بسم الله الرحمن الرحیم
نظر بر سه قسم است :
نظر دقیق عقلی
نظر دقیق عرفی
نظر مسامحی عرفی
فرض کنید یک شخص مقداری حناء در دست خود قرار دهد، و بعد دست خود را بشوید لکن مقداری از ذرات ریز از آن در دست وی باقی بماند، در این صورت نفی بقاء حناء ممکن نیست مگر به نظر مسامحی عرفی، که عرف مسامحی در اجزاء صغیره وجود و عدم را یکسان می انگارد، لکن همین صورت به نظر دقیق عرفی حناء در دست باقی است و در صورتی که مانع باشد باید ازاله شود، در باقی موارد نیز همین طور است به طور مثال در آب کر اگر مقداری از کر کمتر باشد که به نظر دقیق عرفی کر نباشد لکن به نظر مسامحی عرفی کر باشد احکام کر نباید بار شود.
حال در مثال مذکور فرض کنیم شخص دست خود را به خوبی بشوید تا اجزاء صغیره نیز از بین برود، لکن رنگ حناء باقی بماند در این صورت می توان نفی کرد بقاء حناء در دست را حتی به نظر دقیق عرفی، لکن به نظر دقیق عقلی در این صورت نمی توان نفی بقاء کرد به این خاطر که رنگ عرض است و در جای خود ثابت شده است که انتقال عرض بدون معروض محال است و لذا وجود رنگ کاشف است از بقاء اجزاء بسیار کوچک از رنگ.
در موضوعات احکام شرعیه و جوانب آن ملاک نظر دقیق عرفی است نه نظر دقیق عقلی و نه نظر مسامحی عرفی.