امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
چهار بیان از امام برای استفاده شرطیت عدم اکراه در متعاقدین از روایات لا یحل مال امرء
#1
تقریب اول: «ثمّ إنّ انتساب نفي الحلّ إلى ذات المال مبنيّ على الادّعاء؛ لأنّ ذاته لا تكون حلالًا أو حراماً، و الدعوى إنّما تصحّ إذا كان المال بجميع شؤونه غير حلال، فلو حلّ المال ببعض شؤونه البارزة الشائعة، لم تصحّ دعوى أنّ الذات غير حلال، و من الواضح أنّ جملة شؤون المال و من أوضحها هي التصرّفات المعامليّة، فلو حلّ للغير تلك التحوّلات التي هي من أشيع التحوّلات فيها، كانت دعوى عدم حلّية الذات مستهجنة. و إن شئت قلت: إنّ إطلاق عدم حلّية الذات يقتضي عدم حلّية جميع تحوّلاتها، سواء سمّيت «تصرّفاً» أم لا، و لا وجه لتقدير في الكلام في أمثال تلك التراكيب كما قرّر في محلّه»[1].
تقریب دوم:
«و لو فرض لزوم التقدير، فلا وجه لتقدير شي‌ء خاصّ، بل عدم ذكر شي‌ء دليل العموم، بل مناسبة الحكم و الموضوع تقتضي عموم المقدّر. فما قيل من أنّ المقدّر هو «التصرّف» و ليس الفسخ تصرّفاً «1»، خيال في خيال، يظهر ضعفه ممّا مرّ».



تقریب سوم:

بیان سوم این است که گفته شود اینجا نه از باب حذف متعلق بلکه از باب تناسب حکم و موضوع اقتضاء در تقدیر گرفتن عموم را دارد؛ بدین بیان که شارع با این قانون می خواهد مصونیت به اموال اشخاص ببخشد و اینگونه نباشد که بدون اختیار آن ها تصرف در مال آن ها شود. هر کسی صاحب مال خود باشد و اختیار آن را داشته باشد تا هرج و مرج لازم نیاید و عدم امنیت نباشد. لذا در مفهوم اعتباری ملک برخی از بزرگان مانند محقق اصفهانی فرموده اند که کپی برداری عقلاء از مقوله ی جده است، بدین  بیان که در جده احاطه ی شی بر شی دیگری است، مثل احاطه ی کلاه بر سر، خواسته اند بگویند اینکه فلان چیز ملک فلانی است یعنی اعتبار می کنند که این شخص احاطه بر آن شی دارد. این امور اعتباریه در حقیقت الگوبرداری از امور حقیقیه هستند و آن ها را نیز اعتبار می کنند تا کسی دیگر نتواند وارد مال این شخص شود مگر در جایی که طیب نفس داشته باشد.
آیا برای اینکه مصونیت ببخشد و دغدغه خاطر وجود نداشته باشد فقط به این است که بگویند حق ندارد بخورد و بیاشامد یا اینکه شامل معاملات نیز بشود؟ کدام معنا اولی به اراده می باشد؟ قطعا تناسب حکم و موضوع اقتضاء می کند که اقتصار بر خوردن و آشامیدن نباشد و شامل تصرفات معاملی نیز بشود که آن ها نیز باید با اذن شخص باشد.

تقریب چهارم: حرمت جمیع تصرفات مال غیر با استفاده از الغاء خصوصیت

«و مع الغضّ عن كل ما مرّ، و التسليم بأنّ المقدّر في الرواية المتقدّمة هو التصرّف، و هو عبارة عن التصرّفات الحسيّة، يمكن إلغاء الخصوصيّة؛ بمناسبة الحكم و الموضوع و التعميم»[1].


[1] کتاب البیع للخمینی ، السید روح الله الخمینی ، ج1، ص168.























[1] کتاب البیع للخمینی ، السید روح الله الخمینی ، ج1، ص166.
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  «تقریر»  استدلال به صحیحه محمد بن یعقوب برای صحت بیع فضولی مسبوق به نهی سید رضا حسینی 2 361 29-آذر-1401, 20:04
آخرین ارسال: خیشه
  نکته علمی:  عدم دلالت روایات بر نفی شرعی ولد الزنا asemani 1 3,643 3-آذر-1401, 09:54
آخرین ارسال: علاوی
  نکته علمی:  شرطیت احتمال تأثیر در وجوب امر به معروف و نهی از منکر سید رضا حسینی 0 252 20-فروردين-1401, 18:03
آخرین ارسال: سید رضا حسینی
  «رجال»  اثبات صدور برخی از روایات کتاب احتجاج مرحوم طبرسی فطرس 3 707 10-آذر-1400, 12:40
آخرین ارسال: مخبریان
  تمسک به آیه تجارت برای صحت تعقب اجازه به بیع اکراهی خیشه 4 1,409 14-خرداد-1400, 18:18
آخرین ارسال: 105767
  استفاده نکته امتنان حدیث رفع، برای استدلال به شمولیت این حدیث نسبت به أحکام وضعیه سید رضا حسنی 4 2,157 9-دي-1399, 15:32
آخرین ارسال: مهدی خسروبیگی
  دلیل محقق همدانی برای نفی اعتبار عجز از توریه در تحقق اکراه خیشه 1 771 28-آبان-1399, 22:17
آخرین ارسال: 1972392352
  نقد کلام مرحوم شیخ در تحقق اکراه در صورت وجود تفصی خیشه 0 654 30-مهر-1399, 08:49
آخرین ارسال: خیشه
  مناقشات بر مسالک غربی در باب شرطیت قصد سید رضا حسنی 1 1,696 14-اسفند-1398, 08:35
آخرین ارسال: javad mog
  از قیود تحقق اکراه: مستحق نبودن مکره نسبت به فعل اکراه شده سید رضا حسنی 0 1,236 22-بهمن-1398, 17:45
آخرین ارسال: سید رضا حسنی

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان