دو بحث در اجماع مطرح است که ظاهرا بحث اول ناظر به قسمت اول سوال و بحث دوم ناظر به قسمت دوم سوال شما می باشد
بحث اول: طریق کشف قول معصوم از اجماع می باشد که طرقی مطرح شده است عمده متاخرین طریق حدس را مطرح می کنند و حضرت آیت الله زنجانی طریق تقریر را بر می گزیند عمده تفاوت این دو طریق در این است که در طریق حدس ملاک حجیت، حدس قطعی یا اطمینانی قول معصوم است ولو در مرای و مسمع امام معصوم نباشد اما در طریق تقریر ملاک حجیت، تقریر امام است لذا باید در مرای و مسمع امام باشد و امام منعی از ردع نداشته باشند و نقش اجماع این است که در مرای و مسمع بودن امام را ثابت کند و همچنین در طریق حدس ممکن است بگوییم در جایی که اجماع مدرکی است یا محتمل المدرکیه است نتوان از اجماع قول امام را حدس زد اما در طریق تقریر مدرکی بودن یا نبودن هیچ تاثیری ندارد مهم این است که ثابت شود در مرای و مسمع امام بوده و امام سکوت فرمودند
بحث دوم: طریق احراز اتصال اجماع به زمان معصوم است از راه هایی می شود احراز اتصال کرد یکی اینکه از خود روایات استفاده شود که اصحاب امام چنین نظری داشته اند و دو اینکه از اجماع فقهای متقدم اتصال را کشف کنیم البته شرط احراز اتصال در این صورت این است که مساله عام البلوی باشد که به طور طبیعی اگر معصوم نظرشان مخالف بود بیان می شد و به فقهای متقدم می رسید و اجماع بر یک نظر حاصل نمی شد. که حضرت آیت الله زنجانی می فرمایند معمولا در اجماع مدرکی اتصال به زمان معصوم احراز نمیشود و الا در فرض احراز اتصال، مدرکی بودن مانع حجیت نیست.
بحث اول: طریق کشف قول معصوم از اجماع می باشد که طرقی مطرح شده است عمده متاخرین طریق حدس را مطرح می کنند و حضرت آیت الله زنجانی طریق تقریر را بر می گزیند عمده تفاوت این دو طریق در این است که در طریق حدس ملاک حجیت، حدس قطعی یا اطمینانی قول معصوم است ولو در مرای و مسمع امام معصوم نباشد اما در طریق تقریر ملاک حجیت، تقریر امام است لذا باید در مرای و مسمع امام باشد و امام منعی از ردع نداشته باشند و نقش اجماع این است که در مرای و مسمع بودن امام را ثابت کند و همچنین در طریق حدس ممکن است بگوییم در جایی که اجماع مدرکی است یا محتمل المدرکیه است نتوان از اجماع قول امام را حدس زد اما در طریق تقریر مدرکی بودن یا نبودن هیچ تاثیری ندارد مهم این است که ثابت شود در مرای و مسمع امام بوده و امام سکوت فرمودند
بحث دوم: طریق احراز اتصال اجماع به زمان معصوم است از راه هایی می شود احراز اتصال کرد یکی اینکه از خود روایات استفاده شود که اصحاب امام چنین نظری داشته اند و دو اینکه از اجماع فقهای متقدم اتصال را کشف کنیم البته شرط احراز اتصال در این صورت این است که مساله عام البلوی باشد که به طور طبیعی اگر معصوم نظرشان مخالف بود بیان می شد و به فقهای متقدم می رسید و اجماع بر یک نظر حاصل نمی شد. که حضرت آیت الله زنجانی می فرمایند معمولا در اجماع مدرکی اتصال به زمان معصوم احراز نمیشود و الا در فرض احراز اتصال، مدرکی بودن مانع حجیت نیست.