24-آبان-1393, 19:35
مرحوم شیخ در انتهای بحث از اصول عملیه مبحثی در مورد شرایط اصول دارند و یکی از شرایط جریان برائت را فحص می شمارند و برای وجوب فحص ادله ای اقامه می کنند.
سپس می فرمایند اگر کسی بدون فحص برائت جاری کرد مساله از دو جهت قابل بررسی است یکی از جهت استحقاق عقاب و دیگری از جهت صحت عملی که انجام داده است.
در مورد عقاب ایشان می فرمایند از نظر ما چنین فردی اگر برائت جاری کرد و اتفاقا مخالف با واقع بود، در این صورت عقاب می شود و عقاب او به خاطر مخالفت با واقع است نه به خاطر ترک تعلم.
و اگر برائت جاری کرد و مخالف با واقع هم نبود، عقاب نمی شود چون دلیلی بر استحقاق عقاب او نیست چرا که تعلم وجوب نفسی ندارد.
سپس به کلامی از صاحب مدارک اشاره می کنند که ایشان عقاب چنین فردی را به خاطر ترک تعلم دانسته اند نه به خاطر مخالفت با واقع.
چه ارتباطی بین غافل و جاهل وجود دارد که مرحوم صاحب مدارک، در مورد بحث ما که فرد جاهل است، علت عدم عقاب بر مخالفت تکلیف واقعی را قبح تکلیف غافل می دانند؟
فردی که برائت جاری میکند بدون آنکه فحص کرده باشد، غافل نسبت به حکم واقعی نمی تواند باشد بلکه جاهل به حکم واقعی است چرا که جریان برائت فقط در فرض التفات به وجود حکم واقعی و شک در آن است، پس چنین شخصی نه غافل است و نه جاهل مرکب است بلکه نسبت به حکم واقعی جاهل بسیط است.
ارتباطی بین جاهل و غافل وجود ندارد. تکلیف غافل قبیح است ولی فرد محل بحث ما غافل نیست بلکه جاهل است که تنجز تکلیف بر او قبیح نیست.
مرحوم شیخ نیز هیچ اشاره ای به عدم ارتباط این دو نمی کنند بلکه سعی در توجیه کلام صاحب مدارک دارند و ...
اگر کسی از دوستان نکته ای به ذهن شریفش در این مورد می رسد لطفا بیان بفرمایند.
سپس می فرمایند اگر کسی بدون فحص برائت جاری کرد مساله از دو جهت قابل بررسی است یکی از جهت استحقاق عقاب و دیگری از جهت صحت عملی که انجام داده است.
در مورد عقاب ایشان می فرمایند از نظر ما چنین فردی اگر برائت جاری کرد و اتفاقا مخالف با واقع بود، در این صورت عقاب می شود و عقاب او به خاطر مخالفت با واقع است نه به خاطر ترک تعلم.
و اگر برائت جاری کرد و مخالف با واقع هم نبود، عقاب نمی شود چون دلیلی بر استحقاق عقاب او نیست چرا که تعلم وجوب نفسی ندارد.
سپس به کلامی از صاحب مدارک اشاره می کنند که ایشان عقاب چنین فردی را به خاطر ترک تعلم دانسته اند نه به خاطر مخالفت با واقع.
نقل قول:و قد خالف فيما ذكرنا صاحب المدارك تبعا لشيخه المحقّق الأردبيلي؛ حيث جعلا عقاب الجاهل على ترك التعلّم؛ لقبح تكليف الغافلحال سوال این است:
فرائد الاصول جلد 2 صفحه 418
چه ارتباطی بین غافل و جاهل وجود دارد که مرحوم صاحب مدارک، در مورد بحث ما که فرد جاهل است، علت عدم عقاب بر مخالفت تکلیف واقعی را قبح تکلیف غافل می دانند؟
فردی که برائت جاری میکند بدون آنکه فحص کرده باشد، غافل نسبت به حکم واقعی نمی تواند باشد بلکه جاهل به حکم واقعی است چرا که جریان برائت فقط در فرض التفات به وجود حکم واقعی و شک در آن است، پس چنین شخصی نه غافل است و نه جاهل مرکب است بلکه نسبت به حکم واقعی جاهل بسیط است.
ارتباطی بین جاهل و غافل وجود ندارد. تکلیف غافل قبیح است ولی فرد محل بحث ما غافل نیست بلکه جاهل است که تنجز تکلیف بر او قبیح نیست.
مرحوم شیخ نیز هیچ اشاره ای به عدم ارتباط این دو نمی کنند بلکه سعی در توجیه کلام صاحب مدارک دارند و ...
اگر کسی از دوستان نکته ای به ذهن شریفش در این مورد می رسد لطفا بیان بفرمایند.
