امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
وجه جمع انکار برای رفع تعارض
#1
یکی از وجوه جمع بین دو خبر معارض حمل یکی از آنها بر انکار است به عنوان مثال صاحب وسائل از قول شیخ صدوق و شیخ طوسی نقل می کند که بین این دو روایت به این شیوه جمع کردندعَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَفْصِ بْنِ الْبَخْتَرِيِّ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ حَازِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: الْمُحْرِمُ لَا يَدُلُ‏ عَلَى‏ الصَّيْدِ فَإِنْ دَلَّ عَلَيْهِ فَقُتِلَ فَعَلَيْهِ الْفِدَاءُ.(کافی ج 4ص381)روایت دوم از قرار زیر است:وَ قَالَ ع‏ فِي الْمُحْرِمِ يَشْهَدُ نِكَاحَ مُحِلَّيْنِ قَالَ ع لَا يَشْهَدْ[1] ثُمَّ قَالَ يَجُوزُ لِلْمُحْرِمِ أَنْ‏ يُشِيرَ بِصَيْدٍ عَلَى مُحِل‏(فقیه ج2ص 361) قَالَ مُصَنِّفُ هَذَا الْكِتَابِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ هَذَا عَلَى الْإِنْكَارِ لِذَلِكَ لَا عَلَى أَنَّهُ يَجُوز.شیخ طوسی نیز همین توجیه را مطرح نموده: قَوْلُهُ ع يَجُوزُ لِلْمُحْرِمِ أَنْ يُشِيرَ بِصَيْدٍ عَلَى مُحِلٍّ إِنْكَارٌ وَ تَنْبِيهٌ عَلَى أَنَّهُ إِذَا لَمْ يَجُزْ ذَلِكَ فَكَذَلِكَ لَا تَجُوزُ الشَّهَادَةُ عَلَى عَقْدِ الْمُحِلَّيْنِ وَ لَمْ يُرِدْ ع بِذَلِكَ الْإِخْبَارَ عَنْ إِبَاحَتِهِ عَلَى كُلِّ حَالٍ.(تهذیب ج5ص315)
ممکن است نسبت به حدیث لا ربا بین الوالد و الولد نیز همین احتمال مطرح باشد که امام انکار کردند و آن را با لحن استفهام انکاری بیان کرده باشند و از آنجا که لحن روایت و حالات چهره ی امام برای ما نقل نشده است که درالقاء این مفهوم بسیار اثر گذار است لذا بتوان حکم به اجمال این حدیث نمود.البته با ملاحظه ی سایر روایات باب مقصود روشن است اما اگرفقط عبارت لیس بین الرجل و ولده ربا بود این احتمال معتنا به بود.
شایان ذکر است که با جستجویی مختصر عبارت لا ربا بین الوالد و الولد درروایت یافت نشد بلکه این عبارت پیدا شد: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «لَيْسَ بَيْنَ الرَّجُلِ وَ وَلَدِهِ وَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ عَبْدِهِ‏، وَ لَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ أَهْلِهِ رِبًا؛ إِنَّمَا الرِّبَا فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ مَا لَاتَمْلِك‏.اگر کسی از دوستان آن تعبیر را یافت بفرماید استفاده کنیم.
پاسخ
#2
سلام علیکم
حقیر جستجو کردم
۱. لَيْسَ بَيْنَ اَلْوَالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبًا وَ لاَ بَيْنَ اَلزَّوْجِ وَ اَلْمَرْأَةِ رِباً وَ لاَ بَيْنَ اَلْمَوْلَى وَ اَلْعَبْدِ وَ لاَ بَيْنَ اَلْمُسْلِمِ وَ اَلذِّمِّيِّ /الفقه المنسوب إلی الإمام الرضا علیه السلام ج ۱، ص ۲۵۷
۲. در کتاب النهایه شیخ طوسی آمده:
ولا ربا بين الولد ووالده، لان مال الولد في حكم مال الوالد. النهاية/الشيخ الطوسي1/ 376
البته این در صورتی است که بپذیریم کتاب نهایه شیخ فقه ماثور است. یعنی متن آن برگرفته از نصوص و روایات است و به اصطلاح فقهی آن فقه منصوص یا اصول متلقاة است.
خود شیخ در این باره نوشته اند:
شیخ طوسی در خطبه کتاب المبسوط این گونه می‌نویسد: و کنت عملت علی قدیم الوقت کتاب النهایة، و ذکرت جمیع ما رواه اصحابنا فی مصنفاتهم و اصولها من المسائل و فرقوه فی کتبهم، و رتبه ترتیب الفقه و جمعت من النظائر و رتبت فیه الکتب علی ما رتبت للعلة التی بینها هناک، و لم اتعرض للتفریع علی المسائل و لا لتعقید الابواب و ترتیب المسائل و تعلیقها و الجمع بین نظائرها.
بل اوردت جمیع ذلک او اکثره بالفاظ المنقولة حتی لا یستوحشوا من ذلک.
المبسوط في فقه الإمامية/ الشيخ الطوسي 1 /2
۳. عین متن از متون فقهی قدیمی و متاخر است:
أن ابن الجنيد فصل فقال: لا ربا بين الوالد وولده إذا أخذ الوالد الفضل، إلا أن يكون له وارثا أو عليه دين. مختلف الشيعة/العلامة الحلي 5/ 79
الأولى: لا ربا بين الوالد وولده، ويجوز لكل منهما أخذ الفضل من صاحبه. شرائع الاسلام- ط استقلال/المحقق الحلي2 / 301
الأولى: لا ربا بين الوالد وولده، ويجوز لكل منهما أخذ الفضل من صاحبه. ولا بين المولى ومملوكه. ولا بين الرجل وزوجته.مسالك الأفهام - الشهيد الثاني - ج ٣ - الصفحة ٣٢٧

