مراد از ساعه در روایات نماز جمعه

[سید رضا حسنی]

مراد از ساعۀ (استاد گنجی)
ساعتی که در این روایات آمده است بسیار بعید است به معنای ساعت  دقیقه وجود نداشته است. لکن این که ساعت در این جا به معنای زمان 60 نجومی فعلی باشد؛ زیرا آن زمان ساعت به معنای باشد، یا ساعت محدب باشد، یعنی ساعتی که در زمان صدور روایات می گفتند، بعید نیست که کسی بگوید در صورت عدم وجود قرینه برخلاف، ظاهر ساعت در آن زمان همان بود که مردم میگفتند؛ روز را به دوازده قسمت تقسیم می کردند و با خورشید ساعت را معین می کردند.   سال گذشته بوده است.مردم با ساعت اول، ساعت دوم 1500در تحقیقات آمده است که تعیین ساعت به وسیله ی خورشید از کار هایشان را انجام می دادند. در ادعیه ما نیز وارد شده است که ساعات اللیل و النهار، مراد این است که ساعت یک زمان خاصی بوده است. خصوصا اینکه در این روایات، اهل بیت در مقام تعیین و تحدید وقت نیز بوده است، لذا به ذهن می رسد که ساعۀ یعنی یک دوازدهم از روز که به حسب فصول فرق می کند که آن یک دوازدهم بین چهل دقیقه یا هشتاد دقیقه در تابستان و زمستان فرق می کند. ما این کلمات را به صورت یقینی مطرح نمی کنیم بلکه صرفا استظهار است. مراد از ساعت، بسیار بعید است که مجرد معنای یک زمان مبهم باشد، بلکه از آنجایی که در مقام بیان تحدید وقت هستند، مراد همان ساعت متعارف یعنی یک دوازدهم از روز است