5-دي-1397, 17:44
اگر به عنوان مثال شخصی خبر از عدالت همه طلبه های مدرسه ای بدهد و علم وجود داشته باشد که این شخص خوشبین بوده و در خبر اشتباه کرده است. حال اگر مجددا همان شخص خبر از عدالت طلبه ای که از طلاب همان مدرسه است، بدهد، مورد بحث واقع شده است که آیا در مورد این شخص اصالت عدم خطای زاید جاری خواهد شد و یا اینکه همانند دلالت التزامیه خواهد بود که اصل عدم خطای زاید جاری نخواهد شد؟
جناب شهید صدر بر خلاف کتاب بحوث، در کتاب رجال خود به نام «مشایخ الثقات» که نوشته آقای عرفانیان است، گفته اند: خبر ثقه که «هذا الشخص عادل» حجت نخواهد بود؛ چون ممکن است که اشتباه جدیدی نباشد بلکه تکرار همان اشتباه سابق باشد که تصور بر عدالت طلاب مدرسه داشته است. ایشان از این کلام در رجال کمک گرفته و گفته اند: اگر ابن ابی عمیر تعبیر به «عن رجل» داشته باشد، در مورد او می دانیم که از ثقه نقل می کند، اما یقین وجود دارد که در مورد علی بن حمزه بطائنی و وهب بن وهب اشتباه کرده است، اما اینکه تعبیر «عن رجل» به کار می برد، شاید اشتباه جدیدی نباشد، بلکه تکرار همان اشتباه قبلی باشد.
به نظر استاد شهیدی کلام شهید صدر صحیح نیست؛ چون عقلاء حکم می کنند که به هر حال ابن ابی عمیر خبر مستقلی داده است و تعبیر «عن رجل» را به کار برده است و ظاهر آن این است که ثقه بوده است؛ چون التزام او بر این بوده است که صرفا از ثقه نقل کند و به صرف اینکه در توثیق برخی از ضعاف اشتباه کرده است، موجب نخواهد شد که عقلا از حجیت خبر ثقه بردارند.