10-بهمن-1398, 14:24
برای روشن شدن تفاوت مراد استعمالی و مراد تفهیمی لازم است به موارد توریه توجه شود. توریه این است که معنای مقصود متکلم صادق است، اما متکلم قصد اخطار معنای دیگری داشته است که آن معنا کاذب است و لذا معنای مقصود متکلم غیر از معنایی است که به ذهن متکلم اخطار می شود. به عنوان مثال از فردی کمک مالی درخواست شده و ایشان بعد از اینکه تسبیح در دست خود را بر زمین می اندازد، تعبیر «والله یدی خالیة» را به کار می برد. در این مثال مقصود گوینده این بوده است که در دست من چیزی نیست و تسبیح هم که در دست داشته است، به زمین انداخته است. این مطلب کذب نیست، اما به ذهن مخاطب خطور می کند که پول در اختیار ندارد. بنابراین توریه رخ داده است که در آن اراده استعمالی و اراده تفهیمی متفاوت است. در مثال ذکر شده اراده استعمالی خالی بودن دست از تسبیح بوده است، در حالی که اراده تفهیمی پول نداشتن است.
درس خارج اصول، 98.10.02