16-بهمن-1395, 17:56
در پاسخ به این اشکال می توان گفت:
قاعده قبح عقاب بلا بیان، قاعده ای منجز نبوده بلکه مشروط به عدم بیان شرعی است و در فرض ورود دلیل شرعی بر لزوم احتیاط در شبهات و به عبارتی دیگر ورود دلیل بر منجزیت احتمال، قبح عقاب بلا بیان جریان ندارد بلکه عقل حاکم به لزوم احتیاط در این موارد به علت ورود بیان است. مطابق این بیان، حکم شارع به برائت در شبهات بدویه که ملازم با عدم تنجیز احتمال و عدم جعل احتیاط است، مطابق امتنان است. پس امتنانی بودن حدیث رفع ظاهرا صحیح بوده و اشکال پیش گفته بر آن وارد نیست. به همین سبب در فقره ما لا یطیقون و رفع نسیان، برای تصحیح امتنانی بودن، مراد از ما لا یطیقون، حرج و مراد از نسیان مواردی که تحفظ امکان داشته، معنا شده که عقلا امکان تکلیف در آنها وجود دارد.
