نکته علمی: ترک عمدی برخی واجبات موجب بطلان عمل نیست

[سید محسن حائری]

طبق تصویر دوم، طبعا حجی مورد امر واقع شده که از صنف دارای رمی جمرات می‌باشد. طبق این فرض، کسی که رمی جمرات نکند هر چند حج مطلق را به جا آورده، اما حجی که به جا آورده آن حج مأمور به نبوده است. پس چطور حج واجب از گردنش ساقط می‌گردد؟

اگر اصل حج و این که حج در ضمن آن صنف خاص آورده شود را به نحو تعدد مطلوب بگیریم مطلوب اول حاصل شده و مطلوب دوم فوت شده و چون مطلوب اول حاصل شده دیگر حج ساقط است و این هم معقول است که تدارک مطلوب دوم هم واجب نباشد یعنی واجب نباشد حج دیگری برویم و رمی جمرات را تحصیل کنیم و این عدم لزوم تدارک می تواند بخاطر نکات متعددی باشد مثل مفسدۀ در الزام دوباره و ... .

ظاهر توضیحی که در ابتدا ارائه داده بودید این است که در تصویر دوم اینگونه نیست که دو واجب وجود داشته باشد.
اگر این طور باشد که توضیح دادید (تعدد مطلوب)، آن مشکل عرفی نبودنی که در تصویر اول مطرح شد در این وجه نیز وجود دارد و چه بسا غیر عرفی‌تر نیز هست. چرا که دو حج بر گردن مکلف تصویر شده و با اتیان یکی، دیگری (به خاطر مفاسد در الزام و ...) از گردن مکلف ساقط می‌گردد. ضمنا اگر مکلف هیچ کدام را انجام نداد، طبعا دو تکلیف را معصیت نموده و این بسیار بسیار غیر عرفی است.
بعید می‌دانم حضرت استاد در این تصویر دوم ملتزم به تعدد مطلوب بشوند.