+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=25)
+---- موضوع: نکته علمی: ضابطۀ[جمع عرفی (/showthread.php?tid=1096)
ضابطۀ[جمع عرفی - مسعود عطار منش - 15-فروردين-1397
مبنای شهید صدر در جمع عرفی: مفسّریت اظهر
شهید صدر جمع عرفی را به ملاک مفسّریت دانسته و قوام تفسیر را به اراده متکلّم می داند[1] به این معنا که متکلم با بیان قرینه منفصل، مراد نهایی از ذو القرینه را بیان می کند. در مراد ایشان از مراد نهایی، اجمالی وجود دارد که آیا تفسیر را ناظر به مرحله مراد جدی دانسته یا ناظر به مرحله مراد استعمالی می دانند؟ خلاصه کلام شهید صدر این است که در جمع عرفی، متکلم قرینه ای را بر کلام دیگر خویش قرار داده و این فهم، ناشی از روش عرف است که متکلم از همین روش عرف، تبعیت کرده است. به عنوان نمونه ایشان در اظهر و ظاهر بیان می کند: عرف اظهر را قرینه بر تصرف در ظاهر قرار می دهد و همین دالّ بر قرینه قرار دادن اظهر بر ظاهر در دیدگاه متکلّم است.
مختار در حقیقت جمع عرفی: کشف از قرینه متصّل
در بحث جمع عرفی بیان کردیم که حقیقت جمع عرفی اینگونه نیست که شهید صدر می گوید. بلکه در جمع عرفی، عرف کلام دیگر متکلّم را قرینه برای فهم کلام اول او قرار می دهد بدون آنکه خود متکلّم اراده ای در قرینه قرار دادن کلام دوم داشته باشد.[1] بحوث فی علم الأصول، السید محمد باقر الصدر، ج7، ص177.
RE: ضابطۀ[جمع عرفی - سید محسن حائری - 15-فروردين-1397
(15-فروردين-1397, 07:02)مسعود عطار منش نوشته: مختار در حقیقت جمع عرفی: کشف از قرینه متصّل
در بحث جمع عرفی بیان کردیم که حقیقت جمع عرفی اینگونه نیست که شهید صدر می گوید. بلکه در جمع عرفی، عرف کلام دیگر متکلّم را قرینه برای فهم کلام اول او قرار می دهد بدون آنکه خود متکلّم اراده ای در قرینه قرار دادن کلام دوم داشته باشد.
در عنوان آورده‌اید «کشف از قرینه متصل» اما توضیح خاصی نسبت به این مسئله بیان نشده. ممنون می‌شوم توضیح بفرمایید که مراد ایشان چیست.
==================
آیا این که رویه‌ی عرف را یکی از این راه‌ها بشماریم درست است؟ شاید در عرف، روش‌های مختلف و راه‌های متفاوتی در تفهیم به واسطه‌ی کلام منفصل وجود داشته باشد. چه بسا شایسته نباشد به طور یک کاسه حقیقت جمع عرفی را یکی از این موارد بشماریم.
RE: ضابطۀ[جمع عرفی - مسعود عطار منش - 16-فروردين-1397
(15-فروردين-1397, 15:14)سید محسن حائری نوشته: در عنوان آورده‌اید «کشف از قرینه متصل» اما توضیح خاصی نسبت به این مسئله بیان نشده. ممنون می‌شوم توضیح بفرمایید که مراد ایشان چیستاستاد در ادامه بحث نکاتی را ذکر می کنند که مرتبط با این عنوان است که تسامح بنده باعث شد این عنوان را بدون آن نکات آوردم .
متن کامل را در جلسه 36 مورخ29 /9 /1396 از تقریرات درس خارج اصول استاد دنبال کنید .
RE: ضابطۀ[جمع عرفی - سید رضا حسنی - 14-دي-1397
سلام علیکم. همانطور که بعضی از اساتید به نقل از محقق نایینی رحمه الله فرمودند، ظاهرا بهترین ضابطه برای جمع عرفی این است که اگر این دو کلام را در کنار هم قرار دهیم و گمان کنیم که این دو دریک مجلس واحد از متکلم صادر شده است، عرف استیحاشی در این گونه صحبت کردن استظهار نکند.
RE: ضابطۀ[جمع عرفی - مسعود عطار منش - 16-دي-1397
به نظر می رسد این ضابطه که دو کلام را کنار هم بگذاریم و بینیم از کنار هم گذاشتن اینها چه می فهمیم ضابطۀ چندان دقیقی نباشد زیرا گاه دو کلام دو موقف جدای از هم دارند و یا به عبارتی دو مقام بیان متفاوت دارند که با در کنار هم گذاشتن این دو کلام ، موقف های آنها بهم می خورد و به عبارتی نفس در کنار هم گذاشتن دو کلام گاهی در ایجاد یک معنا تاثیر دارد بطوری که اگر کنار هم نباشند این معنا افهام نمیشود یعنی معنای دیگری افهام میشود .