پاسخی جدید به یک سؤال تکراری: امکان اخذ قطع به حکم در موضوع همان حکم

[مخبریان]

ممکن بودن اخذ «قطع» به مجعول در موضوع حکم همان مجعول

آیا شارع می‌تواند بگوید شرب این مایع بر مکلفی حرام است که قطع به حرمت شرب آن بر خودش داشته باشد؟
«حرمت شرب این مایع» وقتی بر مکلف فعلی می‌شود که موضوعش در خارج فعلی شود. موضوع آن، مطلق مکلف نیست، بلکه مکلفی است که قطع به حرمت شرب این مایع بر خودش داشته باشد؛ لذا اگر مکلف چنین قطعی نداشته باشد، شرب این آب بر او واقعاً حرام نیست. پس:

حرمت موقوف بر حصول قطع در افق نفس است؛ 

اما قطع ما موقوف بر حرمت نیست؛ بلکه موقوف بر علل خودش است (مثلاً از قول کسی که به او حسن ظن زیادی دارد، در افق نفسش قطع حاصل می‌شود). 
چون در قطع مطابقتش با واقع شرط نیست (چه حرمتی در خارج باشد و چه نباشد، قطع می‌تواند حاصل شود) با حصول قطع برای مکلف، حرمت، فعلی می‌شود. پس فعلیت حرمت متوقف بر قطع هست؛ اما قطع متوقف بر فعلیت حرمت نیست؛ لذا دوری نیست و در این فرض محذور عقلی وجود ندارد. 

اشکال: اگر کسی این نکته را بداند، دیگر برایش قطع حاصل نمی‌شود. لذا این جعل شارع، تنها برای کسانی می‌شود که از این نکته غافل یا جاهل باشند که غیر عقلایی است.
پاسخ: اشکالی ندارد. نهایتاً ‌قطع برای یک دسته از مکلفین حاصل نمی‌شود و بحث ما در عقلایی بودن یا نبودن چنین کاری نیست، بحث در این است که آیا چنین جعلی محذور عقلی دارد یا ندارد؟ معلوم شد که محذور عقلی ندارد.