امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
استفاده نکته امتنان حدیث رفع، برای استدلال به شمولیت این حدیث نسبت به أحکام وضعیه
#1
برای اینکه از حدیث رفع بتوان برای بطلان عقد صادر از اکراه استفاده کرد، باید این حدیث را شامل أحکام وضعیه نیز دانست. یکی از راه هایی که می توان از این روایت شریف أحکام وضعیه را نیز برداشت کرد نکته ی امتنان موجود در آن است که محقق عراقی رحمه الله بدین بیان تمسک فرموده اند:
ایشان می فرمایند این حدیث شریف که «رفع عن أمتی» را مطرح کرده است و در مقام امتنان بر امت است، خود این در مقام امتنان بودن قرینه داخلیه است بر اینکه در «رفع ما أکرهوا علیه» حتما احکام وضعیه و صحت اراده شده است؛ چه اینکه چیزی که برداشته شدن آن امتنان دارد، همین صحت معاملات اکراهی است.
توضیح اینکه: شکی نیست که ما أکرهوا شامل معاملات اکراهیه می شود، اگر در معاملات اکراهیه شارع صحت را بر ندارد و آثار دیگر را بردارد، مثلا خیارات را بردارد، یا وجوب تسلیم و تسلم ثمن و مثمن را بردارد، هیچ منتی متصور نخواهد بود، بلکه کار برای مکلف مشکل تر نیز می شود؛ مثلا اگر بگوییم خیار را برداشته است، برای مکلف بد تر است زیرا دیگر اختیاری ندارد که مال خود را برگرداند و این خلاف امتنان است. آن چیزی که با امتنان سازگاری دارد این است که بگوید معاملاتی که با زور انجام داده ای صحیح نیست. پس حدیث رفع بالأخره آثار را می خواهد بردارد وگرنه اسناد رفع به ما أکرهوا درست نبود، این اسناد یک مصحح می خواهد، مصحح آن این است که صرفا رفع صحت است که با امتنان آن سازگاری دارد.
پاسخ
#2
(27-آذر-1398, 12:47)سید رضا حسنی نوشته:  در مقام امتنان بودن قرینه داخلیه است بر اینکه در «رفع ما أکرهوا علیه» حتما احکام وضعیه و صحت اراده شده است؛ چه اینکه چیزی که برداشته شدن آن امتنان دارد، همین صحت معاملات اکراهی است.
می تواند حدیث رفع لزوم را بردارد و معامله خیاری باشد و بعد از رفع اکراه اگر راضی شد معامله صحیح شود و این هم منت است. چه مانعی برای عدم صدق منت در اینصورت وجود دارد؟
پاسخ
#3
(27-آذر-1398, 22:12)مهدی خسروبیگی نوشته:
(27-آذر-1398, 12:47)سید رضا حسنی نوشته:  در مقام امتنان بودن قرینه داخلیه است بر اینکه در «رفع ما أکرهوا علیه» حتما احکام وضعیه و صحت اراده شده است؛ چه اینکه چیزی که برداشته شدن آن امتنان دارد، همین صحت معاملات اکراهی است.
می تواند حدیث رفع لزوم را بردارد و معامله خیاری باشد و بعد از رفع اکراه اگر راضی شد معامله صحیح شود و این هم منت است. چه مانعی برای عدم صدق منت در اینصورت وجود دارد؟
به نظر می رسد مشکلی در فرض مذکور نیست، لکن هیج دلیلی بر رفع صرف لزوم وجود  ندارد.  اینکه بگوییم صرفا لزوم برداشته شود و باقی آثار در جای خود بمانند نیازمند دلیل است. هیچ قرینه ای در حدیث رفع دال بر این مطلب نیست.
پاسخ
#4
مسألة ۴۰: إذا كان مكرهاً في الارتماس لم يصحّ صومه بخلاف ما إذا كان مقهوراً.
چرا حدیث رفع این جا بطلان را که حکم وضعی است بر نمی‌دارد و رفع نمیکند در حالی که امتنان مقتضی است که بطلان را بردارد ؟
پاسخ
#5
(4-دي-1399, 08:30)as937183 نوشته: مسألة ۴۰: إذا كان مكرهاً في الارتماس لم يصحّ صومه بخلاف ما إذا كان مقهوراً.
چرا حدیث رفع این جا بطلان را که حکم وضعی است بر نمی‌دارد و رفع نمیکند در حالی که امتنان مقتضی است که بطلان را بردارد ؟
مرحوم حکیم در جواب شما فرموده است «و أدلة نفي الإكراه إنما تصلح لنفي المؤاخذة أو سائر الآثار المترتبة على فعل المكره و لا تصلح لإثبات الصحة، لأن وظيفتها النفي لا الإثبات. و مثله:
الكلام فيما لو أكره على ترك الجزء، أو الشرط، أو فعل المانع، في سائر العبادات لانتفاء العمد. و بذلك افترق عن الإكراه، لتحقق القصد معه لأن الإكراه هو الحمل على فعل المكروه عن إرادة. و كذا الحال لو كان الارتماس واجباً عليه لإنقاذ غريق، إذ الوجوب المذكور إنما يقتضي وجوب الإفطار، لا صحة الصوم مع الارتماس، إذ لا تعرض فيه لذلك.»
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  بررسی مماطله ی مالک مجیز در عقد فضولی نسبت به اجازه علیا 0 65 30-آبان-1402, 17:48
آخرین ارسال: علیا
  «تقریر»  استدلال به صحیحه محمد بن یعقوب برای صحت بیع فضولی مسبوق به نهی سید رضا حسینی 2 361 29-آذر-1401, 20:04
آخرین ارسال: خیشه
  اشکال:  دایره شمولیت الفاظ عام یا مطلق سید رضا حسینی 0 249 16-اسفند-1400, 17:14
آخرین ارسال: سید رضا حسینی
  تمسک به آیه تجارت برای صحت تعقب اجازه به بیع اکراهی خیشه 4 1,409 14-خرداد-1400, 18:18
آخرین ارسال: 105767
  دلیل محقق همدانی برای نفی اعتبار عجز از توریه در تحقق اکراه خیشه 1 771 28-آبان-1399, 22:17
آخرین ارسال: 1972392352
  از قیود تحقق اکراه: مستحق نبودن مکره نسبت به فعل اکراه شده سید رضا حسنی 0 1,236 22-بهمن-1398, 17:45
آخرین ارسال: سید رضا حسنی
  تمسک به قاعده عدل و انصاف برای بطلان عقد مکره سید رضا حسنی 1 1,480 25-دي-1398, 18:30
آخرین ارسال: خیشه
  دلیل عقلی برای بطلان عقد مکره با تمسک به ظلم سید رضا حسنی 0 1,234 25-دي-1398, 18:09
آخرین ارسال: سید رضا حسنی
  استدلال به روایات باب طلاق برای شرطیت عدم اکراه در متعاقدین سید رضا حسنی 0 1,102 11-دي-1398, 12:28
آخرین ارسال: سید رضا حسنی
  چهار بیان از امام برای استفاده شرطیت عدم اکراه در متعاقدین از روایات لا یحل مال امرء سید رضا حسنی 0 1,334 21-آذر-1398, 15:36
آخرین ارسال: سید رضا حسنی

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان