25-اسفند-1393, 19:26
اگر یقین به عدالت زید در روز پنجشنبه داشتیم و روز شنبه شک کردیم که آیا زید روز جمعه هم عادل بود یا نه؟ حال چه روز شنبه یقین به عدالت و چه یقین به عدم عدالت داشته باشیم. یا مثلا اگر هم شک داشته باشیم اثری ندارد و اثر برای عدالت روز جمعه مثلا می باشد؛ در این مثال بحث شده که آیا شک فعلی برای جریان استصحاب لازم است یعنی استصحاب فقط روز شنبه جاری می شود. یا شک تقدیری هم کفایت می کند لذا در روز جمعه استصحاب جاری می شده چون روز جمعه غافل بوده و اگر توجه پیدا می کرد به آنچه روز شنبه به آن توجه پیدا کرده است شک برایش حاصل می شد.
سخن این است که زمان تعبد به استصحاب و محل جریان آن طبق هر دو قول روز جمعه است و استصحاب بنا بر هر دو قول عدالت روز جمعه را ثابت می کند. اما زمان جریان استصحاب بنا بر لزوم شک فعلی، روز شنبه است ولی بنا بر کفایت شک تقدیری زمان جریان روز جمعه است.
و ثمره این بحث هم در اصل سببی و مسببی می آید که اگر قبل از روز شنبه اصلی جاری شود بنا بر لزوم شک فعلی چون هنوز استصحاب جاری نشده لذا شک با جریان اصل اول برطرف می شود و دیگر شکی باقی نمی ماند تا استصحاب جاری شود. مثلا بعد نماز اگر قاعده فراغ جاری شود دیگر نوبت به جریان استصحاب نمی رسد.
فتأمل که ثمره از باب اصل سببی و مسببی نیست زیرا سببیت شرعی است که باعث حکومت می شودکه کاری به زمان جریان ندارد. و ثمره در نماز هم از جهت حکومت قاعده فراغ بر استصحاب است که سببیت شرعی بین آن دو در صورت تأخر زمان جریان استصحاب از زمان جریان قاعده فراغ، فرض شده است و زمان جریان فی حد نفسه مهم نیست.
سخن این است که زمان تعبد به استصحاب و محل جریان آن طبق هر دو قول روز جمعه است و استصحاب بنا بر هر دو قول عدالت روز جمعه را ثابت می کند. اما زمان جریان استصحاب بنا بر لزوم شک فعلی، روز شنبه است ولی بنا بر کفایت شک تقدیری زمان جریان روز جمعه است.
و ثمره این بحث هم در اصل سببی و مسببی می آید که اگر قبل از روز شنبه اصلی جاری شود بنا بر لزوم شک فعلی چون هنوز استصحاب جاری نشده لذا شک با جریان اصل اول برطرف می شود و دیگر شکی باقی نمی ماند تا استصحاب جاری شود. مثلا بعد نماز اگر قاعده فراغ جاری شود دیگر نوبت به جریان استصحاب نمی رسد.
فتأمل که ثمره از باب اصل سببی و مسببی نیست زیرا سببیت شرعی است که باعث حکومت می شودکه کاری به زمان جریان ندارد. و ثمره در نماز هم از جهت حکومت قاعده فراغ بر استصحاب است که سببیت شرعی بین آن دو در صورت تأخر زمان جریان استصحاب از زمان جریان قاعده فراغ، فرض شده است و زمان جریان فی حد نفسه مهم نیست.
