6-ارديبهشت-1395, 19:35
(2-ارديبهشت-1395, 21:42)rayhan نوشته: اینقدر جزم گرایی خوب نیست. اگر چنین حکمی بدیهی بود بنابراین علمای کثیری این بداهت را درک نکرده‌اند.جدی می گویم که موعظه ی جناب عالی برای بنده مفید بود. اما اجازه بدهید به عنوان برادری کوچکتر نکته ای را خدمتتان بگویم؛ این را از خود علمای بزرگوارمان یاد گرفته ایم که اگر بخواهیم در مباحث علمی مواظب باشیم حرفی که می زنیم به چه کسی بر می خورد، هیچ رشدی در علم حاصل نمی شود. فضیلت و تقوای هر شخص جای خود را دارد و مورد احترام است، اما این دلیل نمی شود که مثلاً اگر جناب شیخ صدوق(ره) پیکر مبارکشان بعد از چند صد سال سالم دیده شد، من حرفی نزنم که ایشان متوجه آن نبوده است( گرچه نشانه ایست بر این که باید تحقیق بیشتری بر مطلب شود).
همان طور که علما در جای خود تذکر داده اند عقلاء در بسیاری از موارد حتی بر خطر دنیوی معلوم هم اقدام می کنند چه برسد به جایی که احتمال خطر وجود داشته باشد.
البته ممکن است شما معتقد به مسلک حق الطاعة باشید که حتی احتمال را نیز منجز بدانید. اما حتی کسانی مثل مرحوم آقای صدر که به این مسلک معتقدند برائت شرعی را در موارد شبهات بدوی جاری می‌دانند.
اگر مطابق نظر شما جلو برویم حتما باید معتقد باشید در شبهات بدوی نیز احتیاط لازم است (که بعید است ملتزم باشید).
در هر حال نکته اساسی اینجاست که شما یا باید احتمال را منجز بدانید که در این صورت نیازی به علم نیز ندارید یا اگر احتمال را منجز ندانستید باید منجزی برای تکلیف بیابید و این منجز یا علم خواهد بود یا حجت معتبر.
اما بحث خودمان! بنده دلیلی نمی بینم که حتماً یکی از مسلک های موجود را انتخاب کنم. من احساس می کنم که عقل شما نیز این را تأیید می کند که حتی اگر در شبه ی بدویه خوف شدیدی وجود داشت، باید تبعیت کرد. آیا شما اگر خوف شدیدی برایتان پیش آمد و مثلاً احتمال زیادی دادید که سقف خانه در معرض ریختن است اما مطمئن نیستید، زیر آن می خوابید؟ آیا اگر کسی خوابید و سقف بر سرش خراب شد نمی گویید خود کشی کرده است؟ امام صادق(ع) نیز همین نکته را گوشزد کرده اند و در جواب کسی که احتمال می دهد زنی با او محرم باشد می فرمایند اجتناب کن و ازدواج نکن، اما کسی که به بهانه وجود پنیر های حرام در بازار از تمام آن ها اجتناب می کند دستور می دهند که پنیری از بازار تهیه کنند تا ایشان میل کنند. آیا فرق این دو مورد جز این است که مورد محتمل میزان خوف را کم و زیاد می کند؟
