10-آذر-1402, 19:18
درس خارج اصول جلسه 8 مورخ 15 مهر 1402
مرحوم شهید صدر چنین فرموده است:
و المفروض ان الوضع ليس إلا عبارة عن تحقيق قرن أكيد بين اللفظ و المعنى خارجا بعمل كيفي أو كمي بنحو يحقق صغرى قانون الاستجابة الذهنية و الانتقال من اللفظ كلما تصوره الذهن إلى المعنى. و هذا من الممكن أن يحصل باستعمال واحد كما هو واضح.[1]
[1] بحوث في علم الأصول، ج1، ص: 97
مرحوم شهید صدر چنین فرموده است:
و المفروض ان الوضع ليس إلا عبارة عن تحقيق قرن أكيد بين اللفظ و المعنى خارجا بعمل كيفي أو كمي بنحو يحقق صغرى قانون الاستجابة الذهنية و الانتقال من اللفظ كلما تصوره الذهن إلى المعنى. و هذا من الممكن أن يحصل باستعمال واحد كما هو واضح.[1]
ایشان فرموده است با استعمال واحد، میتوان بین لفظ و معنا قرن اکید ایجاد کرد ولی چنین ادعایی اصلاً برای ما قابل تصویر نیست! چگونه میتوان با استعمال واحد، قرن اکید ایجاد کرد؟!
ایشان میفرماید این اقتران، یک اقتران خارجی است؛ ولی اقتران خارجی یعنی چه؟
همانطور که گفتیم در وضع تعیینی (انشائی) نیز همین اشکال وجود دارد؛ ایشان تصویر خاصی را مطرح نموده است و نامش را قانون استجابت ذهنیه گذاشته است. قانون استجابت ذهنیه نیازمند تکرّر استعمال است. یعنی باید تکرّر و تکثّر استعمال به حدّی باشد که هر کس، لفظ را میبیند به معنایش منتقل شود؛ این انتقال از لفظ به معنا، نیازمند تکرّر استعمال است ولی نیازمند توجه به این تکرّر نیست؛ در وضع تعیّنی اساساً علم به سبب شرط نیست. اینکه در وضع تعیّنی فی الجمله این قرن اکید ایجاد میشود ادعایی صحیح است که آن را توضیح خواهیم داد.[1] بحوث في علم الأصول، ج1، ص: 97