مسألة 9 لا ربا بین الوالد و ولده و لا بین الرجل و زوجته و لا بین المسلم و الحربی‌، بمعنى أنه یجوز أخذ الفضل للمسلم و یثبت بین المسلم و الذمی هذا بعض الکلام فی الربا المعاملی، و أما الربا القرضی فیأتی الکلام فیه إن شاء اللّٰه تعالى‌.
تحریر الوسیله/۵۱۳/ القول فی الربا
http://archlibserver.imam-khomeini.ir/si...95/4416860

۴. در متون قدیمی اهل سنت هم نظائری دارد:
وقال أبو حنيفة: لا بأس بالربا بين المسلم. والحربي وهذا عظيم جدا
المحلى بالآثار/ ابن حزم8 /515
پاسخ
 سپاس شده توسط عرفان عزیزی


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  هیچ توجیهی برای خدعه علی(کرم الله وجهه)نمیتوان کرد آسدهادی 17 31,629 11-فروردين-1402, 14:38
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  انکار مشاهده ی شخص امیرالمومنین هنگام مرگ توسط شیخ مفید عرفان عزیزی 7 2,803 9-بهمن-1401, 17:35
آخرین ارسال: علاوی
  عدم جواز تقلید برای عوام! (در صورتی که... ) ارادتمند آیت الله مکارم 3 1,614 9-آبان-1399, 07:17
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  تعارض شفاء بودن سور مومن و مسئله ی انتقال بیماری سید رضا حسنی 13 6,012 11-خرداد-1399, 11:02
آخرین ارسال: علی دولت ابادی
  برای تصرف در اموال دیگران رضایت فعلی آنها کافی است هر چند در دل ناراحت هستند!! حسین بن علی 0 1,113 28-آذر-1398, 16:27
آخرین ارسال: حسین بن علی
  مساله جدید: فضیلتی برای سادات حسین بن علی 22 34,903 19-اسفند-1397, 17:31
آخرین ارسال: حسین بن علی
  ثمره خطابات قانونیه در شرطیت قدرت برای تکالیف خیشه 0 1,818 8-دي-1397, 20:11
آخرین ارسال: خیشه
  تطوّق، نشانه ای برای تشخیص اول ماه 83068 3 8,339 26-بهمن-1395, 12:18
آخرین ارسال: 83068
  گریه برای امام حسین علیه السلام سبب مستقل آمرزش گناه یا زمینه قبول توبه؟ سایه 1 5,915 13-آذر-1393, 19:25
آخرین ارسال: حسین بن علی
  موضوعاتی که برای تحقیق و پژوهش مناسب می دانید عالم 1 6,569 8-فروردين-1393, 21:39
آخرین ارسال: rkh92

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان