امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
نگاهی به علامیت صحت حمل بر معنای حقیقی و وابستگی آن بر معنای اراده شده
#1
صحت حمل از جمله علائمی است که برای کشف معنای حقیقی مورد استفاده قرار می گیرد؛ چون گاهی تبادر مشکل را حل نکرده و حدود معنا به صورت دقیق با تبادر مشخص نمی شود. به عنوان مثال با استفاده از لفظ «آب» معنایی به ذهن خطور می کند، اما برای فهم صدق عنوان «آب» بر سیلی که به جهت اختلاط با خاک تغییر رنگ داده است، تبادر نافع نبوده و تحیر ایجاد می شود. در نتیجه برای تعیین حدود معنای لفظ «آب»، از صحت حمل یا عدم صحت سلب استفاده می شود؛ یعنی آب با معنای ارتکازی در ذهن حمل بر سیل می شود. در این صورت اگر وجدان این حمل را پذیرفته و یا اینکه سلب عنوان آب از آن مایع را نپذیرد، کاشف از حقیقت بودن لفظ «آب» در این مورد است.
 مرحوم آقای خویی در اشکال به علامیت صحت حمل اشکال کرده اند که صحت حمل بستگی به معنای اراده شده از سوی متکلم دارد؛ چون وقتی در مورد رجل شجاع، تعبیر «هذا أسد» به کار برده شود، در صورتی که از لفظ «أسد»، رجل شجاع اراده شده باشد، صحت حمل خواهد داشت و در صورتی که از «أسد»، حیوان مفترس اراده شده باشد، صحت حمل نخواهد داشت. 
بنابراین صحت حمل وابسته به معنای اراده شده است و در نتیجه صحت حمل علامت معنای حقیقی نیست.[1]

استاد شهیدی در پاسخ از اشکال مرحوم آقای خویی فرموده اند: صحت حمل در صورتی علامت حقیقت است که لفظ با همان معنای مرتکز حمل شود و لذا نباید معنای لفظ را تغییر دارد بلکه صرفا معنای مرتکز معیار خواهد بود که صحت حمل آن کاشف از حقیقی بودن معنا است.
درس خارج اصول، 98.09.30



[1]. محاضرات فی اصول الفقه، سید ابوالقاسم خویی، ج1، ص130.[url=file:///C:/mfeb.ir/U1ms4_13980930-054_mm2_mfeb.ir.docx#_ftnref1][/url]
پاسخ
#2
(29-دي-1398, 22:31)مهدی منصوری نوشته:
 مرحوم آقای خویی در اشکال به علامیت صحت حمل اشکال کرده اند که صحت حمل بستگی به معنای اراده شده از سوی متکلم دارد؛ چون وقتی در مورد رجل شجاع، تعبیر «هذا أسد» به کار برده شود، در صورتی که از لفظ «أسد»، رجل شجاع اراده شده باشد، صحت حمل خواهد داشت و در صورتی که از «أسد»، حیوان مفترس اراده شده باشد، صحت حمل نخواهد داشت. 
بنابراین صحت حمل وابسته به معنای اراده شده است و در نتیجه صحت حمل علامت معنای حقیقی نیست
اصلا چنین چیزی از کلام مرحوم خویی از این آدرسی که دادید مستفاد نیست. در همین آدرس ذکر شده مرحوم خویی فرموده است «وعلى الجملة : فصحّة الحمل الذاتي بما هو لا يكشف إلاّعن اتحاد المعنيين ذاتاً ، وأمّا أنّ استعمال اللفظ في القضيّة استعمال حقيقي فهو أمر آخر أجنبي عن صحّة الحمل وعدمها. نعم ، بناءً على أنّ الأصل في كل استعمال أن يكون حقيقياً كما نسب إلى السيِّد المرتضى يمكن إثبات الحقيقة إلاّ أنّه لم يثبت في نفسه ، كما ذكرناه غير مرّة. على أنّه لو ثبت فهو أجنبي عن صحّة الحمل وعدمها.»
معنای کلام ایشان این است که صحت حمل فقط می فهماند که بین مفهوم انسان و حیوان ناطق اتحاد حقیقی است و این همانی برقرار است اما اینکه استعمال لفظ حیوان ناطق در مورد انسان به نحو حقیقی است یا مجازی فهمیده نمی شود. به نظر این نسبت به کلام خویی در این کلام صحیح نیست.اصلا این کلام ربطی به اراده ندارد
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  معنای ظهور عرفی و بیان برخی از قواعد استظهار عرفی Payam_Khajei 0 61 24-بهمن-1402, 14:54
آخرین ارسال: Payam_Khajei
  معنای متشابه در قرآن Payam_Khajei 3 142 19-بهمن-1402, 08:07
آخرین ارسال: Payam_Khajei
  معنای روایت مسعدة در بحث ترخیص در مخالفت علم اجمالی Payam_Khajei 5 266 13-آذر-1402, 20:48
آخرین ارسال: خیشه
  معنای حصه توأمه و اشکال به آن Payam_Khajei 0 254 28-مهر-1402, 21:26
آخرین ارسال: Payam_Khajei
  چند مثال برای استعمال لفظ در اکثر از معنای واحد مهدی منصوری 3 2,976 22-اسفند-1398, 22:45
آخرین ارسال: مهدی خسروبیگی
  نگرشی به اهمیت بحث استعمال لفظ در اکثر از معنای واحد در فقه مهدی منصوری 0 1,242 19-اسفند-1398, 13:11
آخرین ارسال: مهدی منصوری
  کارائی حمل شایع صناعی در کشف معنای حقیقی مهدی منصوری 0 1,140 29-دي-1398, 22:52
آخرین ارسال: مهدی منصوری
  بررسی ظهور خصوص ذوالقرینه یا مجموع ذوالقرینه و قرینه در معنای مجازی مهدی منصوری 0 1,283 27-دي-1398, 17:04
آخرین ارسال: مهدی منصوری
  وضع اسماء اشاره برای معنای واقع شده در طرف اضافه مهدی منصوری 3 2,438 25-دي-1398, 18:14
آخرین ارسال: خیشه
  وجود مفهوم شرط در صورت جزئی حقیقی نبودن معنای حرفی مهدی منصوری 2 2,285 22-آذر-1398, 21:50
آخرین ارسال: سید محمد صادق رضوی

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان