30-فروردين-1397, 10:30
(آخرین تغییر در ارسال: 30-فروردين-1397, 10:31 توسط محمود رفاهی فرد.)
در حدیثی در کتاب کافی آمده است:
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ الْكَلْبِيِّ عَنْ مَيْسَرَةَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَلْقَى الْمَرْأَةَ بِالْفَلَاةِ الَّتِي لَيْسَ فِيهَا أَحَدٌ فَأَقُولُ لَهَا لَكِ زَوْجٌ فَتَقُولُ لَا فَأَتَزَوَّجُهَا قَالَ نَعَمْ هِيَ الْمُصَدَّقَةُ عَلَى نَفْسِهَا
استاد در درس فقه از این که کبرای هی المصدقه علی نفسها به چه ملاک و نکته ی عقلائی است بحث کرده و احتمالاتی را طرح نمودند (مانند این که به این نکته باشد که زن بر خودش سلطه دارد و اخبار ذی السلطه نسبت به ما فی سلطته معتبر است مانند قاعده ی ید یا از باب اعتبار قول شخص فی ما لا یعلم الا من قبله یا ....)
پیش فرض فرمایش استاد این است که هی المصدقه علی نفسها اشاره به امری عقلائی است(؟)
گویی چون این جمله در مقام تعلیل و برای اقناع مخاطب به کار رفته لازم است مشیر به امری عقلائی باشد.
اما آیا به صرف این که جمله ای در مقام تعلیل و برای اقناع مخاطب به کار رفته می توان گفت که لازم است مشیر به امری عقلائی باشد؟
اگر این جمله خودش بیانگر یک قاعده ی شرعی باشد (ولو آن قاعده، معهود نیز نباشد) آیا برای تعلیل کفایت نمی کند؟ بیان قاعده ی شرعی در این مقام گذشته از تعلیم قاعده ای کلی به مخاطب، برای اقناع و رفع استغراب نیز مفید است. همین که مخاطب بفهمد جواب این مساله از باب یک قاعده ی کلی شرعی است و تعبدی در خصوص این مورد نیست چه بسا برای رفع استغراب کافی باشد و نیازی نباشد که برای رفع استغراب اشاره به نکته ای عقلائی شود.
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ الْكَلْبِيِّ عَنْ مَيْسَرَةَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَلْقَى الْمَرْأَةَ بِالْفَلَاةِ الَّتِي لَيْسَ فِيهَا أَحَدٌ فَأَقُولُ لَهَا لَكِ زَوْجٌ فَتَقُولُ لَا فَأَتَزَوَّجُهَا قَالَ نَعَمْ هِيَ الْمُصَدَّقَةُ عَلَى نَفْسِهَا
استاد در درس فقه از این که کبرای هی المصدقه علی نفسها به چه ملاک و نکته ی عقلائی است بحث کرده و احتمالاتی را طرح نمودند (مانند این که به این نکته باشد که زن بر خودش سلطه دارد و اخبار ذی السلطه نسبت به ما فی سلطته معتبر است مانند قاعده ی ید یا از باب اعتبار قول شخص فی ما لا یعلم الا من قبله یا ....)
پیش فرض فرمایش استاد این است که هی المصدقه علی نفسها اشاره به امری عقلائی است(؟)
گویی چون این جمله در مقام تعلیل و برای اقناع مخاطب به کار رفته لازم است مشیر به امری عقلائی باشد.
اما آیا به صرف این که جمله ای در مقام تعلیل و برای اقناع مخاطب به کار رفته می توان گفت که لازم است مشیر به امری عقلائی باشد؟
اگر این جمله خودش بیانگر یک قاعده ی شرعی باشد (ولو آن قاعده، معهود نیز نباشد) آیا برای تعلیل کفایت نمی کند؟ بیان قاعده ی شرعی در این مقام گذشته از تعلیم قاعده ای کلی به مخاطب، برای اقناع و رفع استغراب نیز مفید است. همین که مخاطب بفهمد جواب این مساله از باب یک قاعده ی کلی شرعی است و تعبدی در خصوص این مورد نیست چه بسا برای رفع استغراب کافی باشد و نیازی نباشد که برای رفع استغراب اشاره به نکته ای عقلائی شود.
