امتیاز موضوع:
  • 1 رای - 1 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
حجیت فهم عرف و عدم حچیت آن
#1
در بسیاری از مباحث فقهی و اصولی گفته میشود فهم عرفی چنان است و با این بیان، مطلب را تمام می کنند.
اشکال بنده به اطلاق این جمله است چون پر واضح است که عرف حجیت ذاتی ندارد بنابراین تنها در جایی حجت میشود که احراز کنیم شارع مساله را به عرف واگذار کرده است مانند فهم ظواهر الفاظ در نوع موارد.
یکی از مثالهای رایج این بحث الغای خصوصیت عرفی از لسان دلیل است . گاهی عرف از یک دلیل الغای خصوصیت میکند و لکن محرز نیست که شارع این اجازه را به او داده باشد . عرض بنده اینست که وجهی برای حجیت این الغای خصوصیت نیست الا با ضمیمه کردن نکاتی دیگر که در واقع امضای شارع را تامین میکند.
مثلا در بسیاری از روایات تعبیر رجل بکار می رود مانند رجل شک بین الثلاث و الاربع ؛ در اینگونه موارد بعید نیست اصلا ظهور خود دلیل در مثالیت باشد به این که بگوییم یک مثلا در تقدیر بوده و از خود دلیل افهام میشود لذا ذکر رجل بعنوان مثال است. ولی در برخی ادله اینگونه نیست که مثالیت فهمیده شود با این حال به الغای خصوصیت تمسک میکنند.
خلاصه اینکه به نظر می رسد الغای خصوصیت عرفی فی حد نفسه حجت نیست الا با انضمام برخی نکات دیگر که به یک نمونه اش اشاره کردیم.
پاسخ
#2
(15-اسفند-1398, 12:38)مسعود عطار منش نوشته: در بسیاری از مباحث فقهی و اصولی گفته میشود فهم عرفی چنان است و با این بیان، مطلب را تمام می کنند.
اشکال بنده به اطلاق این جمله است چون پر واضح است که عرف حجیت ذاتی ندارد بنابراین تنها در جایی حجت میشود که احراز کنیم شارع مساله را به عرف واگذار کرده است مانند فهم ظواهر الفاظ در نوع موارد.
یکی از مثالهای رایج این بحث الغای خصوصیت عرفی از لسان دلیل است . گاهی عرف از یک دلیل الغای خصوصیت میکند و لکن محرز نیست که شارع این اجازه را به او داده باشد . عرض بنده اینست که وجهی برای حجیت این الغای خصوصیت نیست الا با ضمیمه کردن نکاتی دیگر که در واقع امضای شارع را تامین میکند.
مثلا در بسیاری از روایات تعبیر رجل بکار می رود مانند رجل شک بین الثلاث و الاربع ؛ در اینگونه موارد بعید نیست اصلا ظهور خود دلیل در مثالیت باشد به این که بگوییم یک مثلا در تقدیر بوده و از خود دلیل افهام میشود لذا ذکر رجل بعنوان مثال است. ولی در برخی ادله اینگونه نیست که مثالیت فهمیده شود با این حال به الغای خصوصیت تمسک میکنند.
خلاصه اینکه به نظر می رسد الغای خصوصیت عرفی فی حد نفسه حجت نیست الا با انضمام برخی نکات دیگر که به یک نمونه اش اشاره کردیم.
الغای خصوصیت دوگونه است گاهی به این نحو است که اگر عرف را متوجه تسامح او درالغای خصوصیت کنند از الغاء خصوصیت رفع ید می کند در این صورت این الغای خصوصیت صحیح نیست اما اگر الغای خصوصیت به نحوی است که اگر او را متوجه تسامح کنند باز الغای خصوصیت می کند در این صورت این الغای خصوصیت معتبر است. برای تقریب به ذهن اگر لباسی که آن را به وجهی شسته اند که دیگر اثر خیلی کم از رنگ خون در آن مانده باشد عرف حکم به طهارت می کند حال اگر بگویی که رنگ عرض است  و عرض بدون جوهر نداریم در اینصورت بازهم حکم به طهارت کند می گوییم این تسامح او حجت است
پاسخ
#3
اگر مساله به عرف.واگذار نشده باشد بعد از تنبه و قبل از تنبه ندارد چون اصلا ملاکش فهم عرف نیست.
بله در مساله خون محرز است که به عرف واگذار شده است و اگر چنین باشد دیگر حتی تنبه هم لازم نیست.
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  «اصول»  قبول حجیت اصل مثبت از جانب سید یزدی رحمه‌الله تعالی 105767 6 495 13-مرداد-1402, 14:10
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  نظر آیت الله مکارم شیرازی در مورد حجیت ظاهر حال علی آمنی 3 433 11-ارديبهشت-1402, 23:36
آخرین ارسال: میثم تیکدری
  عدم حجیت خبر واحد در مسائل عام البلوی مهدی خسروبیگی 0 263 13-مهر-1401, 21:00
آخرین ارسال: مهدی خسروبیگی
Big Grin نوآوری علمی:  دلالت بعضی از احادیث خالی نبودن زمین از امام، بر حجیت اجماع هر عصری ارادتمند آیت الله مکارم 0 428 19-بهمن-1400, 21:37
آخرین ارسال: ارادتمند آیت الله مکارم
  تفاوت مبنای صاحب کفایه با مرحوم نائینی در حجیت اخبار تاریخی و تکوینی عرفان عزیزی 0 927 22-مرداد-1399, 12:39
آخرین ارسال: عرفان عزیزی
  ثمرات حجیت لوازم اصول لفظیه رضا یعقوبی 0 1,047 24-آذر-1398, 16:46
آخرین ارسال: رضا یعقوبی
Brick عدم صحت استدلال به بناء عقلاء بر حجیت چیزی ارادتمند آیت الله مکارم 2 2,473 31-تير-1398, 19:29
آخرین ارسال: ارادتمند آیت الله مکارم
  «کتاب شناسی»  سه جواب در ردّ يک ادعا (حجیت قوی ترین معرفت ممکن نوعی) مهدی قنبریان 1 4,467 26-بهمن-1395, 00:58
آخرین ارسال: امین 69
  نکته علمی:  صغری نداشتن حجیت عقل از نظر شهید صدر (قدس سره) مهدی قنبریان 2 6,167 18-ارديبهشت-1395, 22:34
آخرین ارسال: رضا اسکندری
  نمونه ای از مباحث حجیت خبر م. مظفری 1 4,074 5-اسفند-1394, 19:35
آخرین ارسال: دلیل

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان