امتیاز موضوع:
  • 1 رای - 1 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
اشکال: اشکال به اعم بودن امر و نهی، در ما امرتم به و ما نهیتم عنه
#1
در درس استاد چنین بیان شد که ما امرتم به اعم از امر وجوبی و استحباب است و همچنین ما نهیتم عنه نیز اعم از نهی تحریمی و تنزیهی. شاید بتوان در این ادعا خدشه نمود. حتی با قبول عمومیت یا اطلاق «ما» موصوله باز نمی توان از این کلام، اعم بودن را استفاده نمود. زیرا شمولیت نسبت به امر استحبابی و نهی تنزیهی- همانگونه که مرحوم آخوند در جلد یک کفایه در دو موضع یک بار در بحث اجتماع امر نهی، صفحه 244؛ و بار دیگر در بحث الفاظ عموم در صفحه 299، بیان فرموده اند- علاوه بر اطلاق یا عمومیت «ما» موصوله به اطلاق مدخول آن هم نیاز دارد. یعنی «ما» موصوله بنا بر آن دو فرض، بر شمولیت نسبت به جمیع افراد صله اش دلالت دارد. فلذا اگر بتوانیم اطلاق «امر» در «امرتم به» و اطلاق «نهی» در «نهیتم عنه» را نیز اثبات کنیم، خواهیم توانست اعم بودن نسبت به امر استحبابی و نهی تنزیهی را هم استفاده نماییم. لکن چنین اطلاقی ظاهرا قابل اثبات نیست. زیرا اطلاق کلام نیاز به احراز در مقام بیان بودن متکلم دارد، در حالی که در مورد متن مذکور می توان ادعا کرد که متکلم در مقام توصیف، مدح و بیان عظمت ائمه معصوین(علیهم السلام) می باشد. فلذا این که گفته شده «المعروف ما امرتم به ...» یعنی شما چنان مقام و منزلتی دارید که معروف و منکر به واسطه شما شناخته می شود و برای بیان چنین منزلتی نیازی نیست که حتما امر ایشان امری اعم از وجوب و استحباب باشد. فلذا کلام اصلا در مقام اشاره به چنین معنایی نیست و از این حیث در مقام بیان نبوده و ساکت است. در نتیجه نمی توان از اطلاق آن استفاده نمود و عمومیت مورد نظر استفاده نخواهد شد.
پاسخ
#2
سلام
لطفا برای روشن شدن بحث به این سوالات هم پاسخ بدین:
1. فرمودید اطلاق نیاز به احراز در مقام بیان بودن متکلم دارد. آیا شما اصل در مقام بیان بودن را نمی پذیرند؟ بیان شما در رد این اصل چیست؟
2. برای رد در مقام بیان بودن متکلم فرموده اید چون این جمله برای بیان عظمت و مقام ائمه علیهم السلام وارد شده است و بیان چنین منزلتی نیازی به اعم بودن ندارد تمسک کرده اید. این مطلب برای من روشن نشد اینکه نیازی نیست دلیل بر عدم است؟
آیا همین که شما بگویید معروف آن است که شما به آن امر کنید و این شامل امر استحبابی و وجوبی هم باشد عظمت و مقام بالاتری را می رساند یا اینکه آن را مجمل بدانید یا مختص اوامر وجوبی بدانید؟
پاسخ
#3
سلام
اصل در مقام بیان بودن را قبول داریم لکن در مقام بیان چه مطلبی؟ چه بسا متکلمی از حیثی در مقام بیان باشد لکن از حیث دیگر نه. فلذا در صورت عدم ذکر قیود مرتبط با آن حیث، می توان گفت کلام نسبت به این قیود لا بشرط است و مقید به آن ها نشده لکن این اطلاق را نسبت به قیودی که مرتبط با این حیث نیستند نمی توان جاری دانست. در فراز مورد نظر هم اگر قبول دارید که متکلم در مقام بیان عظمت و منزلت معصومین (علیهم السلام) است دیگر نمی توان نسبت به قیود حیثیت های دیگر کلام را مطلق دانست. بله اگر کسی احراز نماید که کلام در مقام تعریف معروف و منکر صادر گردیده، می تواند به چنین اطلاقی تمسک نموده و عدم ذکر قید وجوب یا استحباب را برای برای امر دال بر اعم بودن آن بگیرد لکن اگر نگوییم کلام قطعا در مقام تعریف نیست، حداقل عدم احراز این مقام مسلم است.
حال باید دید از اینکه متکلم در مقام مدح و بیان عظمت این بزرگواران است، می توان مطلق بودن کلام نسبت به قید وجوب یا استحباب و ... را استفاده نمود؟ ظاهرا اینکه مامور به های مستحب و یا منهی عنه های مکروه، مصداق معروف و منکر باشند یا نباشند، نقشی در عظمت آنها ندارد. آنچه دال بر عظمت آن هاست، این است که امر نهی ایشان ملاک در معروف یا منکر بودن امور است و بیان همین نکته کافی است و دیگر نیازی نیست که حتما تمام امر و نهی ها را شامل شود. به بیان دیگر اینکه امر استحبابی مولایی هم بیانگر معروف باشد دال بر برتری و عظمت بیشتری نیست. فلذا مجمل بودن از این حیث یا مطلق بودن یا مقید بودن امر و نهی هیچ تفاوتی در توصیف مقام و عظمت ایجاد نمی کند.
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  ادعای موثر بودن معدوم توسط محقق خویی و پاسخ استاد در قول به نقل در بیع فضولی علیا 3 142 2-آذر-1402, 10:59
آخرین ارسال: خیشه
  تطابق عقد و اجازه، اقسام و صغروی و کبروی بودن نزاع علیا 0 80 1-آذر-1402, 21:53
آخرین ارسال: علیا
  بررسی معاطاة بودن نکاح به صرف عشق و علاقه فطرس 29 5,104 25-دي-1401, 10:34
آخرین ارسال: علاوی
  اعتبار یا عدم اعتبار ناخوشایند بودن شخص در تحقق اکراه در معامله سید رضا حسنی 0 1,213 22-بهمن-1398, 17:38
آخرین ارسال: سید رضا حسنی
  نکته علمی:  اشکال کبروی به اجماع amirabas 4 6,760 2-اسفند-1396, 16:44
آخرین ارسال: فقه جواهری
  اشکال:  مفید نبودن پاسخ تفکیک در حجیت، در مورد اشکال سوم به روایت اول مسعده طالب العلم 0 2,922 28-آذر-1395, 22:24
آخرین ارسال: طالب العلم
  اشکال:  اشکال به تعویض سند روشنائی 6 15,535 30-فروردين-1392, 22:49
آخرین ارسال: سید مهدی
  اشکال:  اشکال به مبنای استاد دام ظله درباره مروی عنه های ابن ابی عمیر روشنائی 2 8,101 27-آذر-1391, 13:04
آخرین ارسال: amirabas
  شدید بودن مطهٍّر amirabas 0 4,126 14-آبان-1391, 20:02
آخرین ارسال: amirabas
  جلسه ی 23 ، اشکال شهید صدر به تقریب سوّم amirabas 0 4,296 7-آبان-1391, 20:48
آخرین ارسال: amirabas

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان