بیانی از محقق اصفهانی برای اثبات تخییر استمراری در تعارض

[مسعود عطار منش]

همین بیان را می توان به تقریبی فنی تر بیان کرد :
آنچه محال است این است که شخص آمر تحریک کند به اتیان فعلی با تحفظ بر ترکش یعنی با فرض این که شخص تا آخر وقت تارک الصلاه است تحریکش کنیم به نماز خب این بی معناست ؛ ولی اگر مراد این باشد که ای کسی که لولا الامر به نماز تارک الصلاتی با این امر می خواهم تو را فاعل الصلاه کنم این محال نیست و هیچ اشکالی ندارد و ما نحن فیه هم می تواند به همین نحو باشد یعنی ای کسی که لولا الاخذ باحد الحدیثین متحیری با اخذ به احدهما از تحیر بیرون بیا نه این که با تحفظ به این که تا آخر متحیری به احدهما اخذ کن .
استاد سید محمد جواد شبیری حفظه الله در توضیح مفاد امر و نهی می فرمودند این که موضوع باید لا بشرط از محمول باشد حرف درستی است ولی از یک زاویه دید دیگر اصلا موضوع باید متصف به عدم باشد و این زمانی است که امر و نهی را به مفاد صار بگیریم یعنی ای کسی که تارک نمازی به فاعل االصلاه صیرورت پیدا کن یا ای کسی که تارک صوم هستی به فاعل صوم صیرورت پیدا کن پس اگر مفاد امر و نهی را صار دانستیم که درست هم هست می توان به یک معنا گفت موضوع امر و نهی مقید به عدم تحقق مأمور به است و به این معنایی که گفتیم هیچ استحاله ای هم ندارد .