11-اسفند-1397, 08:47
بارها به این نکته اشاره کرده ایم که آن ظهوری که حجت است ظهور واقعی کلام است یعنی همان ظهوری که در زمان صدور کلام توسط متکلم ، برای کلام وجود داشته است فلذا برای فهم درست منابع دینی باید تلاش هر چه بیشتر برای فهم ظهور زمان صدور محقق شود .
روش کلی ای که به نظر می رسد این است که برای فهم دقیق معانی زمان صدور ، از طرفی مراجعه به کتب لغت قدیمی و از طرف دیگر مراجعه به استعمالات خارجی این الفاظ در موارد مختلف لازم است .
با توجه به این که قرآن کریم در ابتدای شریعت نازل شده است برای فهم درست مفاهیم الفاظی که در قرآن وارد شده است باید به استعمالاتی که در کتب قدیمی عرب وجود داشته است اهمام ویژه داشته باشیم . کتب لغت قدیمی از جهت نزدیک تر بودن به عصر صدور قرآن ارزش بیشتری در کشف معانی دارند و همچنین مراجعه به استعمالاتی که در کتب غیر حدیثی قدیمی مانند کتب شعر و تاریخ و ... وجود دارد .
این در حالیست که در مورد روایات از جهتی امر متفاوت است چون استعمالات روایی نوعا متأخر از قرآن بوده و ظواهر آن نیز در فضای متشرعه شکل گرفته است لذا ممکن است در بسیاری از موارد بتوان برای کشف مفاهیم روایی به همان استعمالات موجود در روایات مراجعه کرد .
برای مثال خداوند متعال در جایی از قرآن خطاب به پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله می فرماید :
«ان فتحنا لک فتحا مبینا * لیغفر لک الله ما تقدم من ذنبک و ماتأخر ...»سورۀ فتح
ارتکاز متشرعه و اتفاقا استعمالات موجود در روایات تا جایی که بنده تتبع کردم تقریبا منحصر در ذنب به معنای معصیت الله است و همنی منشأ شبهه شده است که چگونه خداوند به نبی خود نسبت ذنب می دهد . این در حالی است که با مراجعه به کتب قدیمی غیر روایی به نظر می رسد استعمال ذنب در مطلق جرم ولو جرمهای عرفی کاملا عرفی به نظر می رسد (کما تؤیده کتب اللغه) و همین منشئی میشود برای پاسخ به این شبهه که اساسا مراد از ذنب در آیه جرم عرفی باشد که مشرکین برای پیامبر قائل بودند و خداوند با فتح مکه و جایگاه اجتمالعی ویژه ای که به رسولش داد در واقع این جرمها را پوشاند . بعنوان مثال کتاب الزهره که مؤلف آن برای قرن 3 است می نویسد : الزهره ج1ص47 : من لم يعاتب علَى الزَّلَّة فليس بحافظٍ للخُلّة المعاتبة على الذُّنوب من المحبِّ والمحبوب قد تجري على ضروب فمنها معاتبة استتابٍ تقع على الارتياب ليزول الشَّكّ بما يجري فيها من الجواب ومعاتبة تقع بعد اليقين يقصد بها العاتب إلى أن يعلم هل من ذلك الذَّنب عذر أم هو داخل في باب الغدر ومنها معاتبة توقيف تجري على جهة التَّعنيف وهذه حال لا تكاد تجري بين المتحابَّين إلاَّ عند انقطاع الحال بينهما أوْ عند ضجرة شديدة تلحقهما أوْ تلحق أحدهما وأحمد أحوال العتاب صيانة الحال عن أن يجري فيها شيء من الاختلال بقيا على المذنب لا بقيا على المؤنِّب وترك جميع المعاتبة يدخل في باب الإهمال والموقِّف على كلِّ ذنب يوجب قطع المواصلة واتّصال العتب.
که به نظر قطعی می اید که مراد از ذنب و مذنب و زله در عبارات این کتاب بدی عاشق و معشوق در حق یکدیگر است نه معصیت الله .
روش کلی ای که به نظر می رسد این است که برای فهم دقیق معانی زمان صدور ، از طرفی مراجعه به کتب لغت قدیمی و از طرف دیگر مراجعه به استعمالات خارجی این الفاظ در موارد مختلف لازم است .
با توجه به این که قرآن کریم در ابتدای شریعت نازل شده است برای فهم درست مفاهیم الفاظی که در قرآن وارد شده است باید به استعمالاتی که در کتب قدیمی عرب وجود داشته است اهمام ویژه داشته باشیم . کتب لغت قدیمی از جهت نزدیک تر بودن به عصر صدور قرآن ارزش بیشتری در کشف معانی دارند و همچنین مراجعه به استعمالاتی که در کتب غیر حدیثی قدیمی مانند کتب شعر و تاریخ و ... وجود دارد .
این در حالیست که در مورد روایات از جهتی امر متفاوت است چون استعمالات روایی نوعا متأخر از قرآن بوده و ظواهر آن نیز در فضای متشرعه شکل گرفته است لذا ممکن است در بسیاری از موارد بتوان برای کشف مفاهیم روایی به همان استعمالات موجود در روایات مراجعه کرد .
برای مثال خداوند متعال در جایی از قرآن خطاب به پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله می فرماید :
«ان فتحنا لک فتحا مبینا * لیغفر لک الله ما تقدم من ذنبک و ماتأخر ...»سورۀ فتح
ارتکاز متشرعه و اتفاقا استعمالات موجود در روایات تا جایی که بنده تتبع کردم تقریبا منحصر در ذنب به معنای معصیت الله است و همنی منشأ شبهه شده است که چگونه خداوند به نبی خود نسبت ذنب می دهد . این در حالی است که با مراجعه به کتب قدیمی غیر روایی به نظر می رسد استعمال ذنب در مطلق جرم ولو جرمهای عرفی کاملا عرفی به نظر می رسد (کما تؤیده کتب اللغه) و همین منشئی میشود برای پاسخ به این شبهه که اساسا مراد از ذنب در آیه جرم عرفی باشد که مشرکین برای پیامبر قائل بودند و خداوند با فتح مکه و جایگاه اجتمالعی ویژه ای که به رسولش داد در واقع این جرمها را پوشاند . بعنوان مثال کتاب الزهره که مؤلف آن برای قرن 3 است می نویسد : الزهره ج1ص47 : من لم يعاتب علَى الزَّلَّة فليس بحافظٍ للخُلّة المعاتبة على الذُّنوب من المحبِّ والمحبوب قد تجري على ضروب فمنها معاتبة استتابٍ تقع على الارتياب ليزول الشَّكّ بما يجري فيها من الجواب ومعاتبة تقع بعد اليقين يقصد بها العاتب إلى أن يعلم هل من ذلك الذَّنب عذر أم هو داخل في باب الغدر ومنها معاتبة توقيف تجري على جهة التَّعنيف وهذه حال لا تكاد تجري بين المتحابَّين إلاَّ عند انقطاع الحال بينهما أوْ عند ضجرة شديدة تلحقهما أوْ تلحق أحدهما وأحمد أحوال العتاب صيانة الحال عن أن يجري فيها شيء من الاختلال بقيا على المذنب لا بقيا على المؤنِّب وترك جميع المعاتبة يدخل في باب الإهمال والموقِّف على كلِّ ذنب يوجب قطع المواصلة واتّصال العتب.
که به نظر قطعی می اید که مراد از ذنب و مذنب و زله در عبارات این کتاب بدی عاشق و معشوق در حق یکدیگر است نه معصیت الله .
