سؤال: فتوای آقا

[HAMZEH]

سوال:فتوای مقام معظم رهبری مبنی بررجوع به رساله امام درصورت عدم وجود یک حکم شرعی دراستفتاآت چه وچه فنی میتواندداشته باشد؟

[روشنائی]

بسمک اللهم و الحمد لک و علی رسولک و آله صلواتک
فکر می کنم که مبنای ایشان این بوده است که می توان به مجتهد اعلم و لو در غیر زمان حیات رجوع کرد و ایشان امام راحل ( رحمه الله ) را اعلم الموجودین می دانستند؛ ولی از یکی از فضلا شنیدم که اکنون از این مبنا که حیات شرط نیست، عدول فرموده اند.

[رضا]

سلام . یعنی دیگر این مبنای رجوع به رساله امام منتفی است. پس چکار باید کرد؟

[سرباز]

ازطریق استفتائات ایشان و سایت و ارتباط بابرخی افرادی که در دفتر ایشان حضور دارند می توان به فتوای اقا دست رسی پیدا کرد

[اعلایی]

وجه آن این است که ایشان در تمامی مواردی که نظرشان با حضرت امام متفاوت بوده جواب استفتاء را داده و در کتاب استفتائات آورده اند و در باقی موارد که نظرشان با مرحوم امام یکی بوده ارجاع به رساله ایشان داده اند.

[جواهری]

به نظر می رسد این وجه که( ایشان در تمامی مواردی که نظرشان با حضرت امام متفاوت بوده جواب استفتاء را داده و در کتاب استفتائات آورده اند) خلاف واقعیت خارجی است زیرا با مطالعه اجوبه متوجه می شویم که در ابواب خاصی سوالاتی از مقام معظم رهبری مطرح شده است که در بسیاری از این موارد دقیقا طبق مبنای امام جواب داده شده است در ابوابی هم سوالات مختصری مطرح شده است که جواب طبق مبنای امام داده شده است و در پاره ای از موارد سوالات تکراری هم وجود دارد پس ملاک استفتائات بیان اختلافات نبوده است بلکه سوالات موجود است
و آیا امکان دارد که در ابواب دیگر که اصلا سوالی مطرح نشده است هیچ اختلافی نداشته باشند
شما بحث تقدم زن بر مرد نماز را ملاحظه کنید در استفتائات مطرح نشده است ولی بعدا در حج که سوال شده به خلاف نظر امام جواب داده اند و از این موارد کم نیست.

[HAMZEH]

ظاهرا بنابر نقلی که ازدونفرازاصحاب دفتر ایشان شده است ایشان قائل به جوازابتدائی ازمیت می باشندواین فتوابنابراین مبناست.حالاباتوجه به این مطلب دوسؤال جدیدپیش می آید:
1-اگرایشان مرحوم امام رااعلم می دانندباچه توجیهی مقلدین رابه ایشان ارجاع داده اندچراکه احرازاعلم ولودربین مراجع مرحومین به عهده به عهده مکلفین است
2-ایشان می توانست درهمه مسائل به امام ارجاع بدهدنه فقط درمواردی که فتوای خودشان به دست نیامده است

[مسافر]

از [b]استاد قائینی [/b]حفظه الله سوال شد فرمودند هیچ توجیهی ندارد مگر اینکه تقلید از میت را جایز بدانند که در این صورت تقلید از شیخ طوسی رضوان الله علیه هم جایز است و تقلید از مرحوم امام موضوعیت ندارد پس میتوان در اصل این نقل قول از ایشان تردید کرد وگفت صحیح نیست

[جواهری]

اگر وجه این مطلب این باشد که تقلید از میت در فرضی که شخص ممیز است جایز است و لذا تقلید از امام جایز است خب نسبت به کسانی که در زمان امام حتی ممیز هم نبودند این وجه نمی آید و اگر در حق آنها هم تقلید ابتدایی از میت جایز باشد خب نسبت به شیخ طوسی و علمای دیگر فرق نمی کند.
در هر حال در اجوبه آمده تقلید ابتدایی از میت جایز نیست

[sj.jamali]

فرض می کنیم شخصی اعلم از دیگران است و خود نیز چنین تصوری دارد، با این حال، این به این معنی نیست که قوه استنباط خود را در همه ابواب فقهی به طور بالفعل به کار برده و اتخاذ موضع کرده باشد، چرا که از شرایط اعلمیت، کار بر روی همه ابواب فقهی نیست و این موضوع در بستری از زمان شکل می گیرد.
حال چنین احتمال می رود که ایشان ناظر به کسانی که بقاء بر میت (حضرت امام) بوده اند و خواسته اند تقلید از ایشان بکنند (با توجه به این که مدت زیادی نیز از رحلت امام نمی گذشت) چنین گفته اند که در مسائلی که ایشان بالفعل نظر اتخاذ می کنند (در قالب پاسخ به استفتاء) به ایشان رجوع کنند و در غیر این صورت موقتا به همان صورت قبلی بمانند.
البته این توجیه در صورتی درست است که مخاطب ایشان مقلدین باقی مانده بر میت باشند و مقلدین ابتدائی نبوده باشند.
به هر حال نظر ایشان را باید در بستر زمانی آن موقع تصور کرد و این به این معنی نیست که اکنون نیز اگر پرسش شود همان پاسخ را بخواهند بدهند.