هر چند معنای حرفی خاص باشد، اما قابل تقیید است

[حسین بن علی]

استاد برای خاص بودن معنای حرفی، چهار احتمال مطرح می کنند و بیان می کنند که این احتمالات علاوه بر اینکه جل یا کل آنها خلاف وجدان است، با تقیید معنای حرفی نیز منافاتی ندارند پس مفاد حروف مانند «من» و «هیئت وجوب» قابل تقیید است.
بیان این مطلب: چهار احتمال در مراد از خاص بودن موضوع له مطرح است که منافاتی با تقیید ندارند
1-  مراد از خاص بودن معنای موضوع له این است که مفاد حرف، قضیه جزئیه خارجیه است

2- مراد از خاص بودن معنای حرفی، جزئی ذهنی بودن معنای حرفی به معنای متصور در زمان تکلم، است
مرحوم آخوند این دو معنا را  مبتلا به اشکالات متعدد می دانند

در تکمیل کلام مرحوم آخوند می گوییم، بر فرض اینکه معنای حرفی جزئی ذهنی نیز باشد، قابل تقیید است؛ یعنی وجود ذهنی به دوگونه قابل تصور است مقید و بدون قید؛ پس مفاد حرف هرچند که جزئی ذهنی است اما قابلیت محدود بودن را دارد و بر فرض اینکه معنای حرفی وجود ذهنی خاص باشد؛ همین که در ذهن معنای حرفی خاص به دو گونه( مقید و غیر مقید) قابل تصور است_ هر چند که بعد از تصور، قابلیت تقیید را نداشته باشد_ برای امکان تقیید معنای حرفی کفایت می کند.
3- معنای حرفی خصوصیت ناشی از اطراف دارد و هر نوع استمالی، به حسب اطراف متفاوته، معنای جدیدی دارد، مثلا در سرت من البصره و سرت من الکوفه، معنای حرف «من» تفاوت دارد.
 این معنا از خاص بودن مفاد حرفی قابل تقیید است؛ زیرا تقیید آن به حسب زمان و مکان و... ممکن است و لذا ممکن است سرت من البصره، به زمان و مکان خاصی مقید شود.
4- معنای حرفی قابل تصور مستقل نیست؛ یعنی حروف، علاوه بر اینکه در خارج نیاز به طرف اضافه دارد، تصور آن در ذهن نیز نیاز به طرف اضافه ای مانند زمان و مکان و... دارد و مستقلا قابل تصور نیست.
این معنا از خاص بودن مفاد حرفی نیز قابل تقیید است؛ زیرا وجود ذهنی قائم به اطراف نیز می تواند، مقید باشد. مثلا ابتدایئت مرتبط بین سیر و بصره، می تواند مقید باشد.
پس اشکال اصلی به مرحوم شیخ این است که گفته شده معنای خاص حرفی قابل تقیید نیست، تنها در موردی صادق است که کلام استعمال و انشاء شده باشد و تقیید پس از استعمال عارض شود؛ اما مقید بودن آن از ابتدا مانعی ندارد ولذا بر فرض اینکه معنای حرفی خاص باشد، قیود جمله می تواند، متعلق به هیئت باشد و مشکل ثبوتی در این مساله وجود ندارد.