11-دي-1400, 15:51
انحلال در نواهی ارشادی
برخی مثل آیت الله خویی و استاد شهیدی نواهی ارشادی را، ظاهر در انحلالی بودن دانسته و در مقابل برخی همچون امام خمینی آنها را صرف الوجودی می دانند. ثمره بحث در جایی ظاهر می شود که مثلا شخصی مضطر به پوشیدن لباس نجس در نماز گردد که بر اساس نظر امام خمینی می تواند هر قدر لباس نجس دیگر که می خواهد بپوشد زیرا مجموع بما هو مجموع مانع بود و مورد نهی واقع شده بود و بعد از ارتکاب اولین فرد نهی ساقط شده و بقیه افراد نهی ندارند؛ اما طبق نظر آیت الله خویی و استاد شهیدی هر فردی از لبس نجس، نهی مستقل دارد و مانع می باشد و لذا باید به حداقلی که اضطرار به لبس آن دارد، اکتفاء کند. استاد به امام خمینی اشکال کردند که لازمه کلام شما اینستکه اگر شخصی مضطر به لبس لباس نجس در نماز شد بتواند اختیارا تمام لباس هایش را نجس کند و خود را به خاک و خون بکشد. ثمره دیگر قول به انحلال، در جریان برائت در موارد شک در ابتلاء به مانع مثل شک در نجاست لباس است البته در صورتی که نجاست حیث تعلیلی باشد برای عروض مانعیت بر لباس نه اینکه مانعیت بر خود نجاست بار شده باشد زیرا در اینصورت شک در وجو مانع خواهیم داشت نه مانعیت موجود و فقط در موارد شک در مانعیت موجود برائت جاری است نه شک در وجود مانع (زیرا برائت وجود مانع را که نمی تواند بردارد و با وجود مانع هم نمی شود برائت از مانعیت جاری کرد زیرا با وجود مانع یقین به مانعیت آن داریم) و اینکه مانعیت بر لباس مترتب شده یا بر خود نجاست بستگی به لسان دلیل دارد مثل اینه مولی بفرماید «لاتصل و فی ثوبک شیء من النجاسه» یا بفرماید «لاتصل مع النجس» و به نظر استاد ظاهر ادله اینستکه مانعیت بر لباس مترتب شده و شک هم بکنیم (مثلا به دلیل شیوع پدیده نقل به معنا) یک برائت در جعل (جعل مانعیت برای خود نجاست) و در موارد نیاز مثل شک در نجاست ثوب یک برائت در مجعول (برائت از مانعیت ثوب) جاری می کنیم.
برخی مثل آیت الله خویی و استاد شهیدی نواهی ارشادی را، ظاهر در انحلالی بودن دانسته و در مقابل برخی همچون امام خمینی آنها را صرف الوجودی می دانند. ثمره بحث در جایی ظاهر می شود که مثلا شخصی مضطر به پوشیدن لباس نجس در نماز گردد که بر اساس نظر امام خمینی می تواند هر قدر لباس نجس دیگر که می خواهد بپوشد زیرا مجموع بما هو مجموع مانع بود و مورد نهی واقع شده بود و بعد از ارتکاب اولین فرد نهی ساقط شده و بقیه افراد نهی ندارند؛ اما طبق نظر آیت الله خویی و استاد شهیدی هر فردی از لبس نجس، نهی مستقل دارد و مانع می باشد و لذا باید به حداقلی که اضطرار به لبس آن دارد، اکتفاء کند. استاد به امام خمینی اشکال کردند که لازمه کلام شما اینستکه اگر شخصی مضطر به لبس لباس نجس در نماز شد بتواند اختیارا تمام لباس هایش را نجس کند و خود را به خاک و خون بکشد. ثمره دیگر قول به انحلال، در جریان برائت در موارد شک در ابتلاء به مانع مثل شک در نجاست لباس است البته در صورتی که نجاست حیث تعلیلی باشد برای عروض مانعیت بر لباس نه اینکه مانعیت بر خود نجاست بار شده باشد زیرا در اینصورت شک در وجو مانع خواهیم داشت نه مانعیت موجود و فقط در موارد شک در مانعیت موجود برائت جاری است نه شک در وجود مانع (زیرا برائت وجود مانع را که نمی تواند بردارد و با وجود مانع هم نمی شود برائت از مانعیت جاری کرد زیرا با وجود مانع یقین به مانعیت آن داریم) و اینکه مانعیت بر لباس مترتب شده یا بر خود نجاست بستگی به لسان دلیل دارد مثل اینه مولی بفرماید «لاتصل و فی ثوبک شیء من النجاسه» یا بفرماید «لاتصل مع النجس» و به نظر استاد ظاهر ادله اینستکه مانعیت بر لباس مترتب شده و شک هم بکنیم (مثلا به دلیل شیوع پدیده نقل به معنا) یک برائت در جعل (جعل مانعیت برای خود نجاست) و در موارد نیاز مثل شک در نجاست ثوب یک برائت در مجعول (برائت از مانعیت ثوب) جاری می کنیم.
