واقفی نبودن سماعه

[مسعود عطار منش]

سماعه از واقفه شمرده شده است ولی این مطلب درست نیست. سماعه در اوائل دوران امام کاظم علیه السلام از دنیا رفته و دوره طولانی از دوران آن حضرت را درک نکرده است. روات اصلی سماعه یعنی زرعه و عثمان بن عیسی واقفی بودند به خصوص آنکه زرعه به جای سماعه در مسجد او نماز می خوانده است. همچنین واقفه روایاتی را در تأیید وقف جعل کردند و از سماعه نقل کردند. همچنین افرادی که با نام ابن سماعه بودند مانند حسن بن محمد بن سماعه و جعفر بن محمد سماعه از رؤسای واقفه بودند. به این دلیل که بسیاری از مواقع، مذهب ها خانوادگی است همین منشأ اشتباه شده است. چنانچه پسر عموی احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی نیز مانند احمد بن محمد بن ابی نصر واقفی شده و در خاندان آل ابی نصر واقفه دیگری نیز وجود داشته است.
درس خارج فقه استاد شبیری جلسه 49 مورخ 24.9.1400