مباحثه، تالار علمی فقاهت
نوآوری علمی: حرام مستقل نبودن گناه کوچک ملازم با گناه بزرگتر - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد سیدمحمود مددی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=44)
+---- موضوع: نوآوری علمی: حرام مستقل نبودن گناه کوچک ملازم با گناه بزرگتر (/showthread.php?tid=2337)



حرام مستقل نبودن گناه کوچک ملازم با گناه بزرگتر - مخبریان - 17-آذر-1400

در بحث اجتماع امر و نهی، ضمن بحث از نماز در مکان غصبی، معیار حرمت غصب مطرح شده است.

استاد معیار در حرمت غصب را عدوانی بودن تصرف دانستند نه طیب نفس نداشتن مالک.
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2334

اگر کسی این مبنا را نپذیرد، باز ممکن است به طریق دیگری اثبات نماید که نماز در مکان غصبی حرام نیست، در نتیجه اجتماع امر و نهی در نماز در مکان غصبی مصداق ندارد:

پاره‌ای از محرمات هستند که دلیل حرمتشان شامل مواردی نمی‌شود که با محرَّم اهمی همراه و مقارن شوند [به گونه‌ای که آن محرم اهم عادتاً همراه با این محرمات جزئی‌تر همراه باشد]. مثلاً نظر به اجنبیه حرام است؛ لمس اجنبیه هم حرام است. رابطه‌ی زناشویی با اجنبیه هم حرام است. اگر کسی نعوذ بالله مرتکب رابطه‌ی زناشویی با اجنبیه شود، عادتاً مرتکب لمس و نظر هم می‌شود؛ اما آیا این لمس و نظر حرام مستقلی هستند؟ مثلاً برای این که حرام کمتری مرتکب شود، لازم است چشمهایش را ببندد؟! یا دستکش بپوشد که لمس محرم صورت نگیرد؟ عرف نمی‌پذیرد که در اینجا سه محرم صورت گرفته باشد: رابطه، لمس و نظر.

در جرائم هم همینطور است؛ اگر جرح انسان جرم باشد، قتل انسان هم جرم باشد و قاتل مقتول را با ایراد جرح بکشد، عرف نمی‌پذیرد که قاتل دو جرم مرتکب شده باشد: قتل و جرح؛ پس باید هم دیه بدهد و هم قصاص شود. عرف این را نمی‌پذیرد.

در اینجا هم همینطور است:
در افعال گفتاری نماز: اگر غصب (نفسِ بودن در ملک دیگری) همراه شود با تصرف صوتی در فضای ملک -که مورد حق مالک است- این تصرفِ صوتی حرام محسوب نمی‌شود. 

در افعال عملی نماز: اگر غصب (نفسِ بودن در ملک دیگری) همراه شود با رکوع و سجود مقارنِ غصب، اصل غصب گناه بزرگتری است و تصرفات جزئی (مثل سجده) در کنار آن عرفاً حرام مستقلی محسوب نمی‌شوند.

البته اگر تکلم در فضای دیگری باعث آزار شود، حرام جدیدی [مثلاً با عنوان ایذای مؤمن] رخ می‌دهد که بحثی مستقل است.