24-اسفند-1397, 01:05
محقق اصفهانی به دفاع از آخوند برخواسته و فرموده است که موضوع تخییر من جاء خبران متعارضان مع عدم المرجح فی أحدهما است که این موضوع بعد از اخذ به یکی از دوحدیث نیز صادق است. اما اینکه کسی بگوید موضوع متحیر در حکم فعلی است، محال است؛ زیرا هر موضوعی که با آمدن حکم از بین برود محال است که موضوع آن حکم قرار گیرد؛ مثلا شارع بگوید که من لم یخترأحدالحدیثین یجب علیه أن یختار أحدهما؛ شخص تا بخواهد این وجوب اختیار احدالحدیثین را انتخاب کند، از موضوع من لم یختر خارج می شود. این چه حکمی است که با امتثال آن موضوع از بین می رود و مکلف از موضوع خارج خواهد بود. مثل این است که بگویند التارک للصلاه یجب ان یصلی، این شخص اگر نماز بخواند دیگر موضوع نیست. وقتی تارک الاصلاه است که تا آخر نماز نخواند. لذا موضوع نه فاعل الصلاه می تواند باشد نه تارک الصلاه بلکه ذات مکلف باید باشد. در اینجا نیز مکلف متحیر در کشف واقع است که موضوع است که بعد از اخذ احدلحدیثین نیز صادق است.
مناقشه در کلام محقق اصفهانی:
این فرمایش ایشان ناتمام است. چه اشکالی دارد که موضوع به نحوی اخذ شود که بعد از صرف الوجود اخذ به احدالحدیثین دیگر مکلف موضوع برای جواز اخذ به حدیث دیگر نباشد. من لم یسبق من الاخذ بأحدالحدیثین یجوز له الأخذبأحدهما. اخذ به أحد حدیثینی جایز است که مسبوق به اخذ حدیث دیگر نباشد. شما در صورتی مصداق خواهید بود برای این خطاب که اخذ به هیچ کدام نکردید و ابتدائا می خواهید اخذ کنید به حدیث دال بر وجوب قصر؛ اما اگر دال بر وجوب قصر را گرفتید دیگر مصداق اخذ به وجوب تمام نخواهید بود و این هیچ اشکالی ندارد. لذا انصافا ادعای شیخ انصاری به نظر ما موجه است و لا أقل من الانصراف؛
مناقشه در کلام محقق اصفهانی:
این فرمایش ایشان ناتمام است. چه اشکالی دارد که موضوع به نحوی اخذ شود که بعد از صرف الوجود اخذ به احدالحدیثین دیگر مکلف موضوع برای جواز اخذ به حدیث دیگر نباشد. من لم یسبق من الاخذ بأحدالحدیثین یجوز له الأخذبأحدهما. اخذ به أحد حدیثینی جایز است که مسبوق به اخذ حدیث دیگر نباشد. شما در صورتی مصداق خواهید بود برای این خطاب که اخذ به هیچ کدام نکردید و ابتدائا می خواهید اخذ کنید به حدیث دال بر وجوب قصر؛ اما اگر دال بر وجوب قصر را گرفتید دیگر مصداق اخذ به وجوب تمام نخواهید بود و این هیچ اشکالی ندارد. لذا انصافا ادعای شیخ انصاری به نظر ما موجه است و لا أقل من الانصراف؛