امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
عدم اعتبار جامع بزنطی در مستطرفات سرائر
#1
به نظر می رسد کتابی که مرحوم ابن ادریس در مستطرفات از آن به عنوان جامع بزنطی نقل می کند از او نباشد؛ بلکه کتابی مجموعه گونه بوده که روایات مختلف اصحاب در آن گردآوری شده بود. اولین بار توسط پدر بزرگوارم به این مطلب منتقل شدم که روایت منقول در ابتدای مستطرف جامع بزنطی -تقریبا تا سه صفحه- تماماً مسائل علی بن جعفر علیه السلام هست که با یک سرچ ساده ملاحظه می کنیم. پس از آن در ضمن مطالعاتی که مرتبط با این کتاب داشتم و با ملاحظه اسانید آن کاملا برایم ملموس شد که این کتاب نمی تواند از بزنطی باشد. بعداً دیدم بزرگانی چون آیة الله شبیری و سید احمد مددی نیز به این نکته اشاره نموده اند. ذکر تفصیلی شواهد مقال خود را می طلبد اما اینجا به کلماتی از تقریرات درس آیة الله مددی پیرامون جامع بزنطی اشاره می کنیم: (با عرض معذرت از ناهمگونی های تقریر که به همان صورت موجود در سایت کپی شد)


یک نکته دیگر هم از جامع بزنطی بگویم که اون مقداری که بنده فهمیده ام این است که اگر روایات را دربیاوریم و مقایسه کنیم که در کجاها هست. شاید بیش از نیمی از موارد بعینه در علی بن جعفر است و وسطش هم یک جا دارد که قال علی سألت اخی و از اون طرف هم میدانیم بزنطی از عل بن جعفر نقل نکرده است. ما غیر از این کتاب یک دانه مورد نداریم که نقل کرده باشند.

عده ای از بزرگان حدیث شناس ما اصلا از کتاب نقل نکرده ان. ارزش کتاب را پایین نمی آورد. مثلا ابن ابی عمیر حتی یک دانه از این کتاب نقل نکرده است. یعنی از کتاب علی بن جعفر یک دانه نقل نکرده است.
بقیه اش کجاست نفهمیدم. دیشب هرچه فکر کردم این روایت یا ... از کجاست نفهمیدم. ابهامهای خاصی دارد. اگر آقایان بتواندد کل جامع بزنطی را روی کامپیوتر بررسی کنند جالب است. یکی از راهها این است که تک تک روایا را ببینیم که کجا آمده است. بعضی اش منحصر به خودش است مثل این یا علینا القاء الاصول و علیکم التفریع. شاید عده ای از روایات متفرقه بوده است و شاید هم عده ای روایات متفرقه بوده است. بزنطی و صفوان و ابن اب عمیر هیچ کدام روای کتاب علی بن جعفر نیستند. اون کسانی که ناقل هستند این بزرگان این ردیف نیستند. به نظر ما میرسد این جامع بزنطی نباشد.
ما مقدار یادی از جامع بزنطی را در قرب الاسناد داریم ولی نمی دانیم آیا این تمام کتاب است یا نه.مقدار زیادی از جامع بزنطی با نسخ مختلف در کافی هست. اینها شرحی دارد. این حدیث در هیچ جایی فعلا دست ما نرسیده است.
******
یک مشکل دیگر هم دارد که اصلا این کتاب جامع بزنطی نیست. ما در مجموعه روایاتی که ایشان در جامع بزنطی دارد فهمیمدیم که امر اشتبه علی ابن ادریس که این یک رساله ای بوده است یک جامعی از کتب بوده است و رویش هم جامع بوده است و مرحوم ابن ادریس تصور کرده اند که این همان جامع بزنطی است مثلا یک قسمت کتاب مال علی بن جعفر بوده است و ...)


خارج فقه 87-88 جلسه 68


-------------------------------

و همچنین بعید دانستیم کتابی که نزد ابن ادریس بوده است و از آن تعبیر به جامع بزنطی کرده است کتاب بزنطی بوده باشد.

بنده فکر می کنم مجموعه ای که نزد ایشان بوده است کتابی بوده که در آن پشت آن عنوان «جامع بزنطی» نشوته بوده است ولی در حقیقت مجموعه ای از چند کتاب بوده است. مخصوصا که چند حدیث اولش (حدود نیم صفحه چاپ قدیم) همه روایات علی بن جعفر است. حتی یک بار در این وسط نام «علی» که مراد علی بن جعفر است هم آمده است ولی آقایان توجه نکرده اند. حتی شیخ گاهی از این روایات (که یقینا از علی بن جعفر است) تعبیر به «صحیحه البزنطی» می کند. و از طرفی هم ملاقات علی بن جعفر با بزنطی ثابت نیست و غیر از این جا در هیچ جای دیگر بزنطی از علی بن جعفر روایت ندارد.

خارج فقه 95-96 جلسه 40
پاسخ
 سپاس شده توسط حسین .
#2
این نکته را نیز بد نیست اضافه کنم که ابن ادریس همچنین دو حدیث به عنوان مستطرف از کتاب جعفر بن محمد بن سنان الدهقان نقل می کند، که به نظر می رسد عنوان صحیح آن، (کتاب جعفر بن محمد بن بشار [یا: یسار] عن عبید الله الدهقان) باشد.چرا که اولاً: این نام در هیچ کتاب حدیث و رجالی ذکر نشده؛ و ثانیاً: جعفر بن محمد بن بشار اشعری در موارد متعدّدی از عبید الله بن عبد الله الدهقان نقل می کند.
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  اطلاعاتی در جامع و نوادر بزنطی مسعود عطار منش 0 215 20-خرداد-1401, 10:22
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  عدم اعتبار استثنائات ابن ولید حسین بن علی 1 2,996 23-بهمن-1396, 07:46
آخرین ارسال: مسعود عطار منش

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان