(6-آذر-1398, 20:02)خیشه نوشته: مرحوم نائینی مراد از ضمان در الخراج بالضمان را ضمان معاوضی میداند. یعنی مثلا اگر کسی گوسفندی را خرید و خیار هم داشت اگر در زمان خیار گوسفند صاحب منافع بشود برای کسی است که پول داده و ان را خریده است. اما اگر مجانی ان را میگرفت دیگر منافعش برای ان شخص نبود. 
ابو حنیفه ضمان را مطلق گرفته است یعنی چه ضمان واقعی و چه ضمان معاوضی. شاهدش روایت ابی ولاد بود که ضمان معاوضی نبود ولی ابوحنیفه قاعده الخراج بالضمان را جالی کرده است