17-دي-1398, 21:45
مرحوم خویی فرموده است مستفاد از روایت ابوخدیجه این است که اجتهاد در قاضی شرط نیست در این روایت آمده است« بَعَثَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِلَى أَصْحَابِنَا فَقَالَ قُلْ لَهُمْ إِيَّاكُمْ إِذَا وَقَعَتْ بَيْنَكُمْ خُصُومَةٌ أَوْ تَدَارَى بَيْنَكُمْ فِي شَيْ‌ءٍ مِنَ الْأَخْذِ وَ الْعَطَاءِ أَنْ تَتَحَاكَمُوا إِلَى أَحَدٍ مِنْ هَؤُلَاءِ الْفُسَّاقِ اجْعَلُوا بَيْنَكُمْ رَجُلًا مِمَّنْ قَدْ عَرَفَ حَلَالَنَا وَ حَرَامَنَا فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ قَاضِياً »در سند این روایت ابوجهم است که مرحوم خویی فرموده است چون از روات کامل الزیارات است او را ثقه می دانیم.
ایشان فرموده است از این فراز روایت استفاده می شود که اجتهاد در قاضی شرط نیست «اجْعَلُوا بَيْنَكُمْ رَجُلًا مِمَّنْ قَدْ عَرَفَ حَلَالَنَا وَ حَرَامَنَا فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ قَاضِياً»، در روایت آمده است «قَدْ عَرَفَ حَلَالَنَا وَ حَرَامَنَا» که غیر فقیه نیز می تواند با رجوع به فتوای مجتهد، احکام شرع را بشناسد.
استاد قایینی می فرمایداز این عبارت «قَدْ عَرَفَ حَلَالَنَا وَ حَرَامَنَا» اجتهاد فهمیده می شود و بر مقلد این مفهوم صادق نیست. به کسی که تقلید می کند و خودش حلال و حرام را نمی شناسد عارف به احکام نمی گویند. علاوه بر اینکه این روایت صحیح السند نیست زیرا مرحوم خویی در اواخر عمرشان فرمودند که از روات کامل الزیارات فقط مشایخ بلاواسطه ابن قولویه توثیق می شوند.درس فقه98/9/25
