امتیاز موضوع:
  • 4 رای - 4 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
درخواست توضیح: جایگاه لباس روحانیت
#1
با سلام
آیا لباس روحانیت با این هیئت خاص که متداول است منبع و مدرک معتبر شرعی دارد؟
پاسخ
 سپاس شده توسط محمد الامین
#2
در رابطه با این مساله چند جهت را بایستی بررسی نمود:
1: تاریخچه.
2: اهمیت آن در دیدگاه شریعت و حدود و صغور آن.
3: جایگاه آن در نزد عرف و سیره کنونی.
4: نقد و بررسی آن به لحاظ لباس شهرت بودن و ظوابط و شرایط آن.
5:جمع بندی و اینکه چنین امری برای همه طلاب ضرورت داشته و مرضی حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است؟
پاسخ
#3
چند نکته:
در مورد لباس بد نیست بدانیم و آن جایگاه لباس در زمان کنونی است، بدیهی است که در اذهان عموم مردم کسانی که به لباس روحانیت ملبس شده اند از مقبولیت و اعتماد بیشتری برخوردارند، به خاطر همین نکته عده ای از فضلا چنین نعمتی را قدر دانسته و برای کار فرهنگی و انتقال اطلاعات دینی از آن استفاده می کنند، که این عملکرد در مورد عده ای از فضلا که وارد کار اجرایی شده اند و یا خصوص کسانی که تنها در ایام تبلیغ ملبس می شوند کاری بسیار پسندیده و شایسته است.
اما در رابطه با کسانی که وارد کار های تبلیغی نشده اند و با این حال ملبس به لباس روحانیت هستند گاهی همین نعمت منجر به نقمت می شود به این صورت که نه تنها لباس ایشان آمر به معروف و ناهی از منکر نخواهد بود بلکه مهر تایید بعضی مفاسد و جرایم در جامعه خواهد شد.
به عنوان نمونه می دانیم( البته اگر همین الآن هم کسی تعجب نکنه خوبه!) که مجسمه سازی و عروسک سازی حرام است در حالی که در جامعه به وفور یافت می شود و کلاس های آموزشی برای آن دایر می شود و حتی خود روحانیون برای بچه های خود عروسک می خرند!؛ بله گرچه مراجع عظام تقلید خرید و فروش مجسمه را حرام نمی دانند اما همین که روحانیون این کار را انجام می دهند ملازمه عرفی با این دارد که ساخت آن هم بدون اشکال است.
نمونه دیگر آن بحث ریش تراشی است که با این که نوع مراجع فتوا و یا احتیاط وجوبی بر حرمت در این امر دارند اما به شدت در جامعه رواج دارد و اگر به کسی بگویی حرام است کاملا متعجب می ماند.
و نمونه دیگر بحث موسیقی است فرض کنید روحانی که در مقام تبلیغ نبوده و وقت آن را هم ندارد( ولو برای این کار هم حجت داشته باشد مثلا با یک کار مهم تر او در تزاحم باشد)، حال برای مسافرتی با لباس روحانیت سفر کند اگر در این حال تذکری ندهد مردم مهر تایید بر آن می زنند ولو از دید بعضی مراجع حرام باشد. و نمونه های دیگری که می توانید بر آن بیابید.
توجه داشته باشید:
بحث از امر به معروف و نهی از منکر اعم از وجوب و استحباب و همچنین اعم از حرمت و کراهت است و حداقل روحانی غافل از تذکر در امور مذکوره اگر امر حرام را در جامعه رواج ندهد امر مکروهی را در جامعه رواج داده است.
بنابراین این گونه افراد با این که فعلا اهداف تحصیلی دارند نه تبلیغی اگر بخواهند به تذکر در این امور هم بپردازند تا مانع تالی فاسد مذکور شوند به ناگزیر بخشی از وقت خود را باید صرف این امور کنند که در نتیجه با اهدافی که دنبال می کنند دچار تزاحم می شود، که در این صورت نسبت به این افراد بایستی طبق ملاک اهم و مهم قضاوت نمود و امر مهم اگر تحصیل است را بر اصل تلبس زودهنگام مقدم کرد.
پاسخ
#4
بحث از محاسن و تقدس لباس روحانیت بسیار شده است و من هم منکر آنها نیستم هر چند ممکنه بعضی رو قبول نداشته باشم.
اما اگر به معایب هم اشاره بشه خوبه.
اولا اینکه می گویند این لباس، لباس پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم می باشد برای من اثبات نشد. خصوصا که در برخی روایات داریم که پیامبر با لباسشان در جنگ شرکت می کردند و خیلی روشن است که با این لباس فعلی نمی توان در جنگ آن هم جنگ با شمشیر و اسب و ... شرکت کرد. و از طرف دیگر امارات متعددی هست که این لباس از زمان صفویه اختراع شده است.
اما معایبی که این لباس دارد (باز هم تاکید می کنم قصدم نفی پوشیدن لباس روحانیت نیست و منکر فوائد و محسنات آن نیستم اما معتقدم باید معایب هم گفته بشه) یکی دست و پا گیر بودن بیش از حد آن است.
دیگری بلند بودن آن است که فکر میکنم در روایات لباس کوتاه سفارش شده است.
سوم انگشت نما شدن است هر چند ممکن است در همه اماکن این اتفاق نیافتد مثلا در قم کسی انگشت نما نمی شود.
چهارم محرومیت از بسیاری از کارهای مباح یا انتخاب های حلال و ...
پنجم که به نظرم خیلی مهم هست اینه که لباس خاص (یا به تعبیر امروزی یونیفرم) نشانی از یک هویت مستقل است. از نظر من یکی از بهترین خصایص روحانیت شیعه از بدو امر (زمان ائمه علیهم السلام به بعد) جوشیدن با مردم بوده است اینکه مردم هیچ گاه حس نمی کردند روحانیت یک تافته جدا بافته هستند یا یک هویت مستقل از مردم دارند. این طور نبوده است که مردم به دو قسم تقسیم شوند روحانی و غیر روحانی.
بلکه همان کسی که راوی بود جزو مردم بود همان کسی که روحانی بود و طلبه بود مثل بقیه مردم بود کار می کرد و ...
بر خلاف روحانیت کلیسا که از همان ابتدا سعی کردند خودشان را تافته جدا بافته نشان دهند و لذا حتی لباس جدا هم طراحی کردند و یکی از علل اصلی زمین خوردن روحانیت کلیسا جدا شدن از مردم بود چون دیگر مردم روحانیت را از خود نمی دانستند و به تبع روحانیت هم از مردم بی خبر بود و خود را از مردم نمی دانست.
از معایب لباس متفاوت داشتن همین است که یک هویت مستقل از عموم مردم به فرد می دهد و کم کم فرد از بطن جامعه بیرون کشیده می شود نه مردم او را از خود می دانند و نه او خود را از مردم می داند.
و نتایجش هم روشن است و هم امروز به وضوح دیده می شود.
باز هم می توان معایب دیگری برای لباس برشمرد که به همین مقدار بسنده می کنم
اما در آخر این نکته را تاکید می کنم که اگر هدف کسی از طلبه شدن ثمر دهی خاص در حوزه باشد یعنی فقط بخواهد ثمره اش را در حوزه بچیند پوشیدن لباس برای او ضروری است چون در حوزه اکنون کسی که لباس نداشته باشد محلی از اعراب ندارد.
پاسخ
 سپاس شده توسط خطیب توانا ، احمدرضا
#5
1ـ ترغیب به استفاده ازعمامه در روایات مختلفی آمده است و مرحوم کلینی ذیل باب العمائم بعضی از آنها را آورده است.الكافي (ط - الإسلامية)، ج‌6، ص: 460 قول مشهور نیز استحباب استفاده از عمامه تحت الحنک و عبا در نماز است.بر این اساس عبا و عمامه نماد دین و روحانیت اسلام شده است روحانیون همه مذاهب مختلف اهل سنت نیز با کمی تفاوتی در شکل همین لباس را دارند البته قبا میتواند شکلهای مختلفی داشته باشد و در روایتی لباس بلندتر از ساق نهی شده است
2ـ همه ادیان دارای نهاد روحانیت اند و همه لباس خاص و رایجی دارند و این یک رویه عمومی در همه ادیان است و لباس روحانیت قبل از شخص نگاهها را به آن دین توجه میدهد لذا لباس شهرت نیست علامه مجلسی درباره لباس شهرت احتمالاتی فرموده که هیچ کدام تطبیق بر لباس روحانیت نمیکند.مرآة العقول، ج 22، ص 320
3ـ لباس روحانیت نماد خود دین نیست و ایجاد توقع بیش از حد در ذهن مردم همیشه به ضرر روحانیت بوده است بلکه تنها نماد علم دین است و البته علم ذو مراتب است بنا براین اشکالی ندارد که طلاب مانند نسل قبل از همان ابتدای طلبگی معمم شوند البته لباس روحانیت میتواند متناسب با فعالیتهای مختلف و به طور موردی کمتر شود
4ـاکنون لباس روحانیت در دید عرف شاید لباس حکومت نیز حساب شود و شاید طلبه ای احساس کند چیزی نمیتواند بگوید و برای فرار از انتقادها رغبتی به لباس روحانیت نداشته باشد که این نادیده گرفتن نقش خود است
پاسخ
#6
نسبت به فرمایشات جناب آقای منتظر القائم
چند نکته را بایستی مد نظر گرفت:
اینکه در مورد اول فرمودید: نسبت به عبا و عمامه دلیل موجود است صحبتی نیست گرچه بایستی حدود و صغور این دو مورد هم بررسی شود که آیا در خصوص نماز است و یا در غیر نماز هم ثابت است و اینکه در کل در چه حالاتی این استحباب ثابت است.
محل بحث در این جاست که با این ترکیب آیا استحبابی ثابت است یا خیر؛ به عبارت دیگر کسی در استحباب فی الجمله اجزاء لباس به نحو مجزا بحثی ندارد بلکه به نحو ترکیبی و با این هیئت خاص محل بحث است.
و سوال در این جاست که روحانیت معظٌم که داعیه اسلام دارد و این مقام را به دست گرفته است چرا در مورد لباسِ خود شرایط لباسی را که در اسلام مذکور شده است را رعایت نمی کند( حداقل این اشکال به صورت ثبوتی مطرح است که این لباس فعلی با دستورات اسلامی کاملا سازگاری ندارد و بایستی در چشم اندازی از سوی مسوولین مربوطه لباس دیگری در نظر گرفته شود) البته بعد از آنی که استفاده از یونیفرم عیب نبوده بلکه مزیت تلقی شود، که در همین رابطه از روش پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم استفاده می شود که ایشان در میان اصحاب خود مشخص نبودند به طوری که اگر غریبه ای در مجلس وارد می شد می پرسید که پیامبر کدام یک از ایشان است و به عبارت دیگر سیره معصومین علیهم السلام بر خلاف استفاده از یونیفرم است، و بنابر مطلبی که یکی از دوستان فرمودند اولین نفری که برای اهل علم لباس متفاوتی در نظر گرفت ابوحنیفه بود.
ان شاء الله نقد های بعدی به کلام کاربرگرامی منتظر القائم را در پست های بعدی قرار می دهم.
پاسخ
#7
البته قبل از اینکه بحث رو ادامه بدیم از آقای منتظر القائم خواهش می کنم که مطالبی را که به طور تیتر وار بیان کرده اند را به طور واضح تر بیان کنند تا بحث دقیق تر پیش برود.
پاسخ
#8
چرا برخی از طلاب رغبتی برای بوشش لباس روحانیت ندارند؟

طلبه ها از چه زمانی میتوانند لباس طلبگی ببوشند؟
آیا بوشیدن لباس روحانی برای همه طلبه ها اجباری است؟
آیا طلبه ها همیشه و در هر جا لباس را میبوشند؟
چرا طلبه های امروزی کمتر رغبت دارند لباس روحانی ببوشند؟
اینها سوالاتی است که در نوشته کوتاه سعی میکنم باسخ دهم.


در نظام و فرهنگ طلبگی لباس روحانیت جایگاه خاصی دارد علما و بزرگان احترام خاصی به این لباس قائل بوده وآنرا منشا آثار و برکات سرشاری میداننداما امروزه برخی از طلاب کمتر مقید به بوشیدن این لباس هستند.

طلبه ها بعد از اتمام بایه شش حوزوی که تقریبا شش سال طول می کشد می توانند لباس روحانیت را بر تن کنند در این دوره چند ساله که مقدمات نام دارد طلبه با برخی از مسائلی که مردم آن را سوال می کنند آشنا شده اند: احکام٬قرآن و ترجمه آن٬تاریخ اسلام و... از سوی دیگر در این دوره افراد سعی می کنند تا حدی اخلاق را در خود نهادینه کنند تا امانتدار خوبی برای این لباس باشند. معاونت تهذیب حوزه صلاحیت متقاضیان را تایید می کند. در جشنی که همه ساله در ایام نیمه شعبان٬ عیدغدیر خم و اعیاد دیگر اسلامی برگزار می شود طلاب بدست علما ملبس می شوند. بوشش لباس کاملا اختیاری است و اجباری از سوی حوزه در این زمینه وجود ندارد البته ممکن است مشوقهایی برای کسانی که لباس می بوشند لحاظ شود.


طلاب را می توان از منظر استفاده از لباس روحانیت و عدم استفاده از آن به چند دسته تقسیم کرد؟

۱-طلابی که بصورت دائمی ملبس هستند. این دسته از طلبه ها سعی می کنند در بیرون از منزل در همه حال ملبس به لباس روحانیت باشند حتی برخی بگونه ای مقید هستند که در هنگام حضور میهمان در خانه به احترام میهمان سعی می کنند لباس را بپوشند. البته در هنگام ورزش یا کارهایی که ممکن است به گونه ای لباس روحانیت مورد بی احترامی واقع شود از آن استفاده نمی کنند.

۲-طلابی که ملبس هستند اما برخی اوقات نمیبوشند. این طلبه ها در موقع حضور در جلسات درس و مراسم های رسمی لباس می پوشند اما در موقع بیرون رفتن٬ خرید و... کمتر لباس روحانیت را استفاده می کنند.

۳-طلابی که فقط در ایام تبلیغ لباس می پوشند. ماه رمضان٬ دهه محرم٬ دهه آخر صفر و ایامی که طلبه قصد دارد برای تبلیغ برود لباس روحانیت را می پوشد و در غیر این موارد مانند دیگر افراد جامعه می باشد.

۴- افرادی که اصلا لباس روحانیت نمی پوشند. البته ممکن است این افراد در خانه برای نماز از عبا استفاده کنند اما در بیرون لباس روحانیت نمی پوشند.

لازم بذکر است بوشش غیر منظم لباس روحانیت در عرف حوزه یک امر غیر ارزشی محسوب می شود.

چرا طلبه های امروزی رغبت کمتری برای بوشش لباس روحانیت دارند؟

۱-محدودیت های لباس: طلبه ای که ملبس نیست مانند افراد عادی می تواند همراه خانواده خود بازار برود خرید کند یا در یک مغازه بستنی بخورد اما پوشش لباس برای او محدودیت هایی را دارد که این فرد نمی تواند و نباید برخی از کارهایی را که برای دیگران عادی است انجام بدهد زیرا ممکن است در شان لباس نباشد از اینرو کسانی که ملبس می شوند بخاطر ارزشهای والاتری که معتقد به آن هستند این محدودیت ها را با جان و دل قبول می کنند اما برخی این محدودیت ها را نمی پذیرند.

۲-فشارهای اجتماعی: بعد از تاسیس نظام جمهوری اسلامی جامعه میان روحانیت و نظام سیاسی رابطه این همانی برقرار کرد و از این رو کاستی های نظام سیاسی را به بای روحانیت گذاشت طلبه هایی که کوچکترین ارتباطی با ارگانهای نظام ندارد باید سرزنش اختلاس را بجان بخرند، در مقابل گران شدن شیر باید باسخگو باشد، دائم باید متلک ها ونگاه های پر کینه برخی را پذیرا باشد از این رو برخی از طلاب برای فرار از چنین مسئله هایی تمایلی ندارند ملبس شوند البته بسیاری از مردم محبت اساسی به طلاب دارند اما هر دو جهت وجود دارد.

۳-برخی از طلاب مسائل اخلاقی را بمیان میاورند و خود را لایق بوشیدن لباس روحانیت نمیدانند که البته شاید تعداد افرادی که این مساله را مطرح می کنند کم باشد.

۴-تبلیغ بدون لباس موثر است: برخی از طلاب معتقدند جایگاه لباس روحانیت متزلزل شده است و مردم از افراد ملبس حرف شنوی ندارند از این رو معتقدند فردی گه فاقد لباس روحانیت است تاثیر بیشتری دارد آقای رحیم بور ازغدی و ... را بعنوان مثال مطرح می کنند.

۵-لباس روحانیت مخصوص مبلغین است: برخی از طلاب معتقدند اساسا برای این به حوزه آمده اند تا با اسلام آشنا شوند و غرض آنها تبلیغ نبوده است از این رو به بوشش لباس از این منظر می نگرند.

به هر ترتیب لباس روحانیت نماد طلبگی است اما عدم تمایل برخی از طلاب به ملبس شدن جای نگرانی دارد.

منبع: وبلاگ نامه های حوزوی
پاسخ
#9
1ـ ترغیب به استفاده از عمامه حتی در غیر نماز در روایات وارد شده است مثلا مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ مُعْتَمّاً تَحْتَ حَنَكِهِ يُرِيدُ سَفَراً لَمْ يُصِبْهُ فِي سَفَرِهِ سَرَقٌ وَ لَا حَرَقٌ وَ لَا مَكْرُوهٌ. الكافي (ط - الإسلامية)؛ ج‌6، ص: 461
2ـ مقایسه یک روحانی در لباس با بیامبر درست نیست قرار نیست یک طلبه در لباس شبیه بیامبر باشد بلکه طلبه باید نماد علم دین بیامبر باشد و لباس روحانیت در این جهت به او کمک میکند
3ـ همه ادیان دارای لباس روحانیت اند حتی دراویش و بهایی ها لباس روحانیت باعث میشود هر کسی وارد عرصه تبلیغ آن دین نشود.این همه دکتراهای عرفان و فلسفه و تاریخ و ... و روشنفکرها که از یک جهت دین را دیده اند چگونه اسلام را تبلیغ خواهند کرد؟بنده قبول دارم که دروس حوزه آسیب دیده و طلاب عقاید صحیح را آن چنان یاد نمیگیرند که بتوانند از عهده مشکلات برآیند اما واگذاری عرصه تبلیغ برای غیر روحانیت ضررش بزرگتر است و چیزی از دین باقی نخواهد گذاشت
4ـ در اینکه طلبه برای غیر تبلیغ چگونه معمم باشد سلایق مختلف است اما حداقل برای بعضی مفید است چون با شنیدن انتقادها و متلک ها انتفاد بذیر بار می آید و روحیه چابلوسی در او شکل نمیگیرد تا بتواند مصداق اکل دنیا بوسیله دین نگردد.
پاسخ
#10
در مورد اینکه آقای منتظر القائم فرمودند همه ادیان چنین شیوه ای را دارند منظورشان چیست؟
قطعا مرادتان این نیست که عمل آن ها حجت است، و به عبارت دیگر شما می خواهید به سیره عقلا در این رابطه استناد کنید.
اما اشکالی که در این زمینه مطرح است این است که آیا در شریعت اسلام ناب(شیعه) هم چنین شیوه ای امضاء شده و مطلوب شارع است ؟!
در حالی که خلاف این امر را در احوالات پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلم شنیده ایم که در پست قبلی بدان اشاره شد.
اما نسبت به ادامه کلام ایشان که فرمودند: این دغدغه که اگر لباس مخصوص روحانیت نباشد ممکن است هر کسی امر تبلیغ را بر عهده بگیرد توجیه خوبی نیست؛ چرا که می توان از راهکارهای زمان پیامبر در این رابطه استفاده کرد و .... مثل اینکه نمایندگان ایشان حکم خاص از طرف ایشان داشتند و از همین جهت بین اصحاب شناخته می شدند و مرجع امور دینی به حساب می آمدند و کسانی که فاقد این امور بودند طبیعتا مورد اعتماد عموم واقع نمی شدند.
بلکه چه بسا می توان گفت نظایر این شیوه در جلوگیری بعضی از افراد سوء استفاده کننده از لباس موفق تر هم باشد؛ چرا که افراد کنونی جامعه (البته نه همه افراد ) به صرف دیدن لباس اعتماد کرده و به سخنان او گوش می دهند و در نتیجه یکی از مناشئ تناقض گویی آخوند ها تلقی می شود.
«لطفا دوستان بحث را فعلا روی اصل یونیفرم جلو ببرند که آیا شرع هم آن را تایید می کند یا خیر؟ لطفا سعی کنید مستندات را حتی الامکان ذکر نمایید. »
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  حرمت پوشیدن لباس شهرت amirabas 1 4,906 12-دي-1394, 20:10
آخرین ارسال: dinparast
Lightbulb ماشین لباس شویی و تطهیر لباس ها حسینی 7 17,871 11-اسفند-1391, 21:28
آخرین ارسال: hadi

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان