مباحثه، تالار علمی فقاهت
ثواب و عقاب بر نیت است. تجری چگونه حرام نیست؟! - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مطالب علمی (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=28)
+--- موضوع: ثواب و عقاب بر نیت است. تجری چگونه حرام نیست؟! (/showthread.php?tid=1559)



ثواب و عقاب بر نیت است. تجری چگونه حرام نیست؟! - ارادتمند آیت الله مکارم - 27-آبان-1398

باید ریشه ای بحث گردد نه سطحی
خداوند می فرماید: «انا خلقنا الموت و الحیاة لنبلوکم ایکم احسن عملا»
شریعت و احکام دینی وظیفه شان نشان دادن و شناسایی بدی و خوبی انسان ها می باشد و ثواب و عقاب هم امکان ندارد جز این که در این جهت باشد.
خوبی و بدی انسان ها هم تماما به نیت آن ها وابسته است نه به نتیجه عمل آن ها.
به همین خاطر اگر نگاه بنیانی تر و اساسی تری داشته باشیم به این نتیجه می رسیم که عقاب و ثواب حکیمانه نیست که جز بر نیت تعلق بگیرد. چرا که خوبی و بدی انسان ها تماما فقط وابسته به نیت آن هاست هرچند عمل اشتباهی انجام بدهند.
(نیتی که خب قاعدتا در اغلب موارد عملی متناسب با خود را در پی دارد)
نه ثواب انقیاد کمتر از اطاعت حقیقی است نه گناه تجری کمتر از معصیت حقیقی
شیخ انصاری بحث رو حواله به عرف می دهد اما مگر هرعمل عرف، عقلایی و منطقی است؟!
عرف اصلا نیت براش مهم نیست؛ حدودا فقط عمل و نتیجه برایش مهم است.
وقتی شخصی «میاد ثواب بکنه، اما کباب میشه» هرچند قصد خوبی داشته اما چون نتیجه عملش خوب نبوده، همه او را مذمت و سرزنش می کنند. عرف این گونه است کاملا غیر منطقی!
پس عرف مخصوصا در اینجاها عقلایی عمل نمی کند.
پینوشت: در فضای فلسفه اخلاق در غرب هم همین بحث جریان دارد. بررسی نظرات آن ها یعنی فیلسوفان برتر جهان در این رابطه هم اهمیت فراوانی دارد.


RE: ثواب و عقاب بر نیت است. تجری چگونه حرام نیست؟! - مهدی خسروبیگی - 1-آذر-1398

ثواب و عقاب بر ارتکاب فعل قبیح تعلق می گیرد ونه خبث فاعل.بحث در استحقاق عقاب درتجری این است که شارع حرمت راروی شرب خمربرده نه آب خوردن حال آیااین فعل متجری استحقاق عقاب دارد یا نه؟فعلی که آب خوردن است.عقلا هم اگر مذمتی دارند برفعل نیست بلکه بر خبث باطنی فاعل.همینطورحکم عقل


RE: ثواب و عقاب بر نیت است. تجری چگونه حرام نیست؟! - ارادتمند آیت الله مکارم - 23-آذر-1398

منظور بنده از نیت، حسن و قبح فاعلی بود.
نگاه کنید هر عملی دو حسن و قبح برایش متصور است.یکی فعلی یکی فاعلی.جنبه خارجیت و مطابقت آن با واقع(=جنبه فعل) هم خارج از قدرت انسان است و هم به هیچ وجه من الوجوه ربطی به انسان ندارد.فلذا مدار استحقاق ثواب و عقاب هم نمی تواند ربطی به آن داشته باشد.
آنچه به انسان مربوط است و ثواب و عقاب هم فقط می تواند بر روی آن باشد، فقط حسن و قبح فاعلی است.
به همین خاطر اوامر شارع هم باید به روی فقط جنبه فاعلی برود. چرا که قسمتی از این مجموعه(که جنبه فعلی باشد)، هیچ ارتباطی با انسان ندارد!
این خیلی دقیقه.