حکم واقعی وظاهری

[علم]

الحکم شرعی علی نحوین : ان یکون ثابتا لشیئ بما هو فی نفسه فعل من الافعال 
لطفا اینکه فرموده ثابت برای شیئ است  یعنی چه ؟

ان یکون ثابتا لشیئ بما انه مجهول حکم واقعی 
لطفا حکم شرعی و حکم واقعی را توضیح دهید ؟

[رضا اسکندری]

اینکه حکم برای چیزی به عنوان آن ثابت باشد مثل اینکه وجوب برای نماز ثابت است از این جهت که نماز است و سایر عناوین ثانوی منطبق بر آن در نظر گرفته نشده اند. یعنی فارغ از این که نماز حرجی باشد یا نباشد، ضرری باشد یا نباشد و ...
یا حرمت برای شرب خمر ثابت است بما هو شرب خمر فارغ از سایر عناوینی که بر شرب خمر منطبق می‌شود یا نمی‌شود. این حکم واقعی است.
اما گاهی حکم برای چیزی ثابت است از این جهت که حکم واقعی او مجهول است. مثلا برای نمازی که حکمش مشکوک است (نمی‌دانیم واجب است یا مستحب) حکم برائت از وجوب است.
برای نجس در بین شبهات محصور، از این جهت که نمی‌دانیم کدام است و حکمش چیست،‌ باید احتیاط کرد.
این حکم ظاهری است.

[تسنیم1]

باسلام واحترام
منظور از اینکه حکم شرعی آن معلوم اما حکمواقعی آن مشککوک است چیست؟منظور این است که برفرض مثال معلوم است که این نماز است اما حکمواقعی آن که واجب و مستحب است را نمیدانیم.

[استاد راهنما12 (استاد راهنما)]

حکم شرعی اعم از احکام واقعی و ظاهری است. اصول عملیه نیز احکام شرعیه هستند. بنابراین در مواردی که ما اصل عملی جاری میکنیم نیز حکم شرعی قضیه برای ما مشخص است اما این حکم شرعی ظاهری است نه واقعی. یعنی ما در همین مثال می دانیم که حکم نماز برای ما عدم وجوب و برائت است اما این حکم ظاهری است یعنی از این جهت که حکم واقعی نماز برای ما معلوم نیست و مشکوک است چنین حکمی دارد (به عبارت دیگر الصلاة بما انها مجهول الحکم و لایعلم حکمها) و اینکه نماز در واقع چه حکمی دارد برای ما مجهول است. ممکن است نماز در واقع واجب باشد. (یعنی الصلاة‌ بما هی)