7-خرداد-1394, 12:06
نذر به سه شکل واقع میشود:
شکل اول: موسع بودن زمان منذور و وقوع حیض در بخشی از آن
گاه نذر میکند در ماه رجب یک روز را مخیرا روزه بگیرد. لکن تأخیر انداخت تا اواخر ماه و اتفاقاً حائض شد.
حکم: در چنین مواردی نذر صحیح است؛ زیرا منذور مقدور مکلف و مشروع بود و به سوء اختیار ترک شد. لکن وجوب قضا منوط به آن است که در نذر متعلق یا وفای به نذر کدام یک را واجب بدانیم. در صورتی که متعلق نذر (منذور) را واجب بدانیم فوت واجب صادق بوده و مشمول ادله اولیه «اقض ما فات» قرار میگیرد و در صورتی که وفا را واجب بدانیم روزهای فوت نشده که قضای آن واجب باشد وفا نیز گرچه واجب بوده و فوت شده لکن قضا بردار نیست.
شکل دوم: محدود بودن زمان منذور با شمول حیض نسبت به مجموع
گاه زمان منذور محدود است و دقیقاً حیض بر همان منطبق میشود مثل آنکه نذر میکند روز آخر این ماه را روزه بگیرد و اتفاقاً حائض شد.
حکم: در چنین مواردی اساساً نذر واقع نمیشود؛ زیرا متعلق نذر فاقد رجحان و مشروعیت است.
شکل سوم: محدود بودن زمان منذور با شمول حیض نسبت به بخشی از آن
گاه زمان نذر محدود است لکن حیض نیز در تمام آن واقع نمیشود مانند آنکه نذر میکند روزهای آخر ماههای قمری را روزه بگیرد و در بعضی از ماهها حیض با آخر ماه همراه شد.
حکم: مرحوم شیخ انصاری معتقد است چنین نذرهایی صحیحاند یعنی نذر نسبت به روزهایی که حیض با منذور همراه میشود نیز منعقد شده و صحیح است لکن این فرمایش ناتمامی است؛ زیرا شرط صحت نذر مشروعیت منذور است و روزه روزهایی که با حیض مقارن شدهاند مشروع نیست. فلذا نذر به مانند صورت قبل در این روزها باطل بوده منعقد نمیشود و با بطلان نذر موضوع برای قضا نیز متصور نیست.
ثمرات علمي:
1. قدم اول احراز صحت نذر است.
2. در نذر متعلق واجب نمي شود و تنها وفا واجب است.
شکل اول: موسع بودن زمان منذور و وقوع حیض در بخشی از آن
گاه نذر میکند در ماه رجب یک روز را مخیرا روزه بگیرد. لکن تأخیر انداخت تا اواخر ماه و اتفاقاً حائض شد.
حکم: در چنین مواردی نذر صحیح است؛ زیرا منذور مقدور مکلف و مشروع بود و به سوء اختیار ترک شد. لکن وجوب قضا منوط به آن است که در نذر متعلق یا وفای به نذر کدام یک را واجب بدانیم. در صورتی که متعلق نذر (منذور) را واجب بدانیم فوت واجب صادق بوده و مشمول ادله اولیه «اقض ما فات» قرار میگیرد و در صورتی که وفا را واجب بدانیم روزهای فوت نشده که قضای آن واجب باشد وفا نیز گرچه واجب بوده و فوت شده لکن قضا بردار نیست.
شکل دوم: محدود بودن زمان منذور با شمول حیض نسبت به مجموع
گاه زمان منذور محدود است و دقیقاً حیض بر همان منطبق میشود مثل آنکه نذر میکند روز آخر این ماه را روزه بگیرد و اتفاقاً حائض شد.
حکم: در چنین مواردی اساساً نذر واقع نمیشود؛ زیرا متعلق نذر فاقد رجحان و مشروعیت است.
شکل سوم: محدود بودن زمان منذور با شمول حیض نسبت به بخشی از آن
گاه زمان نذر محدود است لکن حیض نیز در تمام آن واقع نمیشود مانند آنکه نذر میکند روزهای آخر ماههای قمری را روزه بگیرد و در بعضی از ماهها حیض با آخر ماه همراه شد.
حکم: مرحوم شیخ انصاری معتقد است چنین نذرهایی صحیحاند یعنی نذر نسبت به روزهایی که حیض با منذور همراه میشود نیز منعقد شده و صحیح است لکن این فرمایش ناتمامی است؛ زیرا شرط صحت نذر مشروعیت منذور است و روزه روزهایی که با حیض مقارن شدهاند مشروع نیست. فلذا نذر به مانند صورت قبل در این روزها باطل بوده منعقد نمیشود و با بطلان نذر موضوع برای قضا نیز متصور نیست.
ثمرات علمي:
1. قدم اول احراز صحت نذر است.
2. در نذر متعلق واجب نمي شود و تنها وفا واجب است.
[b]العلم نور یقذفه الله فی قلب من یشاء[/b]