تفاوت در اساتید محمد بن ابی عمیر

[رضا اسکندری]

یکی از مبانی رجالی در بحث توثیقات عامه نقل مشایخ ثقات از فردی است و از جمله مشایخ ثقات، محمد بن ابی عمیر است که در جلالت قدر او شک و شبهه ای نیست.
کسانی که این مبنا را پذیرفته اند اساتید بدون واسطه او را ثقه می دانند و از جمله این افراد حضرت آیت الله شبیری است نرم افزار درایة النور نیز بر طبق نظر ایشان همین مبنا را پذیرفته است.
اما با مراجعه به این نرم افزار سوالی به ذهن می رسد و آن تفصیل بین اساتید ابن ابی عمیر است.
در مواردی با اینکه ابن ابی عمیر از فرد مورد نظر یک یا دو یا سه روایت بیشتر ندارد و راه دیگری نیز برای توثیق او وجود ندارد به خاطر نقل ابن ابی عمیر او را علی التحقیق ثقه دانسته اند مثل الحسین بن الحسن بن عاصم، الحسین بن زید ذوالدمعة، السری بن خالد، المفضل بن مزید الکاتب، ابو اسماعیل البصری و ...
اما بعضی موارد با اینکه ابن ابی عمیر از فردی نقل روایت داشته است او را ثقه ندانسته اند. از جمله اسماعیل بن یسار، فضیل بن غزوان الضبی و ...
سوال در نکته تفاوت است؟
اگر ما ملاک وثاقت اساتید او را کشف اعتماد می دانستیم ممکن بود بین روایات الزامی و روایات در مستحبات و مکروهات تفاوت قائل شد اما ملاک وثاقت اساتید مشایخ ثقات کشف اعتماد نیست چرا که روشن است با یک یا دو سه روایت نمی توان اعتماد فردی را کشف کرد.
پس اگر نکته این نیست و نکته همان توثیق عامی است که در مورد مشایخ او وارد شده است به چه بیان بین اساتید او تفاوت گذاشته اند؟