امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
تفاوت انقلاب نسبت با شاهد جمع
#1
به طور مثال، اگر دو دلیل متباین (یجب اکرام العلماء، لا یجب اکرام العلماء) داشته باشیم و دلیل سومی بگوید که لا یجب اکرام العالم الفاسق، دراین صورت، بحث انقلاب نسبت پیش می آید، به این بیان که اول، دلیل اول با دلیل سوم تخصیص بخورد و پس از تخصیص که نسبت به دلیل دوم، اخص می شود، آن را تخصیص بزند. بنا بر این، در مساله ی انقلاب نسبت با 3 دلیل مواجهیم. اما در مساله ی شاهد جمع، علاوه بر دلیل سوم که دلیل اول را تخصیص می زند، دلیل چهارمی هم داریم که دلیل دوم را تخصیص می زند (مثلا یجب اکرام العالم العادل) در این صورت، بحث انقلاب نسبت پیش نمی آید؛ چرا که تخصیص دلیل دوم، نه به دلیل اولِ بعد التخصیص، بلکه به دلیل چهارم است. البته دلیل چهارم، می تواند منفصل و یا متصل با دلیل سوم باشد (مثلا در یک خطاب، آمده باشد که العالم الفاسق لا یجب اکرامه و العالم العادل بجب اکرامه) بلکه دلیل چهارم، می تواند مفهوم دلیل سوم باشد (اگر مفهوم داشته باشد).
(برگرفته از مباحث استاد در 99/6/19 و مباحث سال گذشته در باب سن یأس.؟)

شاید بتوان گفت که اگر مشکل باب انقلاب نسبت را تخصیص به مراد جدی (یا به تعبیر دیگر، محدوده ای از دلیل که حجت است) می دانیم چنین تفصیلی وجیه است. اما اگر مشکل انقلاب نسبت را این گونه تقریر می کنیم که در نسبت بین ادله، لازم است همان ظواهر آنها (یا مراد استعمالی) را لحاظ کنیم، در شاهد جمع هم ولو تخصیص دلیل اول و دوم، به دلیل سوم و چهارم است که هر یک، دلیل لفظی اند اما به هر حال، رابطه ی اولیه ی بین دلیل اول و دوم، تباین است و بعد تخصیص است که این دو دلیل، سازگار می شوند.
پاسخ
 سپاس شده توسط مسعود عطار منش ، حسین .
#2
یکی از اصطلاحاتی که استاد شبیری بر آن تکیه دارند مراد تفهیمی است گه غیر از مراد استعمالی بوده و از قضا همانست گه ظهور کلام محسوب میشود ! همچنین در خاطر دارم ایشان در جمع بین دو کلام مراد تفهیمی مجموعی دو کلام را حجت میدانند گه با این بیان می توان گفت مراد تفهیمی مجموع دو کلام (اول و سوم) ظهوری است در قبال ظهور دلیل دوم که خود این دو ظهور نیز یک ظهور مجموعی دیگر ایجاد میکنند که نتیجه اش تخصیص دلیل دوم است.
به عبارت دیگر ظهور دلیل اول و سوم یک ظهور ثالثی را تشکیل می دهند که با ظهور دلیل سوم ظهور رابعی شکل میدهد و این حجت است.
ولی ممکن است اشکال انقلاب نسبت را اینگونه تقریر کنیم که دلیل سوم یک دلیل اول را تخصیص اکثر یا کثیر می زند و یا دلیل اول بعد التخصیص دلیل دوم را تخصیص کثیر یا اکثر می زند و تخصیص کثیر یا اکثر است که انقلاب نسبت را غیر عرفی میکند.
پاسخ
#3
(21-شهريور-1399, 20:31)مسعود عطار منش نوشته: یکی از اصطلاحاتی که استاد شبیری بر آن تکیه دارند مراد تفهیمی است گه غیر از مراد استعمالی بوده و از قضا همانست گه ظهور کلام محسوب میشود ! همچنین در خاطر دارم ایشان در جمع بین دو کلام مراد تفهیمی مجموعی دو کلام را حجت میدانند گه با این بیان می توان گفت مراد تفهیمی مجموع دو کلام (اول و سوم) ظهوری است در قبال ظهور دلیل دوم که خود این دو ظهور نیز یک ظهور مجموعی دیگر ایجاد میکنند که نتیجه اش تخصیص دلیل دوم است.
به عبارت دیگر ظهور دلیل اول و سوم یک ظهور ثالثی را تشکیل می دهند که با ظهور دلیل سوم ظهور رابعی شکل میدهد و این حجت است.
ولی ممکن است اشکال انقلاب نسبت را اینگونه تقریر کنیم که دلیل سوم یک دلیل اول را تخصیص اکثر یا کثیر می زند و یا دلیل اول بعد التخصیص دلیل دوم را تخصیص کثیر یا اکثر می زند و تخصیص کثیر یا اکثر است که انقلاب نسبت را غیر عرفی میکند.

الان در مثال اکرم العالم و لا تکرم العالم ودلیل ثالث لا یجب اکرام العالم الفاسق چه تخصیص کثیر یا اکثری رخ داده ؟
پاسخ
#4
"ولی ممکن است اشکال انقلاب نسبت را اینگونه تقریر کنیم که دلیل سوم یک دلیل اول را تخصیص اکثر یا کثیر می زند و یا دلیل اول بعد التخصیص دلیل دوم را تخصیص کثیر یا اکثر می زند و تخصیص کثیر یا اکثر است که انقلاب نسبت را غیر عرفی میکند."
اشکال تخصیص اکثر یا کثیر در شاهد جمع هم هست. مثلا در اکرم العلماء و لاتکرم العلماء که شاهد جمع میگوید العالم ان کان عالما فاکرمه و ان کان فاسقا فلا تکرمه، اگر در بین علماء یکی از دو گروه عدول و یا فساق، بیشتر از دیگری باشند تخصیص اکثر لازم می آید و اگر مساوی باشند تخصیص مساوی لازم می آید که آن هم قبیح است و این اشکال را استاد از والد معظمشان نقل می کردند گرچه به آن ملتزم نبودند
پاسخ
#5
(22-شهريور-1399, 11:52)محمود رفاهی فرد نوشته: "ولی ممکن است اشکال انقلاب نسبت را اینگونه تقریر کنیم که دلیل سوم یک دلیل اول را تخصیص اکثر یا کثیر می زند و یا دلیل اول بعد التخصیص دلیل دوم را تخصیص کثیر یا اکثر می زند و تخصیص کثیر یا اکثر است که انقلاب نسبت را غیر عرفی میکند."
اشکال تخصیص اکثر یا کثیر در شاهد جمع هم هست. مثلا در اکرم العلماء و لاتکرم العلماء که شاهد جمع میگوید العالم ان کان عالما فاکرمه و ان کان فاسقا فلا تکرمه، اگر در بین علماء یکی از دو گروه عدول و یا فساق، بیشتر از دیگری باشند تخصیص اکثر لازم می آید و اگر مساوی باشند تخصیص مساوی لازم می آید که آن هم قبیح است و این اشکال را استاد از والد معظمشان نقل می کردند گرچه به آن ملتزم نبودند

فرمایش شما متین است ولی بنده در مقام تفصیل بین انقلاب نسبت و شاهد جمع نبودم  ولی ظاهرا تقصیر از بنده است بدلیل قصور عبارت.
پاسخ
#6
(22-شهريور-1399, 07:44)عرفان عزیزی نوشته:
(21-شهريور-1399, 20:31)مسعود عطار منش نوشته: یکی از اصطلاحاتی که استاد شبیری بر آن تکیه دارند مراد تفهیمی است گه غیر از مراد استعمالی بوده و از قضا همانست گه ظهور کلام محسوب میشود ! همچنین در خاطر دارم ایشان در جمع بین دو کلام مراد تفهیمی مجموعی دو کلام را حجت میدانند گه با این بیان می توان گفت مراد تفهیمی مجموع دو کلام (اول و سوم) ظهوری است در قبال ظهور دلیل دوم که خود این دو ظهور نیز یک ظهور مجموعی دیگر ایجاد میکنند که نتیجه اش تخصیص دلیل دوم است.
به عبارت دیگر ظهور دلیل اول و سوم یک ظهور ثالثی را تشکیل می دهند که با ظهور دلیل سوم ظهور رابعی شکل میدهد و این حجت است.
ولی ممکن است اشکال انقلاب نسبت را اینگونه تقریر کنیم که دلیل سوم یک دلیل اول را تخصیص اکثر یا کثیر می زند و یا دلیل اول بعد التخصیص دلیل دوم را تخصیص کثیر یا اکثر می زند و تخصیص کثیر یا اکثر است که انقلاب نسبت را غیر عرفی میکند.

الان در مثال اکرم العالم و لا تکرم العالم ودلیل ثالث لا یجب اکرام العالم الفاسق چه تخصیص کثیر یا اکثری رخ داده ؟

یا تعداد عدول با تعداد فساق مساوی است که در این صورت تخیص کثیر در طرفین اتفاق می افتد یعنی ابتدا دلیل سوم تخصیص3 ثیر می زند دلیل اول را و بعد دلیل اول دلیل دوم را تخصیص کثیر می زند .
یا تعداد عدول با فساق مساوی نیست و یکی بیشتر است که در طرفی که بیشتر است تخصیص اکثر اتفاق می افتد .
پاسخ
#7
مطلبی دیگر در ادامه ی مطلب اول، بر گرفته از درس استاد(99/6/22)
در متباینین، اگر سه دلیل داشته باشیم، انقلاب نسبت و اگر چهار دلیل داشته باشیم، شاهد جمع می شود به توضیحی که گذشت.
اما اگر دو دلیل، نسبتشان عموم و خصوص من وجه باشد، دراین صورت با همان سه دلیل، در یک صورت انقلاب نسبت و در صورت دیگر شاهد جمع می شود به این توضیح که اگر دلیل سوم، ماده ی اجتماع را از تحت یکی از دو دلیل خارج کند، تبعا تنافی این دلیل با دلیل دیگر برطرف میشود و نوبت به بحث انقلاب نسبت نمی رسد مشابه شاهد جمع). اما اگر دلیل سوم، ماده ی افتراق یکی از دو دلیل را از تحت آن خارج کند و آن دلیل، مختص به ماده ی اجتماع شود، در این صورت بحث انقلاب نسبت و تخصیص دلیل دیگر به مراد جدی این دلیل مطرح می شود.
پاسخ
#8
(23-شهريور-1399, 08:56)مسعود عطار منش نوشته:
(22-شهريور-1399, 07:44)عرفان عزیزی نوشته:
(21-شهريور-1399, 20:31)مسعود عطار منش نوشته: یکی از اصطلاحاتی که استاد شبیری بر آن تکیه دارند مراد تفهیمی است گه غیر از مراد استعمالی بوده و از قضا همانست گه ظهور کلام محسوب میشود ! همچنین در خاطر دارم ایشان در جمع بین دو کلام مراد تفهیمی مجموعی دو کلام را حجت میدانند گه با این بیان می توان گفت مراد تفهیمی مجموع دو کلام (اول و سوم) ظهوری است در قبال ظهور دلیل دوم که خود این دو ظهور نیز یک ظهور مجموعی دیگر ایجاد میکنند که نتیجه اش تخصیص دلیل دوم است.
به عبارت دیگر ظهور دلیل اول و سوم یک ظهور ثالثی را تشکیل می دهند که با ظهور دلیل سوم ظهور رابعی شکل میدهد و این حجت است.
ولی ممکن است اشکال انقلاب نسبت را اینگونه تقریر کنیم که دلیل سوم یک دلیل اول را تخصیص اکثر یا کثیر می زند و یا دلیل اول بعد التخصیص دلیل دوم را تخصیص کثیر یا اکثر می زند و تخصیص کثیر یا اکثر است که انقلاب نسبت را غیر عرفی میکند.

الان در مثال اکرم العالم و لا تکرم العالم ودلیل ثالث لا یجب اکرام العالم الفاسق چه تخصیص کثیر یا اکثری رخ داده ؟

یا تعداد عدول با تعداد فساق مساوی است که در این صورت تخیص کثیر در طرفین اتفاق می افتد یعنی ابتدا دلیل سوم تخصیص3 ثیر می زند دلیل اول را و بعد دلیل اول دلیل دوم را تخصیص کثیر می زند .
یا تعداد عدول با فساق مساوی نیست و یکی بیشتر است که در طرفی که بیشتر است تخصیص اکثر اتفاق می افتد .

شارع مقدس با مصادیق خطاب کاری ندارد عنوان عام را در خطاب اخذ می کند ممکن است در عصری مصداق زیاد پیدا کند در عصری کمتر لذا باید به مفهوم نگاه کرد که تخصیص آن استهجان عرفی دارد یا خیر مثلا اگر بگوید عالم را اکرام کن مگر نحوی و صرفی و فیلسوف و عارف و فقیه و اصولی و منطقی و فقط ته کاسه رجالی و محدث باقی بماند قبیح است
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  اتفاق نظر فقها در شاهد جمع و اختلاف در انقلاب نسبت سید محمد نظام آبادی 0 144 6-آبان-1402, 17:47
آخرین ارسال: سید محمد نظام آبادی
  نکته علمی:  تفاوت ترک استفصال با ترک استیضاح haqiqi.1410 11 1,030 15-اسفند-1401, 17:45
آخرین ارسال: خیشه
  تفاوت خلق و خوی امیرالمومنین علیه السلام با عمر مسعود عطار منش 6 611 1-بهمن-1401, 11:34
آخرین ارسال: علاوی
  عدم ملکیت تکوینی خداوند نسبت به تمام افعال بشر مسعود عطار منش 0 221 4-آذر-1401, 17:10
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  عدم جریان اصاله الاطلاق نسبت در روایات ناظر به فروعات حکم مسعود عطار منش 0 229 21-مهر-1401, 10:21
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  بررسی دلالت آیه خذ من اموالهم صدقه نسبت به اموال صغار مسعود عطار منش 0 229 3-شهريور-1401, 12:41
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  نسبت اصطلاحات "اصل" و "مصنف" و "کتاب" به یکدیگر مسعود عطار منش 0 407 13-مرداد-1401, 05:30
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  شمول یا عدم شمول لفظ مال نسبت به غلات و انعام مسعود عطار منش 0 210 13-مرداد-1401, 05:20
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تفاوت تقیه جهتی و تقیه دلالی مسعود عطار منش 0 233 2-بهمن-1400, 13:16
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تفاوت مرجح بودن یا مرجع بودن اصل، در عمل به احد المتعارضین مسعود عطار منش 0 304 18-دي-1400, 13:15
آخرین ارسال: مسعود عطار منش

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان