وجه تمایز معیار بودن عرف با معیار بودن لسان دلیل در بحث تشخیص موضوع استصحاب - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17) +--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20) +---- انجمن: اصول استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=25) +---- موضوع: وجه تمایز معیار بودن عرف با معیار بودن لسان دلیل در بحث تشخیص موضوع استصحاب (/showthread.php?tid=2922)

وجه تمایز معیار بودن عرف با معیار بودن لسان دلیل در بحث تشخیص موضوع استصحاب - مسعود عطار منش - 4-فروردين-1402 یکی از شرایط جریان استصحاب آن است که موضوع قضیه متیقنه با موضوع قضیه مشکوکه یکی باشد. مرحوم شیخ انصاری آغازگر این بحث شده است که معیار تشخیص موضوع چیست؟ آیشان سه احتمال در این زمینه مطرح نموده است که عبارتند از معیار بودن عقل، معیار بودن عرف، معیار بودن لسان دلیل. ایشان در نهایت معیار بودن عرف را میپذیرد. برخی از بزرگان به احتمالات سه گانه مرحوم اشکال نموده و گفته اند مطرح کردن لسان دلیل در مقابل عرف ناصحیح است چون فهم دلیل نیز به عرف واگذار شده اَست پس لسان دلیل نباید به عنوان معیاری در قبال عرف مطرح شود. اما این اشکال صحیح به نظر نمی رسد چون نگاه عرف به دلیل به دو شکل است. در مقام بیان نجاست آب متغیر دو گونه قضیه می توان بیان کرد: 1. الماء المتغیر نجس. 2. الماء نجس اذا تغیر. ممکن است عرف با لحاظ تناسبات حکم و موضوع بگوید در حکم ثبوتی شارع تفاوتی بین این دو قضیه نیست و موضوع در هر دو آب است و تغیر از حالات آب است لذا با زوال تغیر، موضوع عوض نمی شود. ولی در همینجا عرف بین این دو قضیه به لحاظ صورت ظاهری فرق می گذارد یعنی اذا تغیر در قضیه دوم را ظرف دانسته و المتغیر در قضیه اول را وصف می داند لذا برای هر یک نقش ادبی متفاوتی قائل بوده و اعراب مختص به خود را می گذارد. پس هر دوی اینها مربوط به عرف است اما گاهی عرف را به عنوان مدرک صورت ظاهری عبارت و نقش ادبی واژه ها در نظر می گیریم که می شود لسان دلیل ولی یک وقت عرف را مدرک عالم ثبوت در نظر می گیریم که میشود عرف. درس خارج اصول جلسه 94و95 مورخ 23و24 اسفند1401