمای زمین کم شود. با این حال سوال از سجده بر ثوب کرده است؛ فلذا ظاهر روایت این است که سائل وارد مساجد أهل سنّت شده و در مقام تقیّه بوده است و واضح است به تاخیر انداختن نماز و دنبال خاک و چوب گشتن خلاف تقیّه است. علاوه بر اینکه بین تقیّه و ضرورات دیگر فرق عمده‌ای وجود دارد به این که در تقیه عدم مندوحه معتبر نیست؛ فلذا هر چند مکلف بتواند نماز را به تأخیر اندازد یا بتواند نماز را در خانه خود اقامه و یا اعاده کند، می‌تواند به جهت تقیه در همان مکان بر چیزی که سجده بر آن صحیح نیست، سجده کند. حال آن که در اضطرار‌های دیگر وی مکلف است به این که نماز را تاخیر اندازد تا سجده بر ما یصح السجود علیه نماید[2].
[1] تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، ج2، ص306.
[2] درس خارج فقه، ۲۷ فروردین سال ۱۳۹۹.
