امتیاز موضوع:
  • 1 رای - 2 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
قوله: کونه أغلب من التخصیص.
#1
قوله: کونه أغلب من التخصیص. ج4 ص 98
أقول: باید به این نکته توجّه داشت که غلبه ای که دلیل بودن آن، محلّ بحث است، غلبه نسبت تقیید در مطلق ها بر نسبت تخصیص در عامّ هاست، نه غلبه تعدادی تقیید بر تخصیص. توضیح مطلب، اینکه ممکن است در آیات و روایات، ده هزار مطلق داشته باشیم که هشت هزار آن تقیید منفصل خورده باشند و هزار عامّ داشته باشیم که نهصد تای آن تخصیص خورده باشند. در اینجا اگرچه تعداد تقییدها بیش از تعداد تخصیص هاست، ولی غلبه با تخصیص است، نه تقیید؛ زیرا همان طور که إشاره شد، ملاک در غلبه، با نسبت سنجی است، نه تعداد.
محقّق قزوینی می فرماید: «و الأرجح هاهنا هو التّقييد كما ذكره الاُصوليّون؛ لقاعدة الإلحاق الملحقة للمشتبه بالأعمّ الأغلب؛ لغلبة التقييد بحسب الوقوع الخارجي على التّخصيص، كما ربّما يفصح عنه كون المطلقات أكثر بمراتب شتّى من العمومات الّتي ليس لها إلّا صيغ مخصوصة و بالجملة: العمومات مقصورة على ألفاظ مخصوصة و لا كذلك المطلقات، فإنّها بغاية كثرتها كغير المحصور، فتأمّل.[1]»
با بیانی که گذشت، إشکال کلام ایشان روشن می گردد؛ زیرا ایشان به کثرت تعدادی تقیید إستدلال می کند، نه کثرت نسبی.
ظاهراً وجه اینکه ایشان بنابر فرض مجاز بودن تقیید، استدلالی که بنابر حقیقت بودن تقیید را مطرح نکرده این است که ایشان مسلّم گرفته تخصیص موجب مجازیت در عامّ نمی شود و لذا استدلالی که در فرض اوّل برای تقدیم تقیید مطرح کرد در فرض دوم معارض با أصالۀ الحقیقۀ در عامّ می شود و لذا ایشان مجبور می شود که غلبه تقیید بر تخصیص را مطرح کند که این تعارض به نفع تقیید منقلب گردد فافهم و اغتنم.
تأمّل ایشان ممکن است صغروی باشد و کبروی. صغروی از این جهت که أغلبیّت تقیید منفصل نسبت به تخصیص منفصل روشن نیست و کبروی به این لحاظ که أغلبیّت، تا زمانی که موجب جمع عرفی نشود ارزشی ندارد و هم چنین تعدّد دلیل، موجب ترجیح نیست.
آخوند خراسانی می فرماید: «و أغلبية التقييد مع كثرة التخصيص‏ بمثابةٍ قد قيل: ما من عامّ إلّا و قد خصّ‏ غير مفيدٍ.[2]»


[1] تعليقة على معالم الأصول ؛ ج‏2 ؛ ص213
[2] كفاية الأصول ؛ ص450
پاسخ
 سپاس شده توسط 83068


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  قوله: التّرجیح بالأصدقیّۀ فی المقبولۀ و بالأوثقیّۀ فی المرفوعۀ. سید حسین منافی 0 3,389 2-آذر-1395, 18:29
آخرین ارسال: سید حسین منافی
  قوله: فلولا فهمه أنّ کلّ واحدٍ. سید حسین منافی 0 2,962 2-آذر-1395, 18:28
آخرین ارسال: سید حسین منافی

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان