امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
نقدی بر نظریه ی خطابات قانونیه ی مرحوم امام
#1
استاد در توضیح فعلیت در کلام مرحوم اصفهانی فرمودند :قضیه‌ی کلیه اگر موضوع نداشته باشد، فعلیت ندارد. دلیل آن نیز روشن است؛ چه این که اگر قضیه‌ی حقیقیه «المسافر یقصر» بر من تطبیق نشود، اصلا تکلیفی بر من نیست و نمی توانم بگویم من تکلیف دارم.ما با همین بیان به امام رحمه الله که قائل به خطابات قانونیه است می گوییم که خطابات قانونی چه ارتباطی به ما دارد؟! اگر آن کلی به من تطبیق نشود به من چه ربطی دارد؟! برای این که فعلیت برای من پیدا کند باید تطبیق شود. اگر تطبیق نشود هیچ ربطی به مکلف نخواهد داشت. جلسه ی 27
پاسخ
#2
سلام باید بین فعلیت و تنجّز در تبیین نظریه خطابات قانونیه تفاوت قایل شد بدین بیان که برای حصول فعلیت برای آحاد مکلفین تنها جعل قانونی حکم توسط شارع کفایت می کند و اساسا فعلیت قضیه حقیقیه دایر مدار وجود موضوع در خارج نیست به خلاف قضیه خارجیه لذا شخصی که مثلا مسافر نیست نیز مشمول قانون"المسافر یقصر" می شود لکن این قانون در حقّ او منجّز نیست به بیان دیگر در خطابات قانونیه به خلاف قول مشهور این چنین نیست که فعلیت حکم منوط به انحلال آن به آحاد مکلفین با تنوع گسترده حالات و موقعیت هایشان باشد بلکه به صورت کلی و قضیه حقیقیه عملیات ضرب القانون انجام می شود و هر مکلفی که عقلا قانون بر شرایطش منطبق نباشد معذور است اما فعلیت حکم در حقش محفوظ است این چنین است که تکلیف کفّار،جاهلین،ناسین و عصیانگران با وجود عدم انبعاث شخصی توجیه می شود.
پاسخ
#3
بنده هم مثل شما این اشکال استاد بر کلام امام را وارد نمی دانم  به این جهت که ولو تکلیف متوجه عبد نباشد اما همین که عبد می داند مولا غرض لزومی دارد باید طبق آن رفتار کند وعقلا او را مستحق عقاب می دانند ولو تطبیق بر مکلف نشود.
پاسخ
#4
(30-فروردين-1399, 20:55)عرفان عزیزی نوشته: بنده هم مثل شما این اشکال استاد بر کلام امام را وارد نمی دانم  به این جهت که ولو تکلیف متوجه عبد نباشد اما همین که عبد می داند مولا غرض لزومی دارد باید طبق آن رفتار کند وعقلا او را مستحق عقاب می دانند ولو تطبیق بر مکلف نشود.

این بیان وقتی صحیح است که قائل به مسلک حق الطاعه باشیم ولی استادکه این نظر را قبول ندارند
پاسخ
#5
منظورتون از این بیان کلام استاد بود یا اشکال؟علی ای حال بیشتر توضیح بدید متوجه منظورتون نشدم
پاسخ
#6
(31-فروردين-1399, 11:25)عرفان عزیزی نوشته: منظورتون از این بیان کلام استاد بود یا اشکال؟علی ای حال بیشتر توضیح بدید متوجه منظورتون نشدم
اشکال شما
پاسخ
#7
تحلیل درست بحث وابسته و اینست که ابتدا معنای فعلیت و تنجز و... را روشن کنیم.
پاسخ
#8
(30-فروردين-1399, 20:55)عرفان عزیزی نوشته: بنده هم مثل شما این اشکال استاد بر کلام امام را وارد نمی دانم  به این جهت که ولو تکلیف متوجه عبد نباشد اما همین که عبد می داند مولا غرض لزومی دارد باید طبق آن رفتار کند وعقلا او را مستحق عقاب می دانند ولو تطبیق بر مکلف نشود.

سلام هر غرضی را که واجب نیست عبد تحصیل کند، بلکه تنها آن دسته از اغراضی که خود شارع در مقام تحریک عبد نسبت به آن برآمده و اراده حصولش را از مکلف دارد باید تحصیل شود؛ فلذا مهم کشف اراده تحریکیه شارع است و تا تکلیف تطبیق نشود هیچ گاه اراده تحریکیه شارع کشف نمیشود.
کلام فوق تناقض دارد زیرا اگر عقلاء مکلف را مستحق عقاب میدانند بدین معناست که تکلیف را در حق او منجز دانستند و تطبیق کرده اند و اساسا تفکیک بین فعلیت و تنجز تکلیف معنای محصل و معقولی ندارد کما علیه آیة الله المعظم شبیری و ابنه الشریف سید جواد. رجوع شود به درس اصول 97 استاد سید جواد. بعید نیست که منظور استاد شما در اشکال به مرحوم امام رض نیز همین باشد.
پاسخ
#9
(21-آبان-1399, 21:48)1972392352 نوشته:
(30-فروردين-1399, 20:55)عرفان عزیزی نوشته: بنده هم مثل شما این اشکال استاد بر کلام امام را وارد نمی دانم  به این جهت که ولو تکلیف متوجه عبد نباشد اما همین که عبد می داند مولا غرض لزومی دارد باید طبق آن رفتار کند وعقلا او را مستحق عقاب می دانند ولو تطبیق بر مکلف نشود.

سلام هر غرضی را که واجب نیست عبد تحصیل کند، بلکه تنها آن دسته از اغراضی که خود شارع در مقام تحریک عبد نسبت به آن برآمده و اراده حصولش را از مکلف دارد باید تحصیل شود؛ فلذا مهم کشف اراده تحریکیه شارع است و تا تکلیف تطبیق نشود هیچ گاه اراده تحریکیه شارع کشف نمیشود.
کلام فوق تناقض دارد زیرا اگر عقلاء مکلف را مستحق عقاب میدانند بدین معناست که تکلیف را در حق او منجز دانستند و تطبیق کرده اند و اساسا تفکیک بین فعلیت و تنجز تکلیف معنای محصل و معقولی ندارد کما علیه آیة الله المعظم شبیری و ابنه الشریف سید جواد. رجوع شود به درس اصول 97 استاد سید جواد. بعید نیست که منظور استاد شما در اشکال به مرحوم امام رض نیز همین باشد.

بیان بهتر این است که:  حقیقت حکم نه خطاب وانشاء است ونه کشف ملاک بلکه حقیقت حکم"اراده منه شارع"میباشد وبالوجدان این در ک میشود که گرچه خطاب وانشاء واحد است لکن به تعداد افراد مکلفین در خارج شارع اراده به صدور نماز دارد یه به تعبیری"اهتمام به صدور نماز "دارد واتفاقا اثر نیز بر همین بار می شود یعنی موضوع حکم عقل به وجوب اطاعت،همین اراده شارع می باشد که حقیقتا از همه مکلفین اراده دارد فلذا چندین اراده وچندین حکم وجود دارد.
نتیجه اینکه خطاب قانونیه که ما حصلش انشاء واحد و حکم واحد است سر نمیرسد.
پاسخ
#10
ربط خطاب المسافر یقصر و عدم شمول آن نسبت به حاضر رو به بحث خطابات قانونیه رو حقیر با ذهن قاصرم متوجه نشدم.
حرف خطابات قانونیه اینه که قدرت شرط فعلیت نیست بلکه شرط تنجزه یعنی اگر کسی موضوع یک حکم بود ولی قادر بر امتثال نبود تکلیف نسبت به او فعلی است ولی منجز نیست. و حاضر اصلا موضوع این خطاب نیست و لذا اینجا اصلا خطابات قانونیه حرفی ندارد که بر او اشکال بشه!
اگر فرض کنیم فرض کنیم یک مسافری قدرت بر نماز نداشت حضرت امام رحمه الله تعالی میفرماید تکلیف در حقش فعلی است ولی منجز نیست.ایشون نمیفرماید این خطاب شامل حاضر میشه ولی منجز نیست!والله تعالی العالم
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  ارتباط مساله ی اصاله الحظر با نظریه ی حق الطاعه عرفان عزیزی 0 756 2-مهر-1399, 08:42
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  دفاع از قاعده ی قبح عقاب بلا بیان در مقابل اشکالات مرحوم روحانی عرفان عزیزی 0 796 18-تير-1399, 05:40
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  انکار قبح عقاب بلا بیان توسط مرحوم روحانی عرفان عزیزی 0 992 16-تير-1399, 12:21
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  اشکال به تبیین شهید صدر از منعمیت مولا در نظریه ی حق الطاعه عرفان عزیزی 0 1,045 1-خرداد-1399, 05:06
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  ناسازگاری درونی نظریه ی حق الطاعه عرفان عزیزی 4 1,910 21-بهمن-1398, 19:53
آخرین ارسال: ارادتمند آیت الله مکارم
  نقض روایی بر مرحوم اصفهانی عرفان عزیزی 8 4,727 4-بهمن-1398, 23:37
آخرین ارسال: فقاهت تمدنی
  تهافت در کلام مرحوم نائینی عرفان عزیزی 0 922 24-آذر-1398, 15:43
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  سهو قلم مرحوم شیخ درباب ایجاب احتیاط عرفان عزیزی 0 1,020 18-آذر-1398, 11:29
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  مثال نقض نسبت به نظریه ی حق الطاعه بامبنای خود شهید صدر عرفان عزیزی 8 3,813 17-آذر-1398, 09:42
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  مبنای مرحوم امام در جمع بین حکم ظاهری وواقعی عرفان عزیزی 0 1,247 4-آذر-1398, 11:31
آخرین ارسال: عرفان عزیزی

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان