13-دي-1397, 08:12
در علم اجمالی بین متباینین روایاتی خاصه ای داریم که دال بر لزوم احتیاط است مانند روایت انائین مشتبهین که حضرت علیه السلام فرمودند یهریقهما و یتیمم یا روایات تطهیر آن ناحیه از ثوب که نجاست در آن ناجیه واقع شده و ... .
مدعا این است که در اقل و اکثر ارتباطی اولویت عرفیه ای در احتیاط نسبت به این گونه موارد وجود دارد زیرا در متباینین علی رغم این که برای ادارک واقع می دانیم مؤونۀ زائده ای را متحمل میشویم بیش از مقدار خود واجب ؛ یعنی با این که یکی از انائین واجب الاجتناب است برای احرازش قطعا بیش از یک اناء را متحمل میشویم و با این حال شارع که می توانست ترخیص تخییری بدهد این کار را نکرد تا واقع احراز شود و لکن در اقل و اکثر ارتباطی این مؤونه زائده معلوم نیست بلکه محتمل است یعنی چون احتمال دارد واجب واقعی همان اکثر باشد اگر احتیاط کنیم و واقع را احراز کنیم علم نداریم بیش از همان مقدار واقع را متحمل شده باشیم لذا شارع به طریق اولی ترخیص نخواهد داد .
لازم به ذکر است که این تقریب تنها در جایی جریان دارد که یقین داریم اقل بر فرض وجوب اکثر هیچ مقدار از ملاک اکثر را استیفاء نمی کند .
مدعا این است که در اقل و اکثر ارتباطی اولویت عرفیه ای در احتیاط نسبت به این گونه موارد وجود دارد زیرا در متباینین علی رغم این که برای ادارک واقع می دانیم مؤونۀ زائده ای را متحمل میشویم بیش از مقدار خود واجب ؛ یعنی با این که یکی از انائین واجب الاجتناب است برای احرازش قطعا بیش از یک اناء را متحمل میشویم و با این حال شارع که می توانست ترخیص تخییری بدهد این کار را نکرد تا واقع احراز شود و لکن در اقل و اکثر ارتباطی این مؤونه زائده معلوم نیست بلکه محتمل است یعنی چون احتمال دارد واجب واقعی همان اکثر باشد اگر احتیاط کنیم و واقع را احراز کنیم علم نداریم بیش از همان مقدار واقع را متحمل شده باشیم لذا شارع به طریق اولی ترخیص نخواهد داد .
لازم به ذکر است که این تقریب تنها در جایی جریان دارد که یقین داریم اقل بر فرض وجوب اکثر هیچ مقدار از ملاک اکثر را استیفاء نمی کند .