لزوم مجانی انجام دادن فعل واجب

[مهدی خسروبیگی]

مرحوم نائینی فرموده است عدم جواز أخذ اجرت  بر واجبات علی القاعده ای است و نیاز به نص خاص هم ندارد. و این قاعده هم به خاطر این است که اگر این فعل واجب است علی کل تقدیر واجب است وقتی بنابر هر تقدیری واجب شد و باید انجام دهی این انجام دادن باید مجانی باشد.. محصل کلام این است که لازمه‌ی واجب بودن این است که مجانی صورت گیرد. 

استاد قائینی می فرماید این کلام صحیح نیست و  اشکالش این است که دلیل گفته است باید این فعل را انجام دهی ولی اینکه باید مجانی باشد یا نه، از دلیل فهمیده نمی شود. اگر دلیل دلالت داشت بر اینکه باید مجانا صورت گیرد حتی لازم نبود که آن فعل واجب باشد بلکه اگر مستحب هم بود أخذ اجرت جایز نبود مثل اذان که دلیل می گوید نمی توان بر آن اخذ اجرت کرد.خارج فقه31/6/98

[javad mog]

قصد اخذ اجرت با قصد وجوب همخونی ندارد با این توضیح که وقتی کسی عملی را با قصدد اخذ اجرت انجام میدهد قصدش اینست که اگر اجرت داد انجام بدهد والا نه حال اگر کسی این نیت را داشت چگونه میتواند این نیت را داشته باشد که چون واجب است انجام میدهد ما جعل الله لرجل من قلبین فی جوفه

[مهدی خسروبیگی]

قصد اخذ اجرت با قصد وجوب همخونی ندارد با این توضیح که وقتی کسی عملی را با قصدد اخذ اجرت انجام میدهد قصدش اینست که اگر اجرت داد انجام بدهد والا نه حال اگر کسی این نیت را داشت چگونه میتواند این نیت را داشته باشد که چون واجب است انجام میدهد ما جعل الله لرجل من قلبین فی جوفه

صرف وجوب مانع از اخذ اجرت نیست و در امور توصلی که نیاز به قصد قربت ندارد منافاتی بین وجوب و اجاره نیست بله در امور تعبدی این منافات وجود دارد ولی این منافات به خاطر وجوب آن نیست بلکه به خاطر تعبدی بودن است که اشکال شما در واقع به واجب بودن فعل نیست و صرف وجوب با قطع نظر از تعبدی بودن منافاتی با قصد قربت ندارد پس قضاوت هم که از امور توصلی است می تواند با اجرت باشد