بطلان تقریب مرحوم تبریزی در تقدم اماره بر اصل

[فقیه]

با سلام
این تقریبی که استاد امروز فرمودند: خلاصه اش
انطور که من فهمیدم و اصل ان تقریب از مرحوم
اقای تبریزی است، این است که در موضوع اماره
شک اخذ نشده بله عقل میگوید که شامل شاک
نمیشود، ولذا یحتمل که موضوع در عالم ثبوت
این باشد که "خبر الثقة علم فیما امکن ان
یکون علما" بخلاف اصل که در موضوعش شک
اخذ شده، ولذا اگر استصحاب جاری شود باز
ممکن است خبر الثقة علم اعتبار شود و
موضوعش از بین نمیرود، چون باز ممکن است
اعتباره علما، ولی اگر خبر الثقة علم باشد
دیگر شک ندارید تا موضوع استصحاب هم وجود
داشته باشد.

اولا:
ظاهر شک، شک وجدانی است ونه شک تعبدی
ولذا اگر خبر ثقه هم اعتبار علم شود، باز موضوع
استصحاب باقی است چون شک وجدانی با علم
تعبدی سازگار است این را اقای صدر هم در
بحث اشتغال ومنجزیت علم اجمالی -بگمانم-
فرموده اند.
ثانیا:
سلمنا‌ اگر اعتبار شود علم، موضوع استصحاب
از بین میرود ولی اگر استصحاب مقدم باشد موضوع
خبر ثقه از بین نمیرود اما اشکال ندارد که با
دلیل استصحاب تخصیص بخورد واین در واقع
برمیگردد به دوران امر بین تخصیص و تخصص که
اخوند اصالة عدم التخصیص لاثبات التخصص را
منکر است و در سیره عقلاء چنین اصلی ثابت
نیست.
ان قلت: اصالة عدم التخصیص لاثبات التخصیص
مال شک در کیفیت استعمال است نه شک در
مراد،‌ و در مقام شک در مراد داریم یعنی نمیدانیم
که موضوع اماره تخصیص خورده یا خیر؛ واصل عدم
تخصیص است.
جواب: :‌قدر متیقن از اصالة عدم التخصیص مال غیر
مقام است، چون در مقام اصالة عدم التخصیص جاری
می شود لاثبات التخصص فی الطرف الاخر والا اگر
محذور طرف اخر ومعارضه دوعلم نمی بود، ما قائل
میشدیم که اماره تخصیص خورده ویا حد اقل معارض
است با طرف اخر.

[سيد حسن روح بخش]

بسم الله الرحمن الرحيم
اشكال اول به نظر درست نمي آيد زيرا فرق حكومت وورود به همين است كه ظهور محكوم مخالف حاكم است بخلاف مورود، وحاكم مثل مخصص مراد جدي را مشخص ميكند، لذا شك در دليل استصحاب اگر جه طهور در شک وجدانی دارد ولی دلیل حاکم مراد جدی ار أنرا بیان می کند که همان شک خاص است یعنی شکی که با علم اعتباری جمع نمیشود نه شک وجدانی که مجامع علم اعتباری است>

[فقیه]

باتشکر از جوابتان ولکن همانطوری
که خبر الثقة علم حکومت دارد، الاستصحاب علم
هم دارد، این دو با هم فرقی ندارند، در لسان دلیل
شک وجدانی است و این شک هر چند اماره علم
تعبدی جعل شود باز هم باقی است، فوقش چون
در مقام تعبد تنافی در منتهی دارند با هم جمع
نمیشوند نه اینکه موضوع ان را از بین ببرد، پس
همانطور که موضوع اماره با جریان اصل باقی است ،
موضوع اصل هم با جریان اماره باقی است،‌ اما اگر
بگوئید که چون در اماره در لسان شک اخذ نشده،
موضوع اصل باقی خواهد ماند، ولی در اینجا اخذ
شده و با حکومت عوض میشود،باید عرض کنم که ،
شما میگوئید حکومت دارد پس لسانش را از وجدانی
به تعبدی عوض میکند، بحث سر اصل همین حکومت
است چطور شد که مصادره فرمودید وان را مسلم فرض
گرفتید؟ خب اگر فرض کنیم اصل هم حکومت دارد، در
نتیجه دلیل اماره را هم در لب مقید میکند به عدم
شک تعبدی